Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૦૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. શાશ્વત, નિશ્ચય, નિરપેક્ષ વસ્તુ છે, તે પ્રત્યે ભકિતભાવવાળા થઈએ છીએ. આપણું વિશ્વ પ્રત્યેનું હાલનું સાંકડુ વલણ બદલાઈને તેના સ્થાને એક અત્યંત ઉદાર, મહાન, બહુ દેશ કાળ વ્યાપી ભાવના પ્રતિષ્ઠિત થાય છે. તમને કહેવાની જરૂર નથી કે જ્ઞાન એ મગજમાં અમુક વાતને સંઘરવા રૂપે નથી, પરંતુ ભાનરૂપે, ઉપચાગરૂપે, જ્ઞપ્તિ રૂપે (state of conaciousness) છે. અને અનિત્ય ભાવનાનું ખરું
સ્વરૂપ આપણું અંતઃકરણમાં સ્થિર થાય તો, આપણે હાલને સાંકડા વિકૃત ઉપવેગ અથવા ભાન બદલાઈને તેના સ્થાને સત્યને અધિક સમિપને ઉપયોગ આવતે હોવાથી, આપણે ખરા અર્થમાં અધિક જ્ઞાનવાન બનીએ છીએ. આમ થાય એજ સાચા અર્થમાં સમજણ, જ્ઞાન અથવા ડહાપણ (wisdom) છે. જ્ઞાન એ અન્ય કશુંજ નહી, પરંતુ દષ્ટિને ફેર, વળણનું બદલાવું, એજ છે. ગોખવું કે મગજમાં ધારી રાખવું તે જ્ઞાન નથી. મગજમાં ધારી રાખવાનો બહ તે એટલે જ અર્થ છે કે પુસ્તક માં હવાને બદલે મગજમાં તે માહિતી સંઘરવાથી પુસ્તક વેંઢારવાની જ. જાળ બંધ પડે.
આપણી વર્તમાન દષ્ટિ એટલી બધી સંકુચિત અને અ૫ પ્રદેશવ્યાપી છે કે આપણને આપણી આસપાસનું બધુજ નિત્ય, સ્થીર, સ્થાયી ભાસે છે. એક અ૫ સરખા વર્તમાન જીવન દરમ્યાનમાં આપણે નસીબે સાંપડેલી અનિષ્ટ ભાસતી ઘટનાઓને આપણે જાણુની, હમેશની માની લઈને ખેદ પામ્યા કરીએ છીએ, અને તેજ પ્રકારે કાંઈ સુખાનુભવ કરાવનાર સંગોગની પ્રાપ્તિમાં પણ નિરંતરને માટેનું સુખદાયીત્વ કલ્પીને હર્ષ પામીએ છીએ. વાસ્તવમાં આપણું વર્તમાન જીવન અથવા ભવ એ આપણા અનંત જીવનને એક અનંત અંશ માત્ર છે, અને તેટલા સ્વલ્પ કાળનું સુખદુ:ખ આપણ અનંત જીવન ઉપર કશું જ લેખામાં નથી. છતાં આપણી સંકીર્ણ દષ્ટિ તેટલા નાના સરખા કાળના ખંડને પાર્વકાળ માની લઈને, તે કાળવ્યાપી સુખદુખ કે હર્ષ શેકના પ્રસંગને લઈ વ્યહિ વશ બને છે. આમ થવાનું કારણ એટલું જ કે આપણે જે તે સહેજ સરખા અને ક્ષણસ્થાયી પ્રસંગને નિત્યનો ચિરસ્થાયી માની લઈએ છીએ. દષ્ટિની આ ભૂલ મટાડવા માટે અને વિશાળ, વ્યાપક, બૃહત ભાવના પ્રાપ્ત કરવા માટે આપણે આપણી આસપાસની સર્વ ઘટનાઓનું અનિત્ય ક્ષણિક, ચંચળપાણે સમજવાની જરૂર છે.
જ્યાં સુધી તેમ થાય નહીં ત્યાં સુધી આપણે વ્યામોહ, વ્યાકુળતા, દુર થાય નહી. આપણે સહેજ હેજ પ્રસંગોમાં હર્ષ શોક પામતા અટકીએ નહી, અને જીવનનો ખરે મર્મ લક્ષ્યગત કરવા સમર્થ બનીએ નહી.
જ્ઞાનદષ્ટિ, આપણી પાકૃત દષ્ટિ કરતા વિશ્વ અને તેમાં ચાલી રહેલી અનંત
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531173 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 015 Ank 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1917 |
| Total Pages | 28 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |