________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈનધર્મ : જગન્માન્ય વિશ્વધર્મ
લેખક –પ્રોફેસર જયંતીલાલ ભાઈશંકર દવે એમ. એ. જૈનધર્મની પરધર્મીઓ પર પ્રબલ અસર તારા માટે પૂરતાં વસ્ત્ર છે.” આમ તેણે નગ્ન સ્થિતિ
સિકાઓ પહેલાં, હિંદુરથાનની અંદર આવીને અથવા દિગંબરત્વની પણ પ્રશંસા કરી છે. વળી તે વસવાટ કરી રહેલા પરદેશીઓ અને પરધર્મીઓ કહે છે કે “ભિખારીને દેવા કરતાં માખીને બચાવવી ઉપર જેનધર્મનો સારે પ્રભાવ પડ્યો હશે અને ઉત્તમ છે” અર્થાત ભિખારી તે બીજો ઉપાય તેમાંથી ઘણુઓએ જૈનધર્મ અંગીકૃત કર્યો હશે શોધીને પણ પેટ ભરશે પણ માખી બીચારી શું એમ ઈતિહાસ સાક્ષી પૂરે છે. કાલકાચાર્યની કથા કરશે? કેટલી દયા? અબુલ અહલાના જીવન અને ઉપરથી એમ સ્પષ્ટ થાય છે કે શક, હુણ, યવન, કથન પરથી જણાઈ આવશે કે તે અહિંસા ધર્મનું
૨૭ વગેરે જાતિઓમાં પણ જેનલમ પ્રસારિત રહસ્ય અને ગાંભીર્ય બરાબર સમજતું હતું અને થ હતાવળી એમ પણ કહેવાય છે કે સમ્રાટ આચારમાં મૂકતો હતે. અરબસ્તાનમાં હઝરત મહમદ અકબર પણ જેનધર્માનુરાગી હતું. ત્યાર પછી અનેક પેગંબર સાહેબ થઈ ગયા તે પહેલાં જેને ઉપદેશકે મુસલમાનોને નસંઘમાં પ્રવેશ મળે હતે. આના અરબસ્તાનમાં ગયા હતા એમ કેટલાક વિદ્વાને માને છે. સંબંધમાં જર્મન વિદ્વાન બ્યુહલરે લખ્યું છે કે અમદાવાદમાં તેઓ ગયા ત્યારે જેને એ ઉપરોક્ત
આ મહાન એલેકઝાંડરને પણ એક જૈન સાધુને
પરિચય થયા હતા. જેને લૂટાર્ક વગેરે ગ્રીક લેખકે હકીકત તેમને કહી હતી.
કેલેનસ નામથી ઓળખે છે. તે કદાચ ક૯યાણસૂરિ જૂના જમાનાની વાત છે. જેને સાહસિક વેપા
નામને નિર્મન્ય સંપ્રદાયનો યતિ હશે. તક્ષશિલાની રીઓ દરિયાપાર વેપાર ખેડતા ત્યાં પણ જૈનધર્મના
સમરાંગણભૂમિ ઉપર તેઓ પરસ્પર મળ્યા હતા, વિજયપતાકા લહેરાવતા. સંભવ છે કે તેઓ અરબ
અને વિજેતા એલેકઝાંડર તે સાધુથી ધણે જ સ્તાન પણ ગયા હોય અને તેમના આચાર
પ્રભાવિત થયો હતો. વિચારની અસર આરબો ઉપર પડી હોય. આરબ તત્ત્વજ્ઞાની અબુલ અલ્લાના સિદ્ધાંત પર સ્પષ્ટ રીતે ચીનના બૌદ્ધયાત્રી હ્યુએનસંગને તેના પ્રવાસ જૈન દર્શનનો પ્રભાવ દેખાઈ આવે છે. તે કેવળ દરમિયાન એક દિગંબર સાધનો મેળાપ થયો શાકાહારી હતા. દૂધ પ્રાણિજ વસ્તુ હોવાથી તે જૈનધર્મ અને બૌદ્ધધર્મને પરસ્પર પરિચય ઘણી દૂધ પણ લેતા નહિ. તેની એવી માન્યતા હતી કે વાર સંઘર્ષમાં પરિણમતે એમ પણ દેખાય ગાયના આંચળમાંથી ખેંચીને દૂધ કાઢવું એ દયાહીનતા છે. હરિભદ્રાચાર્યના શિષ્યો હંસ અને પરમહંસ છે, કરતા છે, પા૫ છે. મધપૂડાના મધને પણ તેણે જૈન ધર્મને પ્રચાર અર્થે ટિબેટમાં ગયા હતા. ત્યાગ કર્યો હતો કારણ કે મધ બનાવવામાં મધમાખી- ત્યાં બૌદ્ધોએ તેમને મારી નાંખ્યાની વાત પણ છે. એને જરૂર નાશ થાય છે. વળી ઘણી વાર તે મુદલ આ ઉપરથી એમ જણાય છે કે મહાવીરસ્વામીના નિરાહારી પણ રહેત. ઈંડાને અને માંસને તે તે અનુયાયીઓમાં પ્રબલ ધર્મપ્રચારની ભાવના હતી. અડે નહિ અને જુવે પણ નહિ. તેને આહાર- આ ભાવનાની ઉત્કટ આતુરતાને વશ થઈને તેઓ વિહાર અને વેશ એક જૈન સાધુ જેવું હતું. તે સમુદ્રપાર પણ જતા. એવાં અનેક કથાનક મળી પગમાં લાકડાની ચાખડી પહેરતે કારણ કે પથના આવે છે કે જેમાં જૈન ઉપદેશકો દૂર દૂર પેસીફીકના ચામડાના જોડા પહેરવામાં પાપ છે એમ તે માનતે. ટાપુઓ જાવા, સુમાત્રાદિ તરફ ગયા હતા અને ત્યાંના એક સ્થળે તેણે કહ્યું છે કે “ ગ્રીષ્મ ઋતના પવને દી૫વાસીઓને જૈન ધર્મની દીક્ષા આપી હતી. તેની
© ૧૦૮ ]e
For Private And Personal Use Only