________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પંન્યાસજી શ્રીમદ્ દાનવિજયજીનું ધર્મસંબંધી ભાષણ, ૩૩ ' અર્થ–હે છવ, અનેક કુવિકલ્પરૂપ સુત્રે ઉત્પન્ન થએલી, કુકમરૂપી જાળોથી ગાઢ બાંધી લેઈ, નરકરૂપ અગ્નિવડે મચ્છની પેઠે આ મનરૂપ માછી તને બાળશે; માટે એને વિશ્વાસ ન કરીશ.
પ્રાણીને કઈ પણ કાર્ય કરવું હોય છે ત્યારે પ્રથમ તત્સંબંધી વિકલ્પ અવશ્ય કરે છે, અને વિકાએ કરી તેને દઢ કરે છે. જે કાય સંબંધી વિક ઘેડા તે કાર્ય કરવાનો આગ્રહ પણ ઘણું કરી ડે હોય છે. જે કાર્ય સંબંધી વિક અધિક, તે કાર્ય કરવામાં આગ્રહ પણ દઢ હોય છે. માટે હિંસાકારી કુવિકલ્પમાં કદી પણ સાધુ મન પ્રવર્તાવે નહિ. જેથી તેને હિંસારૂપ જાળમાં ફસાવવાને સમય ન આવે, માટે કુવિકલ્પરૂપ પ્રવૃત્તિમાંથી મનને અટકાવી સુવિકલ્પ રૂ૫ પ્રવૃત્તિમાં જોડવું. કેવા પ્રકારના સુવિકલ્પમાં મનને જોડવું, તત્સંબંધી કિ. ચિત્ દિગ્દર્શનરૂપ જેનીએ પ્રાતઃકાળમાં જે પ્લેકોનું સ્મરણ કરે છે, તેમાંથી એક નીચે દર્શાવીએ છીએ.
शिवमस्तु सर्वजगतः, परहितनिरताः भवंतु भूतगणाः। તોવા મથતુ નાર, સર્વત્ર મુવી મવંતુ છે ? અર્થ–જંગના સઘળાં પ્રાણીઓનું કલ્યાણ થાઓ. સર્વ પ્રાણ પપકારમાં આસક્ત હ. જગતમાંથી સઘળા દેષને નાશ થાઓ. અને સર્વ ઠેકાણે પ્રાશુઓ સુખી થાઓ.
આ લેકના સાથકમાં જ તે રાત્રી દિવસ પિતાના મનને પ્રવર્તાવે, પિતે તેવાં આચરણ કરે, બીજા કેવી રીતે તેવાં આચરણે કરે, તેનું ચિંતવન કરી પિતાને તેમના કલ્યાણને જે માગ દષ્ટિગોચર થાય તેમાં પ્રવૃત્તિ કરવાને ઉપદેશ દે, અને પોતાની અને પરની શુભ પ્રવૃત્તિમાં સંતોષ પામે. આ કિલોક માત્ર દિગ્દર્શન રૂપ છે. એવા અનેક કે મહેપકારી પૂવ પુરૂ દર્શાવી ગયા છે. આવા પ્રકારની પ્રવૃત્તિમાં જેનાં મન, વચન અને કાયા પ્રવર્તમાન છે, તે જ પ્રાણુ સ્વપરનું હિત કરવા સમર્થ થાય છે. તથા તેજ પ્રાણી પિતાના સદશ બીજાને જુવે છે, અને તેથી તે જ માત્મવત સપૂતે ઃ પતિ સ પ્રતિ એ વચનને સાર્થક કરે છે.
આ પ્રથમ ભાવનાનું સ્વરૂપ કહ્યું. હવે બાકીની ભાવનાએ તથા ગૃહસ્થના આચારનું સ્વરૂપ અગાઉના બીજા ભાષણમાં કહીશ. ઈત્યાં,
૧ બુહત શાંતિ.
For Private And Personal Use Only