________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રાવકની કરણીનું રહસ્ય.
૨૧૯
ગુગોના યોગ કરવો એ ચોગ કહેવાય છે. અને જે ગુણે પિતાનામાં હોય તેનું રક્ષશું કરવું, એ ક્ષેમ કહેવાય છે. એ પ્રમાણે ગુણોને યોગ ક્ષેમ કરવાથી શ્રાવક તેના શ્રેય માર્ગમાં આગળ વધી શકે છે.
જે મનુષ્ય ગુણથી યુક્ત છે, તે મનુષ્યજ પુણ્યને પાત્ર બની શકે છે. ઉચ્ચ આશયવાળા વિદ્વાનો મનુષ્યનું પ્રધાન લક્ષણ ગુણ જ બતાવે છે. જેનામાં ગુણ હોય તેજ મનુષ્ય કહેવાય છે. મનુષ્યત્વ આકૃતિ કે સ્વરૂપમાં રહેલું નથી, પણ ગુણમાં રહેલું છે. જે ગુણ ન હોય તે તિર્યચપણું અને મનુષ્યપણું સમાનજ ગણાય છે.
આગળ જે પાંચ ગુણ કહેવામાં આવ્યા, તેવા ગુણામાંજ હૃદયની વિશાળતા દેખાય છે. એ સિવાય સત્ય, ન્યાય, દયા, પ્રેમ આદિ સર્વ શુભ ભાવનાઓથી ભર. પુર એવા બીજા ગુણે લેવાના છે, જે ગુણે મનુષ્ય પ્રાણી શિવાય બીજામાં આવી શકતાજ નથી.
પ્રત્યેક શ્રાવકની ચાથી કરણીમાં એવા ગુણોનો જ વિચાર કરે કહેલો છે. અને ગ મ પણ એવા ગુણેનું જ કરવાનું કહેલું છે. ધર્મની આવશ્યકતા દર્શા. વવા અનેક કારણે કહેવામાં આવે છે, તેમાં ગુણ એ મુખ્ય કારણ છે. જીવનમાં શકિત અને સુખ સર્વદા દષ્ટિ આગળ રાખનાર ગુણજ છે. ગુણને લીધેજ મનુષ્ય શુભ ભાવનાઓનો ભાજન બને છે. આ જગતમાં જે અસાધ્ય અને અશક્ય કહેવાય છે, તે ગુણના પ્રભાવથી જ સાધ્ય અને શક્ય થાય છે. ભારત વર્ષ ઉપર જે મહાભાઓ અને મહાવીર અચળ કીર્તિ રાખી ગયા છે, તે ગુણને જ પ્રભાવ હતો. આર્ય પ્રજા પ્રાચીન કાળથી ગુણાનુરાગી થતી આવી છે. ગુણના અનુરાગથીજ ભા. રતવર્ષની જ્ઞાન કળા પ્રશંસનીય કહેવાણી છે ગુણનો પક્ષપાત કરનારી અને ગુણના ૌરવને માન આપનારીજ જૈન પ્રજા સર્વ ધર્મોમાં અગ્રણી બની હતી અને બને છે. જેન ઇતિહાસમાં સ્થળે સ્થળે ગુણેનું કીર્તન થતું જોવામાં આવે છે.
એવા ગુણોને સંપાદન કરવા માટે પ્રત્યેક શ્રાવકે સદા તત્પર રહેવાનું છે. અને વારંવાર પિતાના આત્મ સ્વરૂપમાં ગુણોનું આધાન કરવાને તન, મન અને ધનથી પ્રયત્ન કરવાનો છે. તેથી જ પ્રત્યેક શ્રાવક પોતાનામાં કયા ગુણે છે? તેનો નિમર્શ કરવાને બંધાએલો છે, તે જ હેતુથી આ ચોથી કરણીની પ્રરૂપણ કરવામાં
(ચાલુ)
For Private And Personal Use Only