________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
જૈનમાર્ગમાં પગલે પગલે અહીંસાની ઉલેખના કરવામાં આવી છે. બલકે એમ પણ કહી શકાય કે જૈનમાર્ગ અહિંસામય છે. જેનમાર્ગ એટલે અહિંસા, જો કે ઈપણ ધર્મ અહીંસા તરફ ખાસ વજન મુકતો હોય તો તે જૈન ધર્મ જ છે. અહીંસા એટલે દરેક જીવનું પાલન કરવું અને કેઈપણ જીવની વિરાધના ન કરવી, પછી ભલે તે એકેન્દ્રિય હોય કે પંચેન્દ્રિય. દરેક પ્રાણી તરફ સમભાવ રાખવો. પછી ભલે તે આપણે મીત્ર હોય યા વેરી હોય. ધર્મને નામે અનેક જીવોનો નાશ કરીને પિતાનો ધર્મ ફેલાવો એવી કેટલાક પંડ્યાની માન્યતા છે. જેનધર્મ તે સત્ય પ્રકાશથી એમ કહે છે કે અન્ય ધર્મ ઉપર દ્વેષ ચિતવે નહીં, અન્ય ધર્મ પાલનારીઓને મારવા અગર દુ:ખી કરવા નહી, અને મનથી પણ તેમનું ભૂંડું ચિંતવવું નહીં, ” આ સ્થાને કહેવું જરૂરનું છે કે એક ખરાબમાં ખરાબ જૈન સારામાં સારા જૈનેતર કરતાં વધારે અહિંસા પાળતો હશે. “વિશ્વવલ્લભ શ્રી વીરદેવના ત્યાગમાર્ગને ચમત્કાર એ છે કે તેનો સ્વીકાર કરનારાઓ તરફથી અનાયાસે વિશ્વ માર્ગને નિર્ભયતા પ્રાપ્ત થાય છે. આપણે તે હજી ઘણા દેશે અને કોને જૈન માર્ગ એટલે અહિંસા માર્ગને અનુસરતા કરવા બાકી છે, માટે આપણે તે અહિંસાને જરાએ વિસારે મુકવી જોઈએ નહીં આપણા મુનિરાજે એક દેશથી બીજે દેશ વિચરી શકે નહી, પરંતુ આપણા પંડિત સમૂહને તે આપણે બહાર મોકલવા જ જોઈએ. આપણે એકલા શ્રાવક મટીને જૈન થવું જોઈએ. આપણે અહિસાનો ઉપદેશ ફકત સાંભળવાનું નથી પણ આચરણમાં મુકવાનો છે. અહિંસા આપણા આત્માની સાથે એક થવી જોઈએ. આપણને એટલી તો મગરૂરી હોવી જ જોઈએ કે, જ્યારે એક પણ વ્યકિત અહિંસારૂપી અમૃત સરોવરમાં સ્નાન કર્યા શિવાય ન રહે. અહિંસા જૈનધર્મની મોટામાં મોટી ખૂબી યાને આદર્શ છે. અને હિંસા માટે આટલું સ્પષ્ટીકરણ પુરતું થઈ પડશે.
શ્રી વિરપ્રણીત ધર્મની ચોથી ખૂબી “સત્ય” છે. એક વિદ્વાને જેનોની વ્યાખ્યા આપતાં કહ્યું છે કે જૈન એટલે “અહિંસા સત્ય અને સંયમના અભિલાષી.” અઢાર પાપસ્થાનકની અંદર અસત્યને અગ્રસ્થાન આપવામાં આવ્યું છે, તે ઉપરથી સત્યની જેનધર્મમાં વિશીષ્ટતા સ્પષ્ટ રીતે જોઈ શકાશે. સત્ય બોલવામાં કોને ઉપસર્ગો નથી નડયા. કેટલાએ દાખલાઓ આપણને શાસ્ત્રમાંથી મળી આવે છે કે જેમાં સાધુ યાને શ્રાવકોને સત્ય બોલતાં રાજાઓના મહાન દંડ યાને તેમના તરફથી ક્રૂરતાની બીક રહેતી. આપણે એમ પણ જાણીએ છીએ કે તેઓએ તેમના ઉપર થતા બધાએ ઉપસર્ગો સત્ય બોલવાથી હણ્યા છે. જેનમાર્ગ કે જે એકલી વાચામાં પણ (વાયુકાયના જીવ હણાય તેથી) પાપ માનનારે છે તે અસત્ય વાણીમાં કેટલું પાપ માનતે હશે તેને ખ્યાલ સુજ્ઞજન પિતે કરી લેશે, સત્યવાણી ઘણે ભાગે કટુ હોય છે. કારણ હંમેશા તેનાથી સ્વાથી જનોની સ્વાર્થતાને હાનિ પહોંચે છે. કયારે
For Private And Personal Use Only