________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૨૨
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. બ્રાહ્મણવાડા એક તીર્થ સ્થળ છે એમાં કંઈ શંકા નથી; પણ તેને મહિમા વધારી દેવા નિમિત્તે, એ અને એની આસપાસનાં તીર્થો આદિના સંબંધમાં, અદ્યાપિ કેટલીક કિંવદંતિઓ જોડી કાઢવામાં આવી છે, વળી એ કિંવદક્તિઓને ગમે તેમ પુષ્ટિ આપવા માટે, કેટલાક વિશિષ્ટ પ્રયત્ન પણ થયા કરેલ છે.
બ્રાહ્મણવાડા શિરોહીથી પૂર્વમાં ૧૦ માઇલ દૂર આવેલું છે. શિરોહી આબુરોડથી ૨૮ માઈલ થાય છે. સજજનરોડ (પીંડવાડા) બ્રાહ્મણવાડાથી પશ્ચિમમાં ચાર માઈલ દૂર છે. મુંગથલા અને નાણું આબુરોડથી અનુક્રમે ૪ માઈલ અને ૩૭ માઈલ દૂર આવેલાં છે. નાદીયા બનાસ સ્ટેશનથી ૬ માઈલ દૂર થાય છે. આ પ્રમાણે આ સર્વ સ્થળો આબુ પર્વત પાસે એટલે આબુના પ્રદેશમાં જ આવેલાં છે.
કેટલાક પૂર્વ હિન્દમાં આવેલ નંદ અને ઉપનંદના પાડાવાળાં બ્રાહ્મણ ગામ(વીરપ્રભુનાં એક વિહાર–સ્થળ )ને બ્રાહ્મણવાડા ગણે છે અને એ ઉપરથી, શ્રીવીરપ્રભુ મારવાડમાં પધાર્યા હતા એમ કહે છે. કેટલાક આબુ પાસેના મુંડસ્થળ તીર્થ (મુંગથલા) માં શ્રીમહાવીરસ્વામીના એક વિશાલ મંદિરનું ખંડીયેર છે અને એ મંદિર જીવિતસ્વામિના નામથી પ્રસિદ્ધ હોવાનું માનીને, શ્રીવીરપ્રભુ આખુ પ્રદેશમાં પધાર્યા હતા એમ કહે છે. પ્રભુને કહ્યુંકલાપસર્ગ (કાનમાં ખીલા નંખાવાને ઉપસર્ગ ) નાંદીયામાં કે તેની પાસે અને ચંડકેશીયા નાગને ઉપસર્ગ બ્રાહ્મણવાડા કે તેની પાસે થયે હતું એમ માની–મનાવી, પ્રભુ મારવાડ વિગેરેમાં પધાર્યા હતા એમ કેટલાક જણાવે છે. કેઈ વીરપ્રભુના વિહારના પૂર્વ હિન્દમાં આવેલ છમ્માણિ નામે સ્થળને આબુ પર્વત ઉપર આવેલું સાની ગામ ગણીને, વીરપ્રભુ મારવાડ પધાર્યા હતા એવાં મંતવ્યને પુરસ્કાર કરે છે. કેટલાક કનકખલ નામે વિરપ્રભુના પૂર્વહિન્દના વિહારમાં આવેલ એક આશ્રમને આબુ ઉપર આવેલ કનખલ તીર્થ માની લે છે અને ત્યાં પણ વીરપ્રભુ પધાર્યા હતા એવો મત વ્યકત કરે છે. કેટલાક અસ્થિક ગામ ( જ્યાં પ્રભુએ પ્રથમ ચાતુર્માસ કર્યું હતું ) અને કાઠીયાવાડનું વઢવાણુ એ બન્ને એક હોવાનું માનીને, પ્રભુને શૂલપાણિ યક્ષને ઉપસર્ગ વઢવાણ પાસે થયે હતું એમ કહે છે. વળી કેટલાક, શ્રીવીરપ્રભુ ગુજરાત-કાઠિઆવાડ અને મારવાડમાં પધાર્યા હતા એ મંતવ્યનાં સમર્થનમાં, પ્રભુના વિહારના પૂર્વ હિન્દનાં અનેક સ્થળે આબુ પર્વત પાસે કે ગુજરાત-કાઠિઆવાડમાં આવેલાં છે એમ પણ માને છે. કેઈ લાટ દેશને
For Private And Personal Use Only