________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
યારમો ન પ્રસારિત કર્યો છે. એ ચોવીશીની કહાનની પ્રાપ્તિ ન થઈ હોય ત્યાંસુધી તો જેમનાથી ટીકાનું વિદવર્ય પંડિત શ્રી પ્રભુદાસ બેચરદાસભાઈએ યથાર્થ ઉપદેશ મળે છે એવા જિન વચનનું સુદર પ્રકાશન કર્યું છે તેમાં તે બશ્રી એ આ સાંભળવું, ધારણ કરવું જિ નવચનોને કહેનારા રતવનની ટીકામાં સમયસર ગ્રંથ વિષે નિચે શ્રી જિન ગુરૂની ભક્તિ બિંબનું દર્શન ઇત્યાદિ મુજબ લખ્યું છે.
વ્યવહાર માર્ગમાં પ્રવૃત્ત થવું પ્રજનવાન છે. “સમયસાર ગ્રંથ મોટા ભાગે માર્ગનુસાર જેન અને જેમને શ્રદ્ધાનું જ્ઞાન તો થયા છે પણ શાસનાનુસાર પ્રતિપાદન કરે છે. સમયસાર ગ્રંથ સાક્ષાત પ્રાપ્તિ થઈ નથી તેમને પૂર્વ કથિત કાર્ય અપ્રમત્ત ભાવને પ્રાપ્ત મુનિપણ ની મામદશા અને પર દ્રવ્યનું આલંબન છેડવારૂ અણુવ્રત મહાવ્રતનું તેને માર્ગ તથા કર્તવ્યો તથા ધમ'સન્યાસ ગ્રહણ સમિતિ ગુપ્તિ પંચ પરમેષ્ઠિના ધ્યાનરૂપ પ્રવર્તન સામો ની કક્ષાના આત્માનું સ્વરૂપ બનાવનાર એ પ્રમાણે પ્રવર્તનારાઓની સંગતિ કરી અને વિરોષ ગ્રંથ છે.
જાણવા માટે શાસ્ત્રોનો અભ્યાસ કરે ઇત્યાદિ આત્માની સાથે અભેદરૂપે નવતાવો ઘટાવ્યા છે વ્યવહાર માર્ગમાં પોતે પ્રવતવું અને બીજાને આત્મારૂપ છ આવશ્યક ઘટાવ્યા છે તે બધું પ્રવર્તાવવું એવો વ્યવહાર નયનો ઉપદેશ અગીકાર સંગત છે વ્યવહારનું એકાંત ખંડન ન કરવાની કરવા પ્રયજનવાન છે. કાળજી છતાં નિશ્ચય નયની દૃષ્ટિથી પ્રતિપાદન
શુદ્ધ નયને વિષય જે સાક્ષાત શુદ્ધ આત્મા કરનાર ગ્રંથ છે.
તેની પ્રાપ્તિ જ્યાં સુધી ન થાય ત્યાં સુધી વ્યવહાર શ્રી કુંદકુંદાચા જેન ધર્મની ઇમારતથી પશુ પ્રજનવાન છે એ ત્યાદ્વાદ મતમાં શ્રી કોઈપણ જુદી ઈમારત રચી નથી વાસ્તવિત રીતે ગુરૂઓને ઉપદેશ છે. તેમની આખી વિચારશરણી જૈન દર્શનની ઇમારત
શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજીએ પણ આત્મસિદ્ધિમાં સાથે સંમત છે.
પ્રરૂપ્યું છે કેકમયસાર એકાંતથી ક્રિયાને નિષેધક નથી
“ નિશ્ચય વાણી સાંભળી, સાધી તજવા તૈય, કેમકે શ્રી કુંદકુંદાચાર્ય પોતેજ સાધુ જીવનની
નિશ્ચય રાખી લક્ષમાં, સાપન કરવા સેય; ક્રિયામાં રહ્યા હતા.
નય નિશ્ચય એકાંતથી, માં નથી કહેલ, જ્ઞાન અને ક્રિયા એ બને એક સિક્કાની બે એકતિ વ્યવહાર નહીં, બને સાથે રહેલ ” બાજ છે જ્ઞાનક્રિયાથી જ મોક્ષની સાધના થાય છે. જ્ઞાનનું ફળ વિરતી છે. જો તે ન હોય તો તે આ રીતે વ્યાર્થિક પાક અને નરોનું શુષ્ક જ્ઞાન છે. આ સંબંધે સમયસાર ગ્રંથની લક્ષ રાખી આ ગ્રંથનો સ્વાધ્યાય કરનારને પરમ ટીકામાંજ નીચે મુજબ ભાવાર્થ લખ્યો છે. આધ્યાત્મિક પરમાર્થ સ્વરૂપનો લાભ અવશ્ય થાય છે. જ્યાં સુધી શુદ્ધ ભાવની પ્રાપ્તિ થઈ નથી
સમયસાર સમતા રસે, અમૃત સમ છલકાય,
નિજ સ્વરૂપને પામવા, નિત્ય કરે સ્વાધ્યાય. ત્યાં સુધી જેટલું અશુદ્ધ નયનું કથન છે તેટલું યથાપદવી પ્રજનવાન છે. જ્યાં સુધી યથાર્થતાન
-અમર આત્મમંથન
આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only