________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સુખદુ:ખ-સમીક્ષા.
[ ૧૮૯]. થાય છે પણ જે વસ્તુઓ ઉપર મમતા હોતી પેઢી ચાલે છે, મારી પરદેશમાં સ્થાવર મિલકત નથી તે મરે અથવા બળે કે નાશ પામી જાય પુષ્કળ છે, આવી મમતાથી પિતાને સુખી માની તે પણ તે વસ્તુઓ માટે ચિંતા કે દુઃખ થતું આનંદ ભોગવતો હોય છે; પણ સંપત્તિને નથી. છેવટે પરિણામમાં વસ્તુનું જે સ્વરૂપ સર્વનાશ તેને કાંઈ પણ દુઃખ દેતો નથી, પરંતુ બહાર તરી આવે તે વસ્તુ તે સ્વરૂપવાળી કહે- જ્યારે તે સાંભળે છે કે પરદેશની સંપત્તિ વાય છે. વસ્તુમાં મમતા કરવાથી સુખને સર્વથા નાશ પામી ગઈ છે ત્યારે “મારું સર્વ આભાસ થાય છે પણ તે વસ્તુ નષ્ટ થવાથી નાશ થઈ ગયું એવી મમતાની પરિણતિ થવાથી મમતાનું સાચું સ્વરૂપ–દુઃખ પ્રગટી નીકળે છે પોતાનામાં દુઃખને આરેપ કરીને પોતે દુઃખ માટે મમતા દુઃખસ્વરૂપ છે પણ સુખસ્વરૂપ નથી. મનાવે છે, માટે મેહનીયના પશમવાળા પૌલિક વસ્તુઓમાં થતાં વિચિત્ર પ્રકા
જે કહે છે કે સમતામાં સુખ છે તે સર્વથા
સત્ય છે, કારણ કે સમતા આત્મિક ગુણ છે, રના પરિવર્તનથી કાંઈ જીવને સુખ-દુઃખને
અને તે કર્મને વિકાર ન હોવાથી શુદ્ધ સુખઅનુભવ થતો નથી પણ મેહનીય કર્મના
સ્વરૂપ છે, અને આત્મવિકાસ સ્વરૂપ હેવાથી વિકારસ્વરૂપ મમતાને વસ્તુઓ સાથે સંબંધ
તેનું પરિવર્તન થતું નથી, અર્થાત્ આત્મિક થાય છે ત્યારે વિકૃત સ્વરૂપ સુખદુઃખનો પિતાનામાં આરેપ કરીને પિતાને સુખી અથવા ને
સુખ આમાને શુદ્ધ સ્વભાવ હોવાથી નિરંતર
સુખસ્વરૂપે જ રહે છે પણ નષ્ટ થતું નથી, તેમજ દુઃખી માને છે; જેમ કે-એક માણસની દૂર તેમાં હાનિ-વૃદ્ધિ પણ થતી નથી. હંમેશાં એકદેશાવરમાં પેઢી ચાલતી હોય, અને પોતે
સરખું જ રહે છે. વિકારવાળી વસ્તુઓમાં વિશ્વાસુ વાણોતરોને પેઢી ભળાવીને દેશમાં હાનિ-વૃદ્ધિ તથા ક્ષણવિનધરતા હોય છે પણ રહેતે હોય, ભાગ્ય જેગે પેઢીમાં મોટું નુકશાન નિર્વિકાર વસ્તુઓમાં એમાંનું કશું હોતું નથી, આવવાથી પેઢીમાંનું સર્વસ્વ નાશ પામી ગયું માટે આવા આ-મસ્વરૂપ સાચા સુખને પ્રગટ હોય પણ જ્યાં સુધી પેઢીના માલીકને ખબર કરવા મેહનીયના આવરણને તેડી નાંખવા પડે નહિં ત્યાં સુધી તે તે પિતાના દેશમાં જોઈએ, અને તે શાશ્વતું સુખ મેળવવાની મારી પાસે ક્રોડની સંપત્તિ છે, મારી પરદેશમાં ઈચ્છાવાળાનું અવશ્ય કર્તવ્ય છે.
For Private And Personal Use Only