Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નારી જાતિ-કેટલી યોગ્ય કેટલી અયોગ્ય
મૂળ લેખકઃ મુનિ મિચન્દ્ર અનુવાદકકા. જ. દેશી
સમસ્ત ધર્મગ્રંથોમાં નારી જાતિની નિંદા વ્રત ગ્રહણ કર્યા છે. એવી જ રીતે ભગવાન કરવામાં આવી છે. ક્યાંક તેને રાક્ષસી કહેવામાં મહાવીરના સંઘમાં મહાવ્રતની સાધનાને આવી છે. તે કયાંક તેને તાડનકે અધિકારી જેટલે અધિકાર પુરૂષને આપવામાં આવે છે કહેવામાં આવી છે. તે વળી કઈ જગ્યાએ એટલે જ અધિકાર એક મહિલાને આપવામાં તેને મોક્ષગમનમાં વિઘ કરનારી કહેવામાં આવી આવ્યો છે. તે એટલે સુધી કે મુક્તિ અધિછે. કેઈ સ્થાને તેને પગના જૂતા જેવી કહે કાર પણ બનેને સરખો જ આપવામાં આવ્યા વામાં આવી છે, તે વળી બીજી જગ્યાએ તેને છે. પંદર પ્રકારના સિદ્ધ હોવાનો ઉલ્લેખ જૈન વેદ ભણવા માટે અથવા ધર્મ-કર્મ માટે આગામોમાં મળે છે. તેમાં ત્રીજા સિદ્ધા, અધિકારથી વંચિત રાખવામાં આવી છે. તે પૂર્વાસ્ટિાસિદ્ધા. ૧૬ ત્રિમાસિદ્ધા:, ÜTએટલે સુધી કે તેને સન્યાસ-દીક્ષાથી પણ સિદ્ધ , સારસદા: વગેરે પાઠ આ બાબતના વંચિત રાખવામાં આવી છે, અને તેને મોક્ષને પ્રમાણ તરીકે આપી શકાય તેમ છે. વસ્તુતઃ અધિકાર પણ છીનવી લેવાયા છે. સામાજિક જૈન સિદ્ધાંત અનેકાન્તવાદી તેમજ આત્મવાદી કે ધાર્મિક ક્ષેત્રમાં નારીને પછાત રાખવામાં હોવાથી તે એ આગ્રહ નથી રાખતો કે માત્ર આવી છે એનું શું કારણ? લૌકિક અને પાર જૈન મનાતા વેશ, લિંગ કે તીર્થમાં જ મુક્તિ લૌકિક એમ સઘળા ક્ષેત્રમાં નીચી કેમ માન- મળી શકે છે. અહીંઆ તે સાધનાને સવાલ વામાં આવી છે?
છે, કોઈ પણ વેશ, જાતિ, લિંગ કે તીર્થમાં - જૈન સિદ્ધાંતની દષ્ટિએ નારીનું સ્થાન શું જ્ઞાન-દર્શન, ચારિત્રની સાધના કરી શકાય છે? આ બાબત આપણે ગંભીરતાથી વિચારવું છે. તેમાં સાધુવેશ કે ગૃહસ્થવેશ, સ્ત્રીલિંગ કે જોઈએ.
પુરુષલિંગ, સ્વતીર્થ કે પરતીર્થ બાધક નથી. વાસ્તવમાં જૈનધર્મ એક કાતિકારી ધર્મ એટલા ઉદાર સિદ્ધાંતવાળો જૈન ધર્મ શું રહ્યો છે. તેમાં જાના ખોટા મૂલ્યો બદલીને નારીને નીચી, મે ક્ષને માટે અયોગ્ય, વાસનાની તેના સ્થાને નવા પરિષ્કૃત મૂલ્યની સ્થાપના પુતળી, નરકની ખાણ, ક્ષમાર્ગમાં બાધક, કરવામાં આવી છે. જૈન ધર્મની દૃષ્ટિમાં નર તાડનની અધિકારી કે નિંદનીય માની શકે અને નારી બન્નેને સરખો દરજજો છે, ન કે ખરા? અને જો એમ હેત તો ભગવાન મહાઊંચું, ન કેઈ નીચું. ઉપાસકદશાંગ સૂત્રમાં વીર મહિલા જાતિને સાધ્વી સંઘમાં સ્થાન ન ભગવાન મહાવીરના દસ મુખ્ય ઉપાસકોનું આપત, તેમને શ્રાવિકા ધર્મ ૫ લન કરવાને જીવન આપવામાં આવ્યું છે. તેમાં શ્રાવકવ્રત ઈન્કાર કરી દેત, અને તેમને પુરુષાથી ઉતરતી ગ્રહણ કરવાને જેટલે અધિકાર શ્રાવકને કક્ષાની કહેત. પરંતુ મૂળ આગામોમાં એક બતાવ્યા છે તેટલે જ અધિકાર શ્રાવિકાને પણ જગ્યાએ એ ઉલ્લેખ નથી. પરંતુ શામાં બતાવે છે પતિ-પત્ની બનેએ ભગવાન નારી જાતિને ગૃહસ્થ જીવનમાં સહાયક, ધર્મ, મહાવીર પાસે અલગ અલગ શ્રાવક-શ્રાવિકા સહચારિણી, રત્નકુક્ષધારિણી, દેવગુરૂજન
ફેબ્ર બારી, ૧૯૭૬
૫૧ ઃ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531828 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 073 Ank 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1975 |
| Total Pages | 22 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 11 MB |