________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તવાવબોધ.
29
૫૮
ભાવઆરેગ્યતા પ્રાપ્ત થઈ શકતી નથી. જેઓ આમાથી પરાભુખ થઈને અર્થાત્ આત્મદ્રોહી શાલાવેદન પણ કર્મ છે માટે તે પણ બનીને નામધારી દેહને પ્રસિદ્ધિમાં લાવવાને ભાવગ હોવાથી તેને ભેગવનાર સુખશાંતિ અથવા તો દેહને તથા ઇંદ્રિયોના વિષયોને ભગવે છે એમ કેવી રીતે કહી શકાય? તોય પિષવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. તેઓ છેવટે મેહનીય કમરના દબાણથી શાતા વેદની ભેગવદેહનો નાશ થવાથી અપરાધી બનીને અધમ નાર “જીવને સુખશાંતિ ભોગવું છું” એમ કહેવું ગતિ મેળવ્યા સિવાય બીજું કાંઈ પણ પ્રાપ્ત પડે છે. આત્મધર્મના વિકાશ સિવાય કાંઈ પણ કરી શકતા નથી.
સાચું અને સારું છે જ નહિ અને તે વિકાશ ૫૬
કર્મના વિયોગ સિવાય થઈ શકે નહિ. જેઓ આત્માની કાળજી રાખ્યા સિવાય
૫૯ ઇન્દ્રિયોને ગમે તેમ વર્તે છે તે આત્મદ્રોહી જ્યારે મોહ નબળો પડી જાય છે ત્યારે કહેવાય છે, આત્માને અશાંતિ ઉત્પન્ન કરનાર આત્માને સાચું સૂઝે છે. ધન સંપત્તિને વિપત્તિ અનુચિત અછાઓ છે; માટે કોઈ પણ દ્દિગલિક સમજે છે, બનાવટી સુખશાંતિને અશાંતિ તથા વસ્તુ વાપરવાની ઈચ્છા થાય ત્યારે તે વસ્તુનું દુઃખ સમજે છે, વિષયિક સુખના સાધનને વાસ્તવિક સ્વરૂપ વિચારવું. આત્માને શું લાભ આત્મગુણઘાતક તથા સાચી સુખશાંતિ-જીવન મળે છેપરિણામે શાંતિ ઉત્પન્ન કરે છે કે અને આનંદના બાધક સમજે છે. અને એટલા અશાંતિ ? આમા અપરાધી બને છે કે નિર૫. માટે જ તે આત્મા ધન, સંપત્તિ આદિ છોડી રાધી ? ઈત્યાદિ વિચાર કરવાથી ઈરછાઓ નબળી દઈને આત્મિકગુણ મેળવવા ઉદ્યમ કરે છે. પડી જશે અને આત્મા અપરાધી થતો અટકશે. અજ્ઞાની છને ઉગ કરનાર કટ્ટાનુષ્ઠાન કરીને
સંતોષ માને છે. અજ્ઞાની છે જેને દુઃખ માનવ જીવનમાં તો કંઈક એવી અશાતા માને છે તેને પોતે સુખ માને છે; કારણ કે ઉદયમાં આવતી નથી, પણ ભવાંતરમાં ભેગવવા કમ ક્ષય નિમિત્તે કરવામાં આવતાં કાનુષ્ઠાન યોગ્ય અનંતી અસહા અશાતા સત્તામાં ભરી છે. આત્મવિકાસ કરવાવાળાં હોવાથી પરિણામે તે સમય આવતાં જીવને ભોગવવી પડશે. સાચી સુખશાંતિ પ્રાપ્ત કરાવનારાં હોય છે જ્યાં સુધી સર્વ કર્મ ક્ષય ન થાય ત્યાં સુધી માટે તેને દુ:ખ નહિ પણ સુખ જ માને છે. જીવને સુખશાંતિ વળી શકવાની નથી. જે જયારે મેહનીય સર્વથા નિર્બળ થઈ ગયું સુખ શાંતિ માનવામાં આવે છે તે બધીયે હોય ત્યારે જ આત્મા કંઈક સ્વતંત્રપણે સાચું બનાવટી છે મેહ ગ્રસ્ત અજ્ઞાની જીવે માની સમજીને સાચું મેળવે છે. તે સિવાય તે સબળ લીધેલી છે. જ્યાં આઠે કમેને ઉદય ચાલુ મોહનીયથી નિર્બળ બનેલા આમાઓ જૂઠાને હાય અર્થાત્ આઠ પ્રકારની ભાવગ જીવ સાચું માની હેરાન થઈ રહ્યા છે, છતાં માની ભોગવી રહ્યો હોય ત્યાં સુખશાંતિ તથા આનંદ રહ્યા છે કે અમે સુખી છીએ, મેટા છીએ, હેય શાને ? સુખશાંતિ આદિ આત્માના પૂજ્ય છીએ, ઉદ્ધારક છીએ, તારક છીએ. આ ધર્મ છે, તે અનુકૂળ વૈષયિક જડાત્મક વસ્તુઓના બધુંયે મોહના નશાનું પરિણામ છે, માટે સંગથી પ્રગટ થાય નહિ, પણ અવરાય છે– પ્રલાપ માત્ર છે, જરાય સાચું નથી. દબાય છે, પછી સુખશાંતિ શાની?
(ચાલુ)
For Private And Personal Use Only