________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તવાવબોધ .
લેખક–આચાર્ય મહારાજશ્રી વિજય કસ્તુરસૂરિજી મહારાજ
(ગતાંક પૃષ્ઠ ૬૯ થી ચાલુ) ૫૩
જ કઠણ કામ છે. અત્યારે તે કષાય અને સંસારમાં દેહાધ્યાસની ઉન્નતિ થઈ રહી વિષયથી આખુંયે જગત પરાભવ પામી રહ્યું છે. એટલા માટે રાગદ્વેષ બહુ જ બળવાન બનીને છે. ભાષાઓ શીખવાથી કે સિદ્ધાંતો વાંચી જવા સંસારી જીને હેરાન કરી રહ્યા છે. વેર- માત્રથી અથવા તો વિનયપૂર્વક-અભિનયપૂર્વક વિરોધની વૃદ્ધિને લઈને આત્મિક ગુણોની હાનિ સારાં ભાષણે કરવાથી કાંઈ કષાય-વિષય પરાથઈ રહી છે, છતાં તે તરફ જરાય લક્ષ અપાતું ભવ પામતા નથી, પણ વધારે બળવાન બનીને નથી. પિતાનું બેલેલું અને માનેલું જનતાને વધારે આત્માનું અહિતકર્તા થઈ પડે છે. સાચું મનાવીને જનતાથી ખાનપાન અને આદર- જનતાની પાસેથી સારાં સારાં ખાનપાન અને સત્કાર મેળવવાને માટે માયા–પ્રપંચ અને આદરસત્કાર મેળવવાના આશયથી જગત અસત્યને છુટથી ઉપગ થઈ રહ્યો છે. ધર્મને સમક્ષ વિદ્વાન વક્તા કે પ્રસિદ્ધ વક્તા કહેવરાનામે ઋદ્ધિગૌરવતા, શાતાગીરવતાની તૃષ્ણાઓ વવા જેટલા પ્રયાસ કરવામાં આવે છે તે પ્રબળ શાંત કરવા સતત પ્રયાસ કરવામાં આવે છે, મેહનીયના ઉદયને લઈને થાય છે, અને તે છતાં સુખશાંતિ મેળવી શકાતી નથી. પણ કષાય તથા વિષયોને બળવાન બનાવવાનો પ્રયાસ તેથી ઉલટા કલેશિત થઈને દુ:ખી જીવન ગાળી છે કે જે એકાંતે આત્માનું અનીષ્ટ કરનાર છે. રહ્યા છે કારણ કે સહુને પિતાના જ માન- અને તે જ્ઞાન નથી પણ એક પ્રકારનું અજ્ઞાન છે. સત્કાર અને પૂજા ગમે છે, પણ બીજાની પૂજાસત્કાર ગમતા નથી, એટલે ઈષ અને દ્વેષથી
વીતરાગના સિદ્ધાંત અને શાસ્ત્રો ભાગઅત્યંત દુઃખ ભેગવાય છે.
ના સ્વરૂપને ઓળખાવી તેને મટાડવાના ઉપાયો ૫૪
જણાવનારા છે. તેને ભારેગથી પીડા પામતા વેદનીય કર્મથી આત્માનું અહિત કે અશ્રેય આત્માઓ અભ્યાસ કરીને તેમાં બતાવ્યા થતું નથી; કારણ કે વેદનીય કર્મ તો કેવળીને પ્રમાણે ઉપચાર કરીને પોતાનો ભાવરોગ મટાપણ જોગવવું પડે છે, પરંતુ માનસિક અશાંતિ, ડીને ભાવ આરોગ્યતા મેળવી શકે છે, પણ સંકલ્પવિકપ અને અજ્ઞાનતાના કારણભૂત વીતરાગના સિદ્ધાંતોને સપર્શોધન્ય ઉપર મોહનીયના ઉદયની ચિંતા કરવી અને મોહ- ઉપરથી અભ્યાસ કરીને કષાય, વિષય અને નીયને નિર્બળ બનાવવા આપણાથી બનતું અજ્ઞાનતાની પ્રેરણાથી જનતામાં વિદ્વાન કે બધુયે કરવું. કષાય અને વિષયને નિર્બળ વક્તા તરીકેની પ્રસિદ્ધિ મેળવી કષાય વિષયને બનાવવા વસ્તુ-તવનું નિરંતર ચિંતવન કરવું. પિષવા જે પ્રયાસ કરે છે તેઓ ભાવરોગ કષાય અને વિષયે ઉપર વિજય મેળવે ઘણું મટાડવાના બદલે પુષ્કળ વધારી રહ્યા છે, તેમને
For Private And Personal Use Only