Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. સ્ત્રી પુરૂષને પરસ્પર પ્રેમ હોય, અથવા ગમે તે રૂપમાં તે પ્રેમ માનવ જાતિ તરફ હોય, અથવા તે પ્રેમ જીવનના કે પ્રથમ કાર્યનો હોય કે જેને વાસ્તે દરેક મનુષ્ય પિતાની સઘળી શક્તિઓને ઉપયોગમાં લે છે, પરંતુ પ્રેમ તો અવશ્ય હોય છે જ,
જે મનુષ્યમાં આશા, વિશ્વાસ અને સત્ય દઢ પ્રેમ હોય છે તે મનુષ્ય આનન્દ મેળવી શકે છે. નિરાશાલારેલા વા નિકૃષ્ટ વિચારેને નિરંતર સેવનાર મનુષ્યને આનન્દની પ્રાપ્તિ થઈ શકતી નથી. આવા મનુષ્યને પિતાના હદયની ક્ષુલ્લકતા દષ્ટિગત હોય છે અને તેઓ એમજ સમજતા હોય છે કે જગત્ ક્ષુલ્લક હદયવાળા મનુષ્યોથી ભરેલું છે. તેઓની સ્થિતિ ઘુવડની જેવી હોય છે જે સૂર્યને પ્રકાશ ન જોઈ શકવાથી એમ જ સમજે છે કે દિવસે પણ અંધકાર જ રહે છે. જ્યારે નિરાશા વૃદ્ધિગત થાય છે ત્યારે આવા મનુષ્ય મૃત્યુને ઈચ્છે છે અને તેઓના મનમાં એવા વિચારો ઘુસવા લાગે છે કે આ જીવનમાં તે આનન્દ મળે નહિ, તે તે મૃત્યુથી મળશે.'
વિશ્વાસના અભાવમાં પણ આનન્દને અભાવ જ રહેલો છે. જે મનુષ્યને બીજા લેકે પર વિશ્વાસ નથી હેતે, જે કેવળ પિતાને સત્ય અને બીજાને જુઠા જાણે છે તેને પણ કદિ આનન્દ મળી શકતું નથી. ઔરંગઝેબ મહા પ્રતાપી મુગલ સમ્રાટ હતો, પરંતુ તેને બીજા લકેપર લેશ માત્ર વિશ્વાસ ન હતું. પોતાના પુત્ર પર પણ તેને જરા પણ વિશ્વાસ ન હતો તે બીજાની વાત જ ક્યાં કરવી? આજ કારણથી તે અંદગીપર્યત આનન્દથી વંચિત રહ્યો હતો. મૃત્યુના દિવસે જેમ જેમ નજીક આવતા ગયા તેમ તેમ તેના ભયમાં વિલક્ષણ વધારો થવા લાગ્યા. મહાન રાજ્યનીતિજ્ઞ બિસ્માર્ક પણ આ અવગુણને લઈને જ આનન્દ મેળવી શક્ય નહોતે.
અત્ર પ્રશ્ન ઉપસ્થિત થશે કે આનન્દ મેળવવા માટે કયી વસ્તુઓ આવશ્યક છે? તેના ઉત્તરમાં એજ જણાવવાનું કે પહેલાં તો એ આવશ્યક છે કે આનન્દાભિલાષી મનુષ્યએ પોતાના જીવનનું ઉદ્દેશ્ય ઉચ્ચ બનાવવું જોઈએ અને કેવળ નિ:સ્વાર્થવૃત્તિથી લોકસેવા તથા પરોપકાર નિમિત્તે જીવન અર્પણ કરી દેવું જોઈએ. મનુષ્ય-જીવન એવી વસ્તુ નથી કે જે ઈચ્છામાં આવે તેમ વ્યતીત કરી શકાય; પરંતુ તે એવી વસ્તુ છે કે જેમાં પિતાને અભીષ્ટ ઉદ્દેશ્ય સાધી શકાય. તેથી જ તે જેમ તેમ કરી પૂર્ણ કરી દેવાનું નથી, પરંતુ એમ સમજવું જોઈએ કે સ્વપરનું શ્રેય સાધવા માટે આ મનુષ્ય-જીવન એક અમૂલ્ય પ્રસંગ છે અને આ મનુષ્ય–શરીર એક કિંમતી સાધન છે, અને તેથી આ હાથ આવેલા સુપ્રસંગને જવા દે જોઈએ નહિ. ચિંતામણી રત્ન સમાન આ મનુષ્ય જન્મ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531193 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 017 Ank 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1919 |
| Total Pages | 43 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 6 MB |