________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
વિત્ત વિદ્યા વૈભવ વપુ,· પુત્ર અને પરિવાર; કમે સુખ દુઃખ સપજે, ગવ ન તજે ગમાર.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રાવણુ સતી સીતા હરી, કીધા ગવ પ્રચ’ડ; દશ શિર રઝળ્યાં રણુ વિષે, કહે શુભ સાંકળચ’૬.
७
गृहस्थनां कर्तव्यो.
અનુસધાન પૃષ્ઠ ૨૮૯ થી.
સર્વજ્ઞ પ્રણિત સદ્ધર્મની જેણે ચામ્યતા મેળવી છે એવા ગૃહસ્થે સાધુ તે ચેાગ્ય થવા માટે જે જે કર્તવ્યેા કરવાં જોઇએ-જેવું વર્તન રાખવુ જોઇએ તેને માટે ઉપમિતિભવ પ્રપ ચા કથામાં કહેલાં વાકયો પૈકી છ વાકયનું' વિતરણ ગયા અંકમાં કરવામાં આવેલુ’ છે. ત્યારપછી સાતમુ વાકય પ્રવૃત્િતત્રં વારીયો-દાનાહિકમાં પ્રવર્તવુ, એ કહેલુ છે. જ્ઞાનાદિમાં એટલે દાન, શીળ, તપ અને ભાવરૂપ ચાર પ્રકારના ધર્મમાં પ્રવર્તવું એટલે પ્રવૃત્તિ કરવી. અર્થાત્ દાન દેવું, શીળ પાળવું, તપ કરવે અને ભાવના ભાવવી. આ ચાર પ્રકારના ધર્મમાં તમામ ધર્મ ક્રિયાના સમાવેશ થઈ શકે છે.
For Private And Personal Use Only
દાન દેવુ' એની અંદર સુપાત્રદાન, અનુકંપાદાન, અભયદાન-એ ત્રણ પ્રકાર ના દાનના મુખ્ય સમાવેશ હેાવાથી શ્રાવકના પહેલા તે ઇંદ્યા વ્રતનુ' બહુ સારી રીતે પ્રતિપાલન થઇ શકે છે. દાનના ભેદ સમજ્યા વિના વાસ્તવિક રીતે દાનધર્મમાં પ્રવૃત્તિ થઇ શકતી નથી. તેથી દાનના ભેદ અને તેમાં શ્રાવક ચાગ્ય દાન કયા કયા છે તે સમજવાની જરૂર છે. દાનના દશ ોદ બતાવેલા છે, તેમાં પાંચ દાન મુખ્ય કહેલા છે. ઉપર બતાવેલા ત્રણ પ્રકારના દાનમાં ઉચિત દાન, ને કીર્તિદાન ભેળવતાં પાંચ પ્રકાર થાય છે. શ્રાવકને કર્તવ્ય તરીકે તા ઉપર બતાવેલા ત્રણ દાનજ આપવા ચગ્ય છે. બીજા બે દાનમાં ઉચિતદાન પોતાના સ્વજનવર્ગ વિગેરેને વ્યવહારને અંગે ચૈાગ્ય પ્રસ`ગે આપવુ' પડે તે છે; અને કીર્ત્તિદાન યાચકેાને આપવામાં આવે તે છે. અનુકંપાદાન જીવમાત્રપૈકી એ દુઃખી સ્થિતિમાં હોય કે જેમને શ્વેતાં હૃદયમાં આદ્રતા આવી જતી હોય તેમને તેમનુ દુ:ખ દૂર કરવા માટે દ્રાર્દિકની જે સહાય આપવી તે છે. પ્રથમ વ્રતના સ'રક્ષણ માટે આ દાન અહર્નિશ માપવાની આવશ્યકતા છે. અભયદાન કોઇ પણ મનુષ્ય કે યિંગ પૈકી પ્રાણાંત ભયમાં આવી પડેલ હાય તેને ભયમાંથી બચાવવે--તેના પ્રાણુના વિયેાગ થવા ન દેવે તે છે. સુપાત્રદાનમાં તરતમતાએ કેટલાક ભેદે રહેલા છે. સર્વથી ઉચ્ચ પ્રકારનું સુપાત્રદાન તે તી
7.604. ૨ શરીર.
