________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સાચે વિક્રમાદિત્ય ==
લેખકઃ મુનિ હેમેન્દ્રસાગરજી-પ્રાંતિજ
વિકમ નામના આર્યાવર્તમાં ઘણુ રાજાઓ લખે છે કે વિક્રમ સંવત્સરને પ્રચાર જેનોએ થઈ ગયા છે. વિક્રમ અને ભર્તુહરિ બને સર્વત્ર કર્યો છે. જેને વ્યાપારી હતા અને ભાઈઓની કથા પ્રચલિત છે. તે વિકમ બીજે સર્વત્ર પથરાયેલા હતા. જૈનાચાર્યો મૂર્તિ પ્રતિષ્ઠા હે જોઈએ. જેને સંવત્સર ચાલે છે તે તથા ગ્રંથનિર્માણ વખતે વીર સંવતને ઉલ્લેખ વિક્રમાદિત્ય ઇંગવંશી રાજ્યના પતન પછી કરતા, ત્યારપછી વિક્રમ સંવત લખવાની થયેલા બલમિત્ર ભાનુમિત્ર પછી નવાહન, શરૂઆત કરેલી છે, છતાં જૂનામાં જૂના શિલાગંધર્વસેન પછી મૌર્યવંશી—ચન્દ્રવંશી બલમિત્ર લેખો વિક્રમ સં. ૫૦૦ માં લખાયેલ મળે છે. થયેલ તે વિક્રમાદિત્યના નામથી ખ્યાતિ પામ્ય વિક્રમાદિત્યે સંવત્સર પ્રવર્તન વીર નિર્વાણ સં. છે. તે જેને હવે તે વાત સંભવિત છે. કવિ ૪૭૦ માં કરેલ છે. તે પ્રથમ થયેલ સર્વજ્ઞપુત્ર કાલિદાસ પ્રથમ વિક્રમાદિત્યના વખતે થયેલ સિદ્ધસેનસૂરિજીને ગુરુ માનતો હતો. તેનું જણાતા નથી. બીજા વિક્રમાદિત્યના સમયે સમગ્ર આયુષ્ય ૧૧૧ વર્ષનું હતું તે “તિથયેલા જણાય છે. તે વખતે બીજા સિદ્ધસેન વિરાભરણમાં ઉલ્લેખ મળે છે. વિક્રમ પહેલાં દિવાકરસૂરિ પણ હતા. તેમની સંસ્કૃત ભાષા સત્તર વર્ષે કાલિકાચાર્યજી થયા છે. જેના મળતી આવે છે. ભાગવતમાં કલિયુગના રાજા ઈતિહાસમાં કાલિકાચાર્યજી ત્રણ અને પાંચ ઓની યાદીમાં માત્ર “ગદંભિલજા દશકૃપા ” થયેલા છે. એક જ સરખા નામના ભિન્ન ભિન્ન તેવું લખીને ચલાવેલ છે. ત્યાર પછી ભવિષ્ય સમયે આચાર્યો થવાથી કાળગણનામાં ઘણું જ પુરાણ વગેરેમાં ગંધર્વસેનના પુત્ર વિક્રમાદિત્યને વિસંવાદ થવા પામ્યો છે. આવી રીતે વિક્રમ, ભગવાન શંકરે આર્યધર્મની રક્ષા અને શકના સિદ્ધસેનસૂરિ, કવિ કાલિદાસ તથા ભેજ વગેરે નાશ માટે કયા લખે છે. ઐતિહાસિક નોંધ- વ્યકિતઓ જુદા જુદા પ્રભાવને ધરાવનારી ટાંચણે અનેક વાર દેશ ઉપર થતાં આક્રમણને હોવા છતાં તેમના અતિહાસિક કાર્યો તેમજ લીધે સ્થળાંતર થવાથી નાશ પામ્યાં છે, તેમજ કાળગણનામાં ગરબડ થવા પામી છે. મહાતે વખતના લેકેને આજ જેવી ઐતિહાસિક રાજા વિક્રમાદિત્ય સિદ્ધસેનસૂરીશ્વરજીના ઉપનોધ લેવાની કાળજી પણ ઓછી હશે. તે દેશથી શ્રાવકનાં બાર વ્રતો સ્વીકાર્યા હતાં વખતના લખાતા ગ્રંથો પાછળ સંવત લખવાને અને શત્રુંજય મહાતીર્થને સંઘ પણ કાઢેલ. પ્રચાર હતો નહિ.
જીર્ણોદ્ધાર તેમજ નવીન જિનનિર્માણ કરેલ ગ્રંથ પાછળ સંવત લખવાને રિવાજ વિ. હોવાથી તે રાજા જેન હતા. બીજ થયેલા વિક્રમ સંવત ૯૦૦ લગભગ ચાલુ થયા હોય તેમ નામધારી રાજાઓ પણ ઓછાવત્તા અંશે જેને જણાય છે. કેટલાક વિદેશી ઈતિહાસવેત્તાઓ અસર નીચે આવેલા હેવાથી કથાનકેમાં બધાય
For Private And Personal Use Only