________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૨૪૨
જૈનધર્મ પ્રકાશ.
થયેલા અર્થાત્ નિષ્પન્ન થયેલા ધ સ્વરૂપના સમ્યગ એવા લિંગ-લક્ષણો પરમાને જાણવાવાળા તત્વોએ ભવ્ય જીવના સુખાવમેધને માટે આ પ્રમાણે શાસ્ત્રમાં કહેલાં છે.
66
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ગોવાય તાલિબ્ધ, પાવનુગુપ્સાથ નિમર્ઝા વાધઃ । लिंगानि धर्मसिद्धेः प्रायेण जनप्रियत्वं च ||
આદા, દાક્ષિણ્ય, પાપનુગુપ્સા ( પાપ પરિહાર ), નિર્મળ બેધ અને પ્રાચે લોકપ્રિયત્વ–આ પાંચ ધર્મની નિષ્પત્તિના ચિન્હો છે. '
હવે આ પાંચે લક્ષણાનુ સ્વરૂપ વિસ્તારથી કહે છે
કૃપણભાવ ( કાર્પણ્ય ) ના પરિત્યાગ, આશયનું મહત્વ ( મનનું મેટા પશું), શુરૂ અને દીનાદિકમાં આચિત્ય વ્રુત્તિ અથવા કાર્ય પરત્વે પણ શુદિકમાં અત્ય’ત ઔચિત્ય વૃત્તિ તેને આદાય કહીએ. આમાં ગુરૂ શબ્દે ગારવને ચેગ્ય એવા માતા, પિતા, કળાચાય, પોતાની જ્ઞાતિવાળા, વૃધ્ધા અને ધર્મોપદેશા-એ સર્વ જાણવા. તેમનું સર્વ પ્રકારે ઉચિત જાળવે, તેમાં તેમજ નિરાધાર એવા દીનાર્દિકને સહાય કરવામાં સપૂર્ણ ઉદારતાવાળો હોય-દાનાદિ પરિણામમાં સંકુચિત વૃત્તિવાળા ન હાય, ચિત્તની મહત્વતાવાળા હોય, તુચ્છ વૃત્તિવાળે ન હાય-આ ધર્મ નિષ્પત્તિનું પહેલું ચિન્તુ જાણવુ
હવે ખીન્તુ લક્ષણ કહે છે-પારકા કાર્યમાં ઉત્સાહવાળે, શુભ અધ્યવસાયવાળા, ગાંભી વાળે, ધૈયતાવાળા, અને માત્સર્યું ના વિદ્યાત કરનારા તેને દાક્ષિણ્યવાનૂ કહીએ, પોતાનુ કાર્ય ડીને--પાતાના કાર્યના વિનાશ થવા ઈંઈંને પણ જે પારકુ કામ કરી આપે-એવે પ્રસંગે ના પાડી ન શકે એવા, જેતે અધ્યવ સાય કાઇનુ અહિત કરવાના-માડા તે વર્તતા જ ન હાય-શુભ અધ્યવસાય વર્તતા હોય તેવા, બીજાએ જેના હૃદયને જાણી ન શકે એવા ગંભીર, કાઇ પણ કાર્યમાં ધૈર્યતા-સ્થિરતાવાળા, ઉતાવળે કે સાહસ કરી નાખે એવા નહીં અથવા ભય હેતુની પ્રાપ્તિમાં પણ નિર્ભય રહેનારો-ધીરજવાળો, અને પારકી પ્રશંસાને નહીં સહન કરી શકવારૂપ જે મત્સર તેથી રહિત એવા ગુણવાળા જે હાય તે દાક્ષિણ્ય નામના ધર્મના ખીન્ન ચિન્હે યુક્ત સમજવા.
વે ત્રીનુ લક્ષણ કહે છે-અવિપરિત એવા શુદ્ધ મનવડે સતત્ પાપને ઉદ્વેગ, પાપનું ન કરવાપણુ, અને પાપની અચિંતા તેનું નામ પાપજીગુપ્સા કહીએ. આમાં ત્રણે કાળને સમાવેશ કરવામાં આવેલે છે. અતીતકાળે જે કાંઇ પાપ થયેલાં કરેલાં હેય તેને ઉદ્વેગ-પશ્ચાત્તાપ-નિંદ્યા અને વર્તમાન કાળે
For Private And Personal Use Only