Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સુખ થાને સુખી જીવન ગુજારવાનાં કારણે જોઇએ. ગૃહસ્થ ધર્મના અંગે શાસ્ત્રકારનું પ્રથમ ફરમાન એ છે કે “ તમે જે વૈભવ મેળવવા માગે છે તે વૈભવ ન્યાયસંપન્ન હોવો જોઈએ.” ન્યાયસંપન્ન વૈભવને ઉન્નતિનું મૂળ કારણ માનેલું છે. ન્યાયસંપન્ન વૈભવ મેળવનારમાં ભલે સંતોષ ઓછો હશે તો પણ અન્યાયથી વૈભવ મેળવનારના મુકાબલે તે ઘણે સુખી માલુમ પડશે. તેનામાં ગુપ્તપણે સંતોષ રહેલો જ હશે. ન્યાયી પ્રવૃત્તિ એ સુખી જીવનનું પ્રથમ પગથીયું છે. ન્યાયી પ્રવૃત્તિવાળા અને અન્યાયી પ્રવૃત્તિવાળાઓને જે આપણે મુકાબલો કરીશું તે કદાચ કોઈ કારણસર શરૂઆતમાં અન્યાયી પ્રવૃત્તિવાળાને ઉદય વિશેષ જણાશે, તો પણ પરિણામે ચિરસ્થાયી ઉદય ન્યાયી પ્રવૃત્તિવાળાનો જ દષ્ટિગોચર થશે. અન્યાયી પ્રવૃત્તિવાળા કરતાં ન્યાયી પ્રવૃત્તિવાળો વિશેષ સુખી માલુમ પડશે. ન્યાયી પ્રવૃત્તિ ચૈડસ્થજીવનના દરેક કાર્યને સુંદર અને સરળ બનાવે છે. ગૃહસ્થ જીવનનાં અંગે સૂતેષની એટલી જ વ્યાખ્યા કરવામાં આવે છે કે ન્યાયથી વૈભવ સંપાદન કરે અને પારમાર્થિક ખર્ચ કરવાના પ્રસંગે પોતાની શકિત મુજબ ખર્ચ કરવાને સંકેચવૃત્ત રાખવી નહી. ગૃહસ્થ ધર્મના વ્રત અંગીકાર કરવાના પ્રસંગે એવું ફરમાન છે કે ગૃહસ્થને પોતાની પાસે જે વૈભવ હોય તેટલાથી જે તૃપ્તિ થતી હેય અને વધુ ઉપાધિમાં પડવાની વૃત્તિ ઉપર અંકુશ રાખવા જેટલી તેનામાં શકિત હોય તો તેને પિતાની વર્તમાન સ્થિતિમાં સંતોષ રાખવે એના જેવું બીજું કાંઈ ઉત્તમ નથી. જે પિતાની વર્તમાન સ્થિતિમાં તેને સંતોષ ન હોય તે પિતાના જીવનમાં તેણે કેટલો વૈભવ મેળવવો છે તે નક્કી કરવું. ધન, ધાન્ય, સ્થાવ૨ મિલ્કત, સેના રૂપાના દાગીના અને સોનું રૂપું, ચાકર, વાડી, બાગ, બગીચા, બંગલા ઈત્યાદિ બીજા જે જે વૈભવ પિતાનાં જીવનમાં કેટલા પ્રાપ્ત થાય તે પોતાની ઈચ્છા તૃપ્ત થશે અને તેણે નિર્ણય કર જોઈએ. અને તેટલું મેળવવા માટે તેણે
ન્યાયી રીતે અવિશ્રાંત ઉગ કરે, પોતાની ઈચ્છિત હદે પહોંચે એટલે પછી સંતેષ રાખો અને પછી પોતાની પ્રવૃત્તિ સમુળગી અટકાવવી-ઓછી કરવી અને તેમ કરતા ધાયો કરતાં વધે તે તેનો પારમાર્થિક કાર્યમાં ઉપગ કરે. શાસ્ત્રકારાના આ ફરમાનેને અમલ કરવાથી ગૃહસ્થ ધર્મના અંગે સંતેષ સારી રીતે ખીલવી શકાશે. સંતેષ એ મહાન સદ્દગુણ છે અને જીવનને સુખી બનાવનાર છે, એટલું જ નહિ પણ જીવનને ઉન્નતિએ પહોંચાડનાર છે, કારણકે તે આત્મગુણ છે.
૨ ઇંદ્રિયજય યાને ઇંદ્રિયદમન. જીવનને સુખી બનાવવા માટે પંબ્રિયના વિષયે મરજી માફક - ગવવા કે તેના ઉપર અંકુશ રાખી તેનો જય કર એ એક અગત્યને પ્રશ્ન છે. વર્તમાન પ્રવૃત્તિમય જમાનામાં સમાજની માન્યતા ઘણે ભાગે એવી
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531191 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 016 Ank 11 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1918 |
| Total Pages | 34 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 4 MB |