________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૪૨૦
www.kobatirth.org
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
આવા મનુષ્યને ‘દુ:ખથી જ ઉન્નતિ અને વિકાસ સધાય છે. ’ એવી મા ન્યતા દૃઢ થયેલી હાય છે. ઘણા પ્રસ ંગેામાં દુ:ખ એ મનુષ્યને સુખ કરતાં વધારે કલ્યાણકર અને છે. દુ:ખને શાંતિના રૂપમાં ગણાવનારી શકિત શ્રદ્ધા અને ધૈર્યરૂપ અદ્ભુત સદ્ગુણેાને પ્રકટ કરાવે છે. દુઃખમાં સુખબુદ્ધિ ધરનારને અર્થાત્ દુ:ખ મારૂ હિત જ કરે છે એવા નિશ્ચયથી દુ:ખના સમયમાં પ્રસન્ન રહેનારને દુ:ખ અપૂર્વ લાભ કરે છે, એટલુંજ નહિ પણુ દુઃખની સામે આત્મમળની કસેટી પૂરું થયાના પરિણામે ચિરકાલીન શાંતિ પ્રકટ થાય છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નિમિત્ત અને ઉપાદાનકારણની 'કળના તપાસતાં તેમજ પરમાણ્વાદ ( materialism ) ની અંતિમ દૃષ્ટિ ( last point ) સુધી પહોંચતાં અર્થાત્ તેનુ મૂળ સ્વરૂપ લક્ષ્ય કરતાં સુખ અને દુ:ખ એ વેદનીય કર્માંના અણુઓના એ જુદાં જુદાં સ્વરૂપ છે. મનના વલણુ અનુસાર તે પાતપાતાનુ કાર્ય ખજાવતાં આત્મા ઉપર આનં≠ કે દુ:ખની અસરો પ્રકટાવે છે. આ અસરથી ખચવાના અભ્યાસ પાડતાં પૂર્વોકત કળા સિદ્ધ થઈ મનુષ્યનું જીવન-અંતરંગ જીવન ઘડાય છે.
"
જેમના હૃદયમાં સ્વપરનું નિર્મળ ભાન જાગૃત થયેલ છે, જેમનુ જીવન નિરંતર મન:સયમના અભ્યાસથી ઘડાઇ ઉન્નતિક્રમમાં આગળ વધતુ હાય છે, તેવા મનુષ્યનું કાર્ય પ્રાકૃતઃષ્ટિએ ગમે તેવું જણાતું હેાય તે પણ તેમનું આત્મસામર્થ્ય સદા બળવત્તર થતુ જતુ હાય છે, તેમનુ હૃદય ટુ શાકના પ્રસંગેામાં રંગાતુ નથી; કેમકે નિમિત્તકારણેા, શરીર, મન, આધિ, વ્યાધિ અને ઉપાધિએ એ હું” નથી—આ પ્રકારે સ્વરૂપજ્ઞાનના તીવ્ર શસ્રથી તેમણે શાકની ધાર બુઠ્ઠી કરી નાંખેલ હાય છે. અજ્ઞાનથી પ્રકટતી નિર્મળતા જ્ઞાનથી પ્રકટતી વિવેકશક્તિ આગળ ટકી શકતી નથી. જગત જેને મહાદુ:ખનેા પ્રસંગ માનતુ હાય છે તેવા પ્રસંગ પણ તેમના આત્માને સ્પશી શકતા નથી. તેમની તીવ્ર ષ્ટિ આગળ તેવા પ્રસંગોના વિકટપણાના કડવા રસ મધુર અની જાય છે, અને દુ:ખ આપવાનું તે પ્રસંગનું મળ હણાઇ જાય છે.
આપણી સન્મુખ રહેલા પરમાત્મા મહાવીર, ગજસુકુમાર મુનિ, સ્કંદકાચાર્ય, મેતા, આનદ અને કામદેવાદિના મહાન આદર્શોની પ્રેરકશકિત ( motive po ver ) આપણને સુખદુ:ખની ભાવના ઉપરના પ્રચંડ સયમના મેધ આપી રહી છે. પરમાત્મા મહાવીરે સુખના તમામ રસ્તાઓ શેાધી તેમાં નિ:સારપણું અનુભવ્યા પછી જ પેાતાનામાં તે સુખ પ્રકટાવ્યું હતુ. તેમના પરમ નિશ્ચય એ જ હતા કે જ્યાં સુધી સુખને આધાર મનુષ્યા પેાતાના ઉપર રાખતા નથી શીખતા ત્યાં સુધી તેમનુ નિળપણું નિવારી શકાતું નથી; જેટલે અંશે મનુષ્ય પેાતાના સુખના
For Private And Personal Use Only