Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અનિત્યત્વ
૧૦૭
જીવન અને વિશ્વના પરમ અભુત સત્યનું પ્રતિપાદન કરેલું છે, પરંતુ આ સત્યેનું દર્શન કરવા માટે જે કાંઈ જરૂરનું છે તે માત્ર એટલું જ કે તે તે હકીકતો ઉપરથી જે દેશકાળે તે ઉત્પન્ન થઈ તે દેશકાળની ભાવનાના પડા ઉતારી લઈ તે હકીકતને વર્તમાન યુગની શૈલી અને ભાવનામાં સમજવા પ્રયત્ન કરવો જોઈએ.
આપણને પરમ સત્યના માર્ગ ઉપર દેરવા માટે આપણું પ્રત્યે પિતાના હૃદય-ભાવનાથી શાસ્ત્રકારોએ અથાગ શ્રમ સેવ્યું છે. અને તેમ કરવામાં પ્રથમ તે તેમને એમ જણાયું કે જ્યાં સુધી જન હૃદય ક્ષણીક, ચંચળ, અમુક અમુક રૂપરંગ વાળા, અમુક અમુક ઘાટ કે રચના વાળા પદાર્થોમાં લુબ્ધ છે, ત્યાં સુધી તે શાશ્વત, નિશ્ચય, પરમ તત્વને સમજી શકે તેમ નથી. જ્યાં સુધી અંત:કરણને કીચડના ખાબચીયામાં વસવું ગમે છે, ત્યાં સુધી મખમલ રત્ન જડીત શયાનું વર્ણન કે સુખ તેના હૃદયને કશેજ ખ્યાલ આપી શકે નહી. તેવા મનુષ્ય આગળ મેક્ષની અવસ્થાની વાતો કરવાથી તેમના મનમાં મુકતાવસ્થાના સબંધમાં કરેલીઆના જાળા જેવી અસ્ત વ્યસ્ત દશા ઉપજે છે. તેમને તે અનુભવમાં કશી ગમ પડતી નથી, કશુંજ સુખ જેવું, આનંદ જેવું જણાતું નથી. અને કેટલીકવાર તો પિતાને તે કદી પણ નજ હે તેવું મનમાં ઈચ્છે છે. આનું કારણ એ છે કે તેના અંત:કરણને નિવાસ જે ભૂમિકામાં છે, તે ભૂમિકા, એ ઉચ્ચતમ પદની કાંઇપણ રૂપરેખા આપી શક્યા તદ્દન અગ્ય છે. આથી પ્રથમ જે કાંઈ આવશ્યક છે તે મનુષ્ય હદયને તેના હાલના પદથી કાંઈક ઉંચે લઈ જવા પ્રયત્ન કરી જોઈએ. તેના મનમાં નિશ્ચય થવો જોઈએ કે પોતાની વર્તમાન ભૂમિકાથી, તેના હાલના પદથી-કઈ ઉચ્ચતર ભૂમિકા અને પદ છે. તેનું હાલનું વિશ્વ છે બધુજ વિશ્વ નથી, પરંતુ અનંત વિશ્વનો એક અનંતમાં અંશ માત્ર છે. અને તેની હાલની ભૂમિકા એ તેણે આજ સુધી પસાર કરેલી અને હવે પછી પણ પસાર કરવાની અનંત ભૂમિકાઓ માંહેની એક છે. આ નિશ્ચય જ્યાં સુધી તેના અંત:કરણમાં જામે નહી ત્યાં સુધી તે પિતાની હાલની સામગ્રીને, હાલના સંજોગોને, અને હાલની પાદાર્શિક ઘટનાને સર્વસ્વ માન અટકે નહીં. અને તેની દષ્ટિમાં કશી જ વિશાળતા, વ્યાપકતા, કે ઉંડાણ આવી શકે નહીં. આ પરિણામ લાવવા માટે શાસ્ત્રકારોએ આપણને અનિત્ય ભાવના વિચારવાની ભલામણ કરી છે. .
આ ભાવના આપણા મનમાં જામવાથી આપણે ક્ષણિક પદાર્થો ઉપરને મેહ નિવૃત થઈ, જે પરમ તત્વના તે પદાર્થ અવિષ્કાર છે, તે પરમ તત્વને અનુભવ કરવાની યોગ્યતા આપણામાં આવે છે. આપણે અમુક ઘાટમાં, રૂપમાં, આકારમાં, ફેશનમાં કે નામમાં મેહ પામતા બંધ પડીને એ સર્વનું મૂળ કારણ જે એક પરમ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531173 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 015 Ank 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1917 |
| Total Pages | 28 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |