________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સંકાશા, વગેરે શબ્દથી અનેક જગ્યાએ પ્રશંસા મધ્યયુગમાં વિદેશી શાસકેના આક્રમણને કરવામાં આવી છે. તે પછી લૌકિક અને વખતે ગોસ્વામી તુલસીદાસજીએ જોયું કે તેઓ પારલૌકિક બંને ક્ષેત્રોમાં પુરુષથી નીચા દર, હિંદુ જાતિની સુંદરીઓને બળજબરીથી પકડી જજાની માનીને વ્યવહાર કરવાનું શું કારણ? જાય છે, તેથી કઈ પણ પ્રકારે સ્ત્રી જાતિને ધૃણિત ગેસ્વામી તુલસીદાસજી કે જેમણે પિતાની બતાવીને મુગલ શાસકની ચુંગાલમાં ફસાતી પત્ની રત્નાવલી પાસેથી જ વૈરાગ્યની પ્રેરણા સ્ત્રી જાતિને બચાવવા માટે એવું વિધાન કર્યું મેળવી હતી તેમણે નારીને માટે નીચેને હૈય, એ ઘણું સંભવિત છે. એ જ કારણે એ પ્રયોગ શા માટે કર્યો હશે?
યુગમાં સ્ત્રીને દરેક પ્રકારના વિકાસને રોકવાને દ્ર શૈવાર તો પા ના પ્રયત્ન કરવામાં આવ્યો. કોઈએ તેમને પર્દાન જે સવ તાન છેઅધિકારી | શીન બનાવીને કોઈ પણ પ્રકારના જ્ઞાનની ગતિ જગદ્દગુરુ આદ્યશંકરાચાર્ય કે જેમને વિધિએથી બીલકુલ વંચિત કરી દીધી. ઘરની પોતાની માતા પાસેથી ધર્મસંસ્કાર મળ્યા હતા ચાર દિવાલની બહારની હવા લાગવાથી ધર્મ અને જેઓ વેદમાં વર્ણવેલ જાતો મા'નું ભ્રષ્ટ થવાને ડર તેમના મનમાં બેસાડી દીધે રટણ કર્યા કરતા હતા તેમણે નારીને નિંદનીય છે એ જ કારણે શિક્ષણ, ધર્મ સંસ્કાર, તત્વજ્ઞાન શા માટે કહી ? મંડનમિશ્રની પત્નીની સામે વગેરેમાં નારી ઘણી પાછળ રહી. વ્યવસાયના શાસ્ત્રાર્થમાં હારી જવા છતાં શું તેઓ નારીને ક્ષેત્રમાં પણ નારીને પ્રવેશ કવામાં આવ્યા. બ્રહ્મજ્ઞાનમાં પુરૂષોથી પછાત માની શકે ખરા? રાજનૈતિક અને સામાજિક ક્ષેત્રમાં તે નારી કષિ યાજ્ઞવલયે પણ શું ગર્ગેયી અને મિત્રેયી દ્વારા કોઈ પણ કાર્ય કરવાની આશા નથી પાસે જ્ઞાનમાં પરાજ્યને સ્વીકાર કર્યો ન હતો? રાખવામાં આવતી. આ કારણેને લીધે સમા વસ્તુતઃ મહાપુરુષનું જીવન ઘડનારી, પુરુ
છે, જેમાં નારીનું સ્થાન હીન માનવાને પ્રવાહષને ઉન્માર્ગે જતે રોકી ધર્મમાર્ગમાં પ્રેર પર પરા ચાલી. વસ્તુતઃ તુલસીદાસજીના એ નારી, બાળકને સંસ્કાર આપનારી તેમજ સતી
ની સાર થતી વાક્યને અર્થ સમ્યક્ દષ્ટિવાળી વ્યક્તિ “તાડન રાજીમતી, ચંદનબાલા, સીતા વગેરે ધર્મ પર
કે અધિકારી” નહિ કરે પણ ‘તારણ કે અધિદઢ રહેનારી મહિલાઓને શું પુરુષાથી ઉતરતા
કારી” કરશે. કારણ શુદ્ર, પશુ અને નારી એ દરજજાની માની શકાય ખરી? એ કદિપણ
બધા વિકાસથી વંચિત રાખવાને કારણે જ ઉચિત નહિ ગણાય. તેમાં કોઈ તર્ક નથી. તે
સંસાર સાગરથી કરવામાં પાછળ રહી ગયા. જે નારીને મોક્ષની અધિકારિણી ન માને
- તેથી તેમને હવે તરવાને મેક આપીને ‘તારણ તેમને પૂછી શકાય કે “ મુક્તિને સમયે તે કે અધિકારી
છે 2 કે અધિકારી બનાવવા જોઈએ. માત્ર શુદ્ધ વીતરાગ આત્મા રહે છે, તેમાં સ્ત્રીત્વ તે ઉપરાંત સ્ત્રીઓને રાક્ષસી, મેહમયી, (સ્ત્રીવેદ) નથી હોતું, કે પુરુષત્વ નથી હોત, વાસનાની પુતળી, નરકની ખાણ, મોક્ષમાર્ગમાં તે પછી મુક્તિ માંથી રોકનારૂં કયું તત્ત્વ છે? વિન્ન કરનારી વગેરે માનવાની પાછળ પુરુષે તે મારા મત મુજબ તેમની પાસે કોઈ સાધકોને અભિપ્રાય પુરુષને સ્ત્રીની જાળમાંથી મહત્વની દલીલ નથી સ્ત્રીલિંગદ્ધ, તીર્થકર છોડાવી વૈરાગ્યને રહ્યો છે. વાસનાના પુતળા, સિદ્ધ તેમજ ગૃહીલિંગસિદ્ધના ચંદનબાલા, નરકની ખાણ અને રાક્ષસ કે મોક્ષના શત્રુ સ્ત્રી મરુદેવી માતા, મલ્લિનાથ તીર્થ કર વગેરે અનેક કરતા પુરુષ અધિક મળશે. દુનિયાનો ઇતિહાસ વલ ત ઉદાહરણ આપી શકાય.
જોશે તે સ્પષ્ટ પ્રતીત થશે કે પુરુષની જ
૫૨ :
આમાનદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only