Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધર્મના ચિ.
२४३ પાપનું ન કરવાપણું તેમજ ભવિષ્ય કાળે પાપકાર્યનું નહિ ચિતવવાપણું અર્થાત હવે પછી અમુક પાપકાર્ય કરવું છે એવું ચિંતવન પણ નહિં–આ પ્રમાણે ત્રણે કાળ સંબંધી પાપનો પરિહાર અથવા કાયાવડે પાપ ન કરવારૂપ પરિત્યાગ, વચનવડે પૂર્વકૃત પાપની નિંદા અને મનવડે પાપનું અચિંતન-એમ ત્રણે યોગથી પણ પાપની જુગુપ્સા તે ધર્મતત્ત્વની પ્રાપ્તિનું ત્રીજું ચિન્હ સમજવું.
હવે ચોથું લક્ષણ કહે છે-શગિર્ભિત શાસ્ત્રના યોગથી એટલે તેવા શાસ્ત્ર સાંભનવા વિગેરેથી થયેલો મૃતસાર, ચિન્તાસાર અને ભાવના સારરૂપ વિવિધ નિર્મ
બોધ તે ધર્મતત્વની પ્રાપ્તિનું શું ચિન્હ સમજવું. જેમાં ઉપશમ ભાવ ભરેલો છે એવા ધર્મશા ગુરૂની-બહુ શ્રતની જોગવાઈઓ સાંભળવા-વાંચવાવિચારવાથી પ્રાણીને નિર્મળ બેધની પ્રાપ્તિ થાય છે–સ્વયમેવ વાંચનથી થતી નથી. તે બોધ શ્રતસાર, ચિંતાસાર અને ભાવનાસાર એમ ત્રણ પ્રકારને કહેલે છે. તેનું રૂપ આગળ ઉપર કહેવામાં આવશે. આ નિર્મળ બેધ જેને હેય તેને ધર્મતત્ત્વની પ્રાપ્તિ થઈ છે એમ સમજવું.
હવે પાંચમું લક્ષણ કહે છે–પોતાને અને પરને રાગાદિ દેષરહિત અને ધર્મ નિષ્પત્તિરૂપ ફળને આપવાવાળું જનપ્રિયતા અહીં ગ્રહણ કરવું. ધર્મની પ્રશંસા વિગેરેમાં વર્તતા જીવે બીજાધાનાદિ ભાવવડે ધર્મ સિદ્ધિરૂપ ફળને પામે છે-એટલે જનપ્રિયત્વ ગુણવાળના ધર્માદિકની અન્ય મનુષ્ય પ્રશંસા કરે છે. અને તેમ કરવાથી તેઓ ધર્મરૂપ બીજને પામે છે તેથી એવી રીતે અન્યને ધર્મ સિદ્ધિરૂપ ફળને આપવાવાળું જનપ્રિયત્વ શુદ્ધ જાણવું. ધર્મરૂપ બીજ જે અન્ય મનુષ્યના હદયરૂપ ક્ષેત્રમાં વવાયું તે પછી તેના અંકુર, પત્ર, પુષ્પ, ફળ વિગેરેની પ્રાપ્તિ પણ તેને થશે જ એમ સમજવું. આ બીજ પુણ્યાનુબંધી પુણ્યરૂપ હોવાથી આગામી કાળે અવશ્ય ફળદાયક જ થાય છે. શુદ્ધ, નિરૂપધિક અને સ્વાશ્રય ગુણ નિમિત્ત ઉત્પન્ન થયેલ જનપ્રિયત્વ મેળવવાથી તેના કરેલા ધર્મની પ્રશંસા કરવા ઉપરાંત તે (ધર્મ) કરવાની ઈચ્છા, તેનો અનુબંધ, તેના ઉપાયની અન્વેષણા, તેમાં પ્રવૃત્તિ, સદ્દગુરૂને સંગ અને સમ્યકત્વને લાભ (બીજોધાન) તેમજ ધર્મરૂપ વૃક્ષના બીજ તુલ્ય પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય ન્યારા ઈત્યાદિકની પણ અન્ય જનોને પ્રાપ્તિ થાય છે. આટલા કારણથી તેના (ધર્મના) પ્રોજેકપણાને લઈને જનપ્રિયત્નરૂપ લક્ષણ મેળવવું યુક્ત છે અને તેને ધર્મપ્રાપ્તિના ચિન્હરૂપ કહેવામાં આવેલ છે.
આ પ્રમાણે કાર્યાદિક ધર્મતત્વના ચિન્હો વિધિતરીકે પ્રતિપાદન કરીને પછી ધર્મતત્ત્વમાં વ્યવસ્થિત પુરૂષોમાં વિધ્યતૃષ્ણાદિ દે પણ ન હોય તે વ્યતિ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533328 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1912 Pustak 028 Ank 08 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1912 |
| Total Pages | 36 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |