________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નારા સંન્યાસીઓ પિતાના સંપ્રદાય સિવાયના છે એમ કહેવાની ધૃષ્ટતા કરવા માંડ્યા. અત્યારે અન્ય કેઈપણ સંન્યાસીઓને આજે એકાદ દિવસ સિન્ડિકેટ અને ઇન્ડિકેટ એવા કેંગ્રેસના બન્ને પક્ષે રહેવાને આશ્રય પણ આપતા નથી. આ હકીક્ત છે. આમ તે સત્ય અને અહિંસાની વાત કરે છે પણ
અનેકાંતવાદના ચુસ્ત ઉપાસક જૈન સાધુઓ આચરણમાં કઈ પણ પક્ષના આ અનુયાયીઓ એમની સામાન્ય બાબત પર્યુષણના ચતુથી કે અસત્યાચરણમાં જરા પણ પીછેહઠ કરતા નથી. પંચમી પક્ષ એવી સાધારણ બાબતમાં સમજૂતી આ જોઈએ મરાઠીમાં એક પિવાડો રચાયો હતે સાધી શક્તા નથી. જુદા જુદા ગચ્છના અનુયાયી કે કદાદિ જાંધી દે છે. મ. (દેશભક્ત) સાધુઓ ઈતર ગચ્છના સાધુઓ પ્રત્યે કદાપિ વનવા ર ા પ અર્થાત્ દેશભક્ત બનમાનની દૃષ્ટિએ જોતા નથી. બધા એમ માને છે કે વાની સહેલામાં સહેલી યુક્તિ આ ગાંધી ટોળીમાં અમારો પંથ સારો. આમ અનેકાંતવાદી સાધુઓને છે. એને શતશઃ નમસ્કાર છે. આમ કહી કવિએ એકાન્ત આગ્રહ ગૃહસ્થને પણ પાછળ મૂકી દે કટાક્ષમાં આવા દેશભક્તોનાં કુકૃત્યને ઉઘાડા પાડએવો છે. આપણે જાણીએ છીએ કે જૈનદર્શને વામાં પાછી પાની કરી નથી. આમ રાજકીય સંપ્રઉપદેશેલ અનેકાન્તવાદ જે વ્યવહારમાં આચરવામાં દાયો પણ સંકુચિત અર્થમાં સ્વાર્થસિદ્ધિ માટે આવે તે આ જગતમાં કોઈ ઝઘડા જ ન રહે. કામ કરનારાઓને સમૂહ છે. આમાં સજજન કે કારણકે અનેકાંતવાદને અર્થ જ એ છે કે મનુષ્યની સાચા માણસને ઓછું સ્થાન છે. અદ્ધિ મર્યાદિત હોઈ કોઈ એકાન્તિક સત્ય હઈ સંપ્રદાયની બાહ્ય શિસ્તને અનુસરનાર અને ન શકે. પ્રત્યેક પિતપોતાના દષ્ટિબિંદુથી સાચા છે , જ્યારે બીજાના દષ્ટિબિ દુથી ખોટા છે. એટલે આ
અંદરના સાચા ખરેખરા પાલન કરવાના નિયમને
આ ભંગ કરનાર એવા વ્યક્તિ સાચા અનુયાયી ગણાય બાબતમાં ઝઘડે ટાળવે હોય તે પ્રત્યેક વ્યક્તિ યા સમાજે સામાના દષ્ટિબિંદુને સમજવાને પ્રયત્ન
છે. પરંતુ તદ્દન સાચે અને પ્રામાણિક વ્યવહાર કરવો જોઈએ. હવે અનેકાન્તવાદનું આ રહસ્ય
ચલાવનાર વ્યક્તિ બહિષ્કૃત થાય છે. સમજનાર અને ઉપદેશનારા જ જે બીજાઓનું આમ સંપ્રદાય ધાર્મિક હેય કે રાજકીય એને દષ્ટિબિંદુ સમજવાની તૈયારી ન બતાવે તે બીજાને આખે ક બાહ્યાચાર ઉપર જ હોય છે. અંદરના કેવી રીતે કહી શકે કે “ભાઈ તમે તમારી જ આચાર પ્રત્યે એની પૂર્ણ શિથિલતા હોય છે. બાકી વાત સાચી છે એમ આગ્રહ પણ ન રાખે !” સંપ્રદાયવાદી માનસ એટલું સંકુચિત હોય છે કે
જે ગતિ ધાર્મિક સંપ્રદાયની છે એજ ગતિ બાહ્ય આચરણમાં નાનકડી ભૂલને પણ મોટું સ્વરૂપ હવે આપણે ત્યાં રાજકીય સંપ્રદાયની છે. સ્વ. આપતા અચકાતું નથી. મહાત્મા ગાંધીજીએ જ્યારે સ્વરાજ્યની લડત
આખા જગતમાં જે રાજકીય અને ધાર્મિક ચલાવી ત્યારે એમની વાતથી લાભ જોનારાઓએ ખાદી પહેરવી શરૂ કરી. એ ખાદી પહેરવાનું
કલહ ચાલે છે એના મૂળમાં આ સંપ્રદાયવાદી સંન્યાસીના ભગવાં કપડાં જેવું હોઈ એમાં
માનસ કામ કરતું હોય છે. અને એ જ કારણે સ્વાર્થ ન સધાય એટલે એને ત્યાગ પણ
ઉદારતા-વિચારની ઉદારતા ન હોવાને કારણે ઝઘડા કર્યો, તથા ગાંધીજીના સત્ય અને અહિંસાના વધે છે. સાચે અનેકાંતવાદ પ્રવતે અને આવી સાંપ્રપાયા ઉપર ઊભા થયેલ આ પક્ષમાં અંદર અંદર દાયિકતા વર થાય એજ પર્યુષણ પર્વ અંગે શુભેચ્છા,
એવા ઝઘડા પેઠા કે આ રાજકીય પક્ષવાદીઓ ફક્ત હિંસા અને અસત્યના જોર ઉપર જ પોતે સાચા
પર્યુષણ પર્વ વિશેષાંક
For Private And Personal Use Only