________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
to bear the name of Lata, perhaps a later corruption of Lala.
Indian Historical Quarterly,
( September, 1988.) P. 745. ( વિજય અને તેના લાલ દેશના અનુયાયીઓ થોડો વખત સોપારકનગર અને ભરૂકછ (ભરૂચ)માં રહ્યા હતા એમ કથા ઉપરથી, આપણે જોયું છે. વિજયના કેટલાક અનુયાયીઓ ત્યાં કાયમને વાસ કરીને રહ્યા હોવા જોઈએ. તેમણે આ પ્રદેશને પિતાના અસલ દેશ લાઠનું નામ આપ્યું હોય એ બનવાજોગ છે. તેમણે આપેલું નામ કદાચ લાલના પાછળથી થયેલા અપભ્રંશરૂપે લાટ બન્યું હોય એમ પણ બનવાજોગ છે.)
લાઢ અને લાટ એ બને દેશની ભિન્નતા ઉપર્યુક્ત પ્રમાણથી જાણી શકાશે.
લાઢ ( રાઢ) દેશ શ્રીવીરપ્રભુની છદ્મસ્થાવસ્થામાં અનાર્ય દેશ તરીકે ગણાતું હતું. એને સજજડ પૂરા આચારાંગ સૂત્ર (પહેલો શ્રુતસ્કંધ, નવમું અધ્યયન, ત્રીજો ઉદ્દેશ) વિગેરે ઉપરથી મળી રહે છે. તેના વજભૂમિ અને શુભ્રભૂમિ ( સુહ) એમ બે ભાગે હતા. વિદ્વાને પણ એ બે ભાગે માને છે. લાઢ દેશના ઉત્તર લાઢ અને દક્ષિણ લાઢ એમ બે ભાગે હતા અને તે અજયા ( ઉજજુ ) નદીથી જુદા પાડતા હતા એમ પણ ઘણું વિદ્વાને માને છે.*
વીર પ્રભુ ચેથા અને પાંચમાં ચાતુર્માસ વચ્ચે લાઢ દેશમાં પધાર્યા ન હતા, લાટમાં પણ નહીં. પ્રભુની છદ્મસ્થાવસ્થાના બાર ચાતુર્માસની દૃષ્ટિએ પણ આ પ્રશ્ન વિચારણીય છે. પ્રભુએ અસ્થિક (વદ્ધમાન), નાલંદા, ચંપાપુરી, પૃષ્ટચંપા, ભદ્દીયા, મદીયા, આલલિકા, રાજગૃહ, લાઢ, શ્રાવસ્તી, વિશાલાનગરી અને ચંપાપુરી એમ છદ્મસ્થાસ્થામાં ૧૨ ચાતુર્માસ કર્યા હતા. આમાં
(લાટ દેશ કે લાટેશ્વરનાં રાજયનું પાટનગર ઈલાપુર હતું એમ કહે છે. ) લાટ દેશનું પાટનગર ભૃગુકચ્છ-ભરૂચ કહેવાતું.
પ્રસ્થાન. (સં. ૧૯૯૨ માગશરને અંક. ) પૃ. ૧૬૦, *Uttara Radha and Daksina Radha were divided from each other, by the river Ajaya.
Ancient Indian Tribes Vol. II (1934 ), P. 9 (ઉત્તર રાઢ અને દક્ષિણ રાહ અજય નદીથી એક બીજાથી જુદા પડતા હતા કે,
For Private And Personal Use Only
