________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વિદ્યાર્થી જીવન કથ
જોઇએ.
૧૪૩
જ્ઞાન વિગેરે અધા નાશ પામવા લાગ્યા, અનાહિયેરતવષ ઉપર અજ્ઞાનનું વાદળ છવાઇ ગયું. સેકડા વર્ષ સુધી આવીને આવી અંધકારની જ રાત્રી રહી. સુ• ભાગ્યે પશ્ચિમના સંસર્ગ થયા અને ભારતવાસીઓ પાછા જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવા તરફ પ્રવૃત્ત થવા લાગ્યા. અને કાળની વિષમતાને લીધે દેશમાંથી ધમભાવના નષ્ટ થવા લાગી. જીવન—કળહની વિષમતાના લીધે લોકો ધાર્મિક શિક્ષણ તરફ બેદરકારી થવા લાગ્યા. આપણી જૈનકામ મુખ્યત્વે વ્યાપારી કામ હોવાથી ખીજી કામા ઃરતાં સ્વાભાવિક રીતેજ તેની ઉચ્ચ પ્રતિનું જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવા તરફ ઉપેક્ષા હાવાથી અને હેમાં વળી ઉપરોક્ત કારણ મળી જવાથી ધાર્મિક જ્ઞાનમાં વિશેષ રૂપથી ક્ષતિ થવા લાગી, એ સ્થિતિ એઇ કેટલાક ધર્મ-પ્રિય પુરૂષાનુ લક્ષ્ય એ દિશા તરફ ખેંચાણું, અને તેના પરિણામમાં આ વ્હેમારી પાšશાળા જેવી સસ્થાઓ ઉદ્ભવી.
આ સસ્થાને મુખ્ય ઉદ્દેશ ધાર્મિક શિક્ષણ જ આપવાના છે, કારણ કે વ્યાવહારિક શિક્ષણ માટે તે દેશમાં ઘણા સાધના અને સસ્થાઓ છે, પરતુ ધાર્મિક શિક્ષણ માટે હેવી કશી વ્યવસ્થા નથી. એ ધાર્મિક શિક્ષણના લાભ લેવા માટે કેટલાક કારણાથી પ્રેરાઈ હમે આ પાઠશાળાના વિદ્યાર્થી બન્યા છે, અને તે ઘણી પ્રશ'સાની વાત છે. આત્મિક ઉન્નતિ ઇચ્છનારા દરેક મનુષ્યને ધાર્મિક શિક્ષણ લેથાની અત્યન્ત જરૂર છે. એમાં કાઇ ના કહી શકશે નહિ, કારણ કે તેના વિના આત્મિક ઉન્નતિ થઇ શકે તેમ નથીજ, પરંતુ સાથમાં, ઉપર જે વ્યવાહારિક શિક્ષણ માટે કહેવામાં આવ્યું છે, તે વાત પણ હમારે ભૂલી નહિ જવી જોઇએ. આત્મિક જીવનને ઉજ્જવલ અનાવવા માટે પણ વ્યાવહારિક શિક્ષણની તેટલી જ જરૂર છે, કે જેટલી ધામિક શિક્ષણની છે. કારણ કે ધાર્મિક જીવન પણ હમે ઘણું કરી વ્યાવહાર દશામાં જ રહીને વિતાડવાના છે અને એ વ્યાવહાર દશાને વિશુદ્ધત્તર બનાવવા માટે વ્યાવહારિક જ્ઞાનની પૂર્ણ આવશ્યકતા છે. આત્મિક ઉન્નતિ કરવી તથા ધાર્મિક જીવન ગાળવુ, અને અથ એટલે જ નથી કે ઉપાશ્રયમાં બેસીને ફકત માળા ફેરવ્યા કરવી, ખરી આત્મિક ઉન્નતિ તેા તેનુ જ નામ છે કે, જેના દ્વારા પોતાના ધર્મના ઉત્કર્ષ થાય, સમાજની ઉન્નતિ થાય અને દેશનુ` ભલું' થાય. પેાતાની શક્તિ અનુસાર નિષ્કામ ભાવે પાપકાર ( કરવા ) એજ ખરૂ ધાર્મિક જીવન છે. વમાન–કાલમાં આપણા જૈન ધર્મની સ્થિતિ ઘણી જ શેાચનીય દશામાં છે. ભારત વર્ષની બધી કામ કરતા આપણી જૈન કામ ઘણી જ પાછળ પડેલી છે. એવી અવસ્થામાં હમારા જેવા વિદ્યાર્થીઓ જો પુરૂષા ફેરવે અને સમાજેદ્ધાર કરવાની શક્તિ પ્રાપ્ત કરી, ધર્મની અને કામની ઉન્નતિ કરવા તરફ લક્ષ્ય ખેંચે તા ઘણું સારૂ' ફળ પ્રાપ્ત થઇ શકે છે. હમારામાંના કેટલાકેાના આ ધાર્મિક કેળવણી પ્રાપ્ત કરવાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ શિક્ષક થવાના છે. પરંતુ શિક્ષક કાણુ
For Private And Personal Use Only