Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રાવકોની પ્રાચીન ઉન્નતિ અને આધુનિક અવતિ.
૧૦૩
પેાતાના જીવનના સર્વ પ્રકારાનુ ચૈતન્ય ધર્મોનેજ માનતા હતા અને સંઘસેવા કે સમાજસેવા એ ધર્મનુ કેન્દ્રસ્થાન છે, એમ તેઓ સમજતા હતા. તેઓ ધર્મનુ યથા શ્રવણુ, મન કે નિદિધ્યાસન એટલે સુધી કરતાં કે જેથી આચાર વિચારની પદ્ધતિનું સૂક્ષ્મ રહસ્ય તેમના સમજવામાં સારી રીતે આવી શકતુ હતું, તેથી તે સમયે ધર્મોના નામે અયેાગ્ય પ્રવૃત્તિ ચાલી શકતી ન હતી તેમજ તે અયેાગ્ય પ્રવૃત્તિને લઈને દંભ-માયાછળ મિથ્યા વ્હેમ, સ્વાર્થ ઢાંગના અંશે જરા પણ પ્રગટ થતા ન હતા. સાંપ્રતકાળે એ ઉચ્ચ ભાવનાની પૂરેપુરી મંદતા થઇ ગઇ છે. વમાન કાલના ગૃહસ્થ જૈનેાના હૃદયમાં ધર્મનું યથાર્થ શ્રવણ, મનન કે નિદિધ્યાસન જોઇએ તેવું તુ નથી, તેથી પ્રજામાં ચાલતી આચારવિચારની પદ્ધતિનુ મલિત સ્વરૂપ તેમના સમજવામાં આવતુ નથી. એટલે પ્રજાની ધાર્મિક અને વ્યવહારિક પ્રવૃત્તિનું અધ:પતન થતુ જાય છે. તેથી કરીને તીરૂપ ગણાતા સંઘ રૂપી એક મહાન મેહેલના પાયા નખળા પડી ગયા છે, મિાવ રૂપી ઉધાઇ તેને લાગેલી છે. વ્હેમના જાલાએ તેના સર્વ પ્રદેશમાં બાઝી ગયા છે.તેની દીવાલા ઉપર સ્વાર્થની ફાટા પડી ગઇ છે અને તેની સુંદર રચના ઉપર ઢાંગની મસના કાલા ડાવા લાગી ગયા છે તે ખાખત વીચારમાં લેતા પણુ નથો.
પૂર્વના શ્રાવકા ચતુર્વિધ સંઘની શ્રૃંખળાને અવિચ્છિન્ન અને સુદૃઢ રાખવાને માટે એકતાની ગુથણી એવી તે મજબૂત રાખતા કે, કેઇ કાલે પણુ એ શ્રૃંખલાને શિથિલ થવાના પ્રસંગ આવતાજ નહીં, તેમની ભાવનામાં સર્વ સમાજના સુખની સામગ્રી ઉદ્ભવતી હતી, તેમની વાણીના વિલાસ વાંચકતાથો તદન ક્રૂર હતા. સ્વાર્થપરાયણતા અને કીતિ લાભ ખીલકુલ નહાતા, પરંતુ પરસ્પર ઐક્ય, સ્નેહ, મમતા વધવાને માટેજ પ્રવૃત્તિ કરવાના તેમને સિદ્ધાંત હતેા. સત્ય વાત ગ્રહણ કરવી એજ નિયમ અને જે રીતે એ સત્ય વાત સમજાય તેવાજ ઉપદેશ તથા જેવા ઉપદેશ તેવા આચાર એ સત્પુરૂષાના મત, કર્મ, વાણી એક રાખવાનેા સનાતન નિયમ તે ધમ વીરા સારી રીતે સાચવતા હતા. જે બુદ્ધિહીન કે કેવળ સ્વાર્થ પરાયણ લેક છે, તેના લક્ષમાં આ નિયમ કદાપિ આવતા નથી. સાંપ્રતકાલે જૈન ગૃહસ્થામાં તેવી ઉચ્ચ કાટીવાલા ગૃહસ્થેા ભાગ્યેજ જોવામાં આવે છે. હાલમાં ઘણાએના મન, કર્મ અને વાણીના રંગ વિવિધ જાતના દેખાય છે. કેટલાએકની દૃષ્ટિમાં સ્વાર્થનું અધ એટલુ બધુ પ્રસરેલુ હાય છે, કે, જેથી તેઓ સત્યનું શુદ્ધ સ્વરૂપ જોઇ શકતા નથી. સત્યને વળગી રહેવામાં તેઓ મેટાઇ માનતા નથી પણ પાતે ગમે તેવા પ્રસંગમાં કહી દીધેલા વાક્યને વગર વિચારે વળગી રહેવામાં કે કદાગ્રહ કરવામાંજ અને પોતાનું ધાર્યું કરવામાં મોટાઇ સમજે છે. સાહસિક વૃત્તિ અને માનસિક ખળ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531217 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 019 Ank 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1921 |
| Total Pages | 40 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 4 MB |