________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અપમાન કરનારને તરતજ દાદ દેનાર મોટા મનના
રાજ્યાધિકારી-પટ્ટણી સાહેબ
એકવાર ભાવનગર રાજ્યના પાંચપીપળી તેમને આંખમાં આંસૂ આવી ગયાં, તેમણે ગામના એક ખેડૂત પાસે રાજયની વરસેની બંગડી લઈ લીધી ને કહ્યું, ખરી વાત છે ભાઈ, મહેસૂલની મેટી રકમ લેણ હતી. વરસ સારું હું આને લાયક છું.” ગયેલું પણ વેપારીને કરજ ભરવા માં મહેસૂલ
આમ કહી, વાહન દ્વારા ખેડૂત સાથે મોતી. પેટે કંઈ ભર્યું નહિ. થાણદારે જમીન ખોરડાં
બાગ ઓફિસે ગયા. વાઈસ પ્રેસિડન્ટ બર્ક સાહેબ જપ્ત કર્યા. ખેડૂતે થાણદાર, વહીવટદાર, વસૂત્ર
અંગ્રેજ અમલદાર પાસે વસૂલાત ખાતું હતું. લાતા વગેરેને અરજી કરી પણ દાદ ન મળી. તેમણે બધી વાત કરી. પણ આ રીતે દાદ
છેવટે એ ખેડૂત પ્રભાશંકરભાઈને મળવા આપવામાં તેમને નાનપ લાગી. ત્યારે પ્રભાશંકર ભાવનગર આવ્યું. બહારગામથી આવનારને ભાઈએ કહ્યું, “આમાં હવે ઢીલ કરવી એ તેઓશ્રી તેજ દિવસે મળતા. તે દિવસે તેમને આ પણું નાક આપણે જાતે કાપી દુનિયાને બતાવ્યા ભરપૂર તાવ હતો. છતાં ખેડૂતને પિતાની પાસે બરાબર છે, માટે તેમનો તુમાર કઢાવે. આપણે બેલા. અરજી લઈ વાત સાંભળી. પ્રશ્ન અત્યારે જ નિકાલ લાવીએ.” પૂછી પૂરી વિગત જાણી. આ અરજી ખાતા પર
-
2, તેજ વખતે મહેસૂલના હપ્તાનું નામ ખેડૂત
2 . મેકલી. હું તપાસ કરાવી જતી રહેલાસર ઉઠે
પાસેજ પડાવી, તેને જવા આવવાની ભાડાની તેમ કરીશ.”
રકમ પોતાના તરફથી આપી રવાના કર્યો. ખેડૂત રોઈ પડયો. તેણે કહ્યું, “ મારે ઢેર બંગલે પાછા આવી ટેબલ પર પડેલ તારીખિજમીન-ખોરડાં જતીમાં છે. દરબારનું મારી પાસે
યાના કાગળમાં બે લીટી લખી : ભારે લેણું છે તે વાત સાચી છે. દરબાર માબાપ “વીંધાતા દેકડી કરજે, દીધા સેના રૂપે પાછા, છે. પણ વાણિ ગળે પડો. ઘેર આવી લાંઘવા હવે જે જીવવા દે તો વણિકનું એટલું યે ક્યાં? બેઠે. તેની રકમ વ્યાજ સાથે છાશવારે વધતી જાય છે. એટલે કંટાળી તેને રૂપિયા ભર્યા. તેથી તે જ દિવસથી રાજ્યના ખેડૂતના કરજથાણદાર સાહેબ નારાજ થયા. હું શું કરું? મારી નિવારણ યોજના ઘડવા માંડી. રાજ્યનું જનું પાસે રાતી પાઈ રહી નથી. આજે કેટલાં દિવ- મહેસૂલ માફ કરી, ખેડૂ પાસે લેણી નીકળતી સથી આભ નીચે બાઈડી છોકરાને રહેવાનું ઠેકાણું રકમમાં વેપારી પાસે સ્વેચ્છાએ છૂટ મૂકાવી, નથી. રોટલે નથી, તમ જેવાથી મારું કંઈ ન ખેડૂત વતી એ રકમ વેપારીને રાજ્ય તરફથી થઈ શકતું હોય તો આ ચૂડિયું પિરા”—એમ ચૂકવી, રાજ્યના તમામ ખેડૂતનું કરજ તેમણે કહી ગજવામાંથી બંગડી કાઢી પ્રભાશંકર ભાઈ ફિટાવી દીધું. સામે વરી.
(“સત્ત્વશીલ” માંથી ઉદ્દઘત)
[૧૦૭
For Private And Personal Use Only