________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૦૮
શ્રી આત્માન પ્રકાશ ધરાવનારાની તે હાલ પૂરેપૂરી ખોટ આવી પડી છે. આથી સાંપ્રતકાલે શ્રાવકપણાનું શૈર્ય બતાવી શ્રી વીરધર્મના ગોરવ સૂર્યને અધિક તેજસ્વી બનાવનારા તે પૂર્વજોનું અ૫ અંશે પણ અનુકરણ કરવાની પૂરેપૂરી આવશ્યકતા છે. આધુનિક શ્રાવકોની પ્રવૃત્તિ જેવાથી દરેકને કહેવું પડશે કે, ચાલતી વિક્રમની શતાબ્દિમાં ખરા દાનેશ્વરી શ્રાવક વિરે અનેક થતાજ નથી. શ્રી વીર પ્રભુની વીરલીલાની જન્મભૂમિ ભારત વર્ષમાં કોઈ પગે સાચે શ્રાવક વીર કે જે સંઘ સેવાના મહાવ્રતથી આશ્ચર્યમાં ગરકાવ કરી નાંખે તેવી પ્રવૃતિ કરનાર જે પુરૂષ પાકતું નથી. સંઘ સેવામાં જ જીવન અર્પનારું, જૈન સમાજમાં જીવન શક્તિ અને તેજસ્વિતાને ભરી દેનારું, અસાધારણ કાર્ય શક્તિને પરિચય કરાવનારૂં અને સાધમીએાના દારિદ્રનો ઉચ્છેદ કરવા પુનઃ પુનઃ પ્રયત્ન કરનારું તે ખરૂં શ્રાવકત્વ હાલ કયાં છે ? તે તે ઘોર અંધકારમાં ડુબી ગયું છે.
પ્રાચીન ગૃહસ્થ ધર્મવીરના હદયમાં કોઈ શુદ્ધ શ્રદ્ધાની શીતળ છાયા પડતી હતી; તથાપિ તેમની શ્રદ્ધા અંધ શ્રદ્ધા ન હતી. જો કે ગુરૂના વચનો ઉપર સત્ય બુદ્ધિ રાખી તેમનું અવધારણ કરવું, તે શ્રદ્ધાનું લક્ષણ તેમને માન્ય હતું અને તેવી શ્રદ્ધાથો સત્ય વસ્તુની ઉપલબ્ધિ થાય છે, એમ તેઓ હૃદયથી માનતા હતા, તથાપિ સત્યાસત્યનો નિર્ણય કરવામાં તેઓ સર્વદા તત્પર રહેતા હતા. ઉપદેશનું જે વાકય શ્રવણ માર્ગે આવે પણ તને હૃદયના ઉંડા પ્રદેશમાં પહોંચાડી સ્થાન આપતાં તેઓ દીર્ધ વિચાર કરતા હતા. તેથી કરીને કેટલીવાર ગુરૂએના વ્યાખ્યાનમાં ઉહાપેહ થવાના અનેક પ્રસંગે પ્રાચીન ચરિત્રમાં જોવામાં આવે છે.
સાંપ્રતકાળે એ પૂર્વ શ્રદ્ધાનું સ્વરૂપ બદલાઈ ગયું છે. કેઈનામાં શ્રદ્ધાને તદન અભાવ જોવામાં આવે છે તે કોઈનામાં અંધ શ્રદ્ધા દેખાય છે. વળી કોઈ કઈ વ્યક્તિમાં તે કત્રિમ શ્રદ્ધાને આભાસ પણ વિકાય છે. તે સર્વમાં અંધ શ્રદ્ધા વધારે હાનિ કરે છે. આંખ મીચીન, બુદ્ધિને શૂન્ય કરી નાંખીને, કાંઈ પણ જોયા કે વિચાર્યા વિના જે એક જ વાત પકડાઈ તેને વળગી રહેવું, એ અંધ શ્રદ્ધા કહેવાય છે, એ શ્રદ્ધાથી સત્ય વસ્તુની ઉપલબ્ધિ થતી નથી. એવી શ્રદ્ધાથી તે દુરાગ્રહ, હઠ, અને નકામી નકામી વહેમની કુટેની વૃદ્ધિ થાય છે, એવી કુટેવોનું બીજ હૃદયને સંકેચ અને મનનું સાંકડાપણું એ છે. જે વર્તમાન કાલે જેને પ્રજામાં ઘણે સ્થાને જોવામાં આવે છે. આ અંધ શ્રદ્ધાને લઈને જેન પ્રજા હાલ અનેક કડવા અનુભવ કરે છે. કર્તવ્યના ખરા માર્ગને છેડી ડેન્માર્ગે ચાલે છે, તેથી તેમનામાં અધમતાને અર્પનારા રીવાજોએ મોટે પગ પેસારો કર્યો છે અને સર્વત્ર અનુચિત પ્રવૃત્તિને પવન ફૂંકાવા લાગે છે. જે આ પ્રમાણે અંધ શ્રદ્ધાને પ્રવાહ અવિછિન્ન
For Private And Personal Use Only