Atmanand Prakash Pustak 035 Ank 04

SR No.: 531409
Original Sutra Author: N/A
Author: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publication Year: 1937
Total Pages: 34
Language: Gujarati, Hindi
Classification: Magazine, India_Atmanand Prakash, & India
File Size: 4 MB

Page 29

૧૦૧
રાજવંશને રક્ષણહાર ને દેશનો શણગારણહાર, જેન સંધ એટલે ચતુર્વિધ સંધ. રાજસિંહાસનની પેઠે એ ધર્મસિંહાસનને એ ચાર છે પુપાયાઓ : સાધુ, સાધ્વી, શ્રાવક ને શ્રાવિકા. એનું એકેક અંગ સરમુખિયાર નહિ, ચારે દિશાઓની ચતુર્વિધ જયોત મળે ત્યારે તે સર્વ સંગમ ધર્મચક્રવત થાય. પુષ્પ ને પાપનાં ભેદ એ એમનો ધર્મોપદેશ; સદાચરણ એ એમની સિદ્ધિ ને તીર્થ. પણ વૈરાગ્ય ને તપશ્ચર્યાની જૈન પ્રથા નવીન, નિરાળી ને અનોખી છે. આયુષ્યભરના સંસારત્યાગ ન કરાય, સદાની સંન્યસ્ત દીક્ષા ન લેવાય એવી આત્મનિર્બળ વિશાળ માનવતાને કાજે માસમાસના, પક્ષ પક્ષના, તિથિતિથિના, પ્રહર પ્રહરના ત્યાગ ને તપશ્ચર્યામાં વિધવિધનાં વિધાના એમના દીર્ઘદશ સંસારશાસ્ત્રીઓએ નિર્ધારેલાં છે. પ્રત્યેક માનવી કાંઈ વૈરાગ્ય યોધ નથી કે સર્ષની કાંચળીતી પેરે સંસારને ફગટી દે. બહુધા જનતા નિર્બળ છે, મનુષ્યસ્વભાવ અસ્થિરતારંગી છે; દુનિયા સર્વશકિતશાળીઓની નગરી નથી, અલ્પશકિતશાળીઓની નગરી છે. જેને મહાત્માઓએ એ જોયું ને ઉપાયો નિયોજ્યા. પગમાંના જેર જેટલું માનવી ચાલે ને પાંખમાંના જોર જેટલું પંખી ઊડે. નાયા એટલું પુણ, અને ઘડીકે સંસાર ત્યાગે એટલે સંન્યાસ એ જોઈ-વિચારીને જેને સંસારશાસ્ત્રીઓએ આબેલ, સિહ, ઉપધાન, ઉપાશ્રયવાસ, અપવાસ નિયોપા ને પળાવ્યા, અને એમ વૈરાગ્યને ને સંસારત્યાગને સ્વાદ જનતાને ચખાડ્યો. દુનિયા દેવોની નથી, માનવીની છે એ જૈનાચાર્યો વિસર્યા નથી; અને છતાં મધ્યવર્તી ભાવની મેળે કળામાંથી એકે ખંડિત થવા દીધી નથી. જીતે તે જૈન, ષડરિપુને, ઈદ્રિયકુળના મહાવેગોને વશ કરે તે વીરપુત્ર; એ ભાવ તો અખંડ જ રાખ્યો. સજજન અને સન્નારીઓ ! સરવાળે તે સાચે જૈન એટલે જિતેંદ્રિય; ભીષ્મ પિતામહનો નાનો ભાઈ
અને તેમાં ય તે મારાં નમણાં નમનવંદન તો છે તમારા સાધવી આશ્રમને. સંસારની થાકેલીઓને એ વિશ્રામઘાટ, વૈરાગિણીની વેલડનો એ લતામંડપ, સરસ્વતીની કુંવરીઓનો એ શારદાશ્રમ ને સંન્યસ્તમઠ. સંસાર પરિત્યાગે તે એ આરે આવી બેસે. એ સાવી આશ્રમ વિના નિજનિજના જહાંગીર જગત સૂનું કરી જ બાદશાહી જાહોજલાલીની કલગી સમી નૂરજહાંને નિવૃત્તિપરાયણતાના કિયા મુકબરા જઈને નિવાસને ? હતો, અમારે બ્રાહ્મધર્મમાં છે હો એ સંન્યાસિણી આશ્રય, દેશકાળની ઝપટ વાગ્યે અલેપ થયો, પણ હજી જૈન સંઘે છે એ તેજવણું ઉત્તરીયધારિણી, તેજપુત્રી સમી તેજસ્વિતાની પ્રતિમા મીરાંના પરિવાજિકાને પગલે પૃથ્વીને પાવન કરતી સંન્યસ્તમૂર્તિઓ; સંઘની પ્રભા, શોભા અને લક્ષ્મી, સર્વસ્વત્યાગિણી જોગણે. એમના દર્શને આંખ ઠરે ને આત્મા પાવન થાય. વિલાસના વધતા જતા આજના યુગમાં અદ્ભુત છે એ જોગણોના મઠના મહાવરાગ્યવંદન છે, વીરીઓ !
ગુજરાતનો જન એટલે મૂળ વતન શ્રીમાળનો શ્રીમાળી, ઓશિયાને ઓશવાળ, પ્રાગવટનો પિરવાડ, અને ગુર્જર દેશને વતન કીધે સુરતના ગોપીપરાને સાગરસફરી ઝવેરી, બમદાવાદના માણેકચોકનો મહાભાગ મહાનિ, અને અણહિલપુર પાટણનો ધર્મવીર, રાજવીર, ધનવર, સાગરવીર ને ડહાપણવીર વૈશ્યરને.