________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એમાં જે વિગરેથી તથા
ગરથી થતાં જ
સાધ
જૈનદર્શન અને તેનું સંક્ષિપ્ત દિગદર્શન. ૧૧૧ નહીં કરું એવું વ્રત લેવાથી થઈ શકે છે. હિંસા પણ બે પ્રકારની છે. દ્રવ્ય અને ભાવ, રાગ દ્વેષના પરિણામ વડે ભાવહિંસા અને તજજન્ય પ્રાણિવધાદિ વડે દ્રવ્ય હિંસા ગણાય છે. તેના હેતુ સ્વરૂપ અનુબંધાદિ અનેક ભાંગાઓ છે. ત્યાર પછી મન વચન કાયાવડે થૂલતાથી જાડું બેલિવું નહીં અથવા જાઉં કાર્ય કરવું નહિં, અદત્ત વસ્તુને ગ્રહણ કરવી નહિં, પરસ્ત્રીગમનથી દૂર રહી સ્વદારા સંતષ ધારણ કરે, ધનધાન્યાદિ નવવિધ પરિગ્રહનું માપ કરી, સંતેષ વૃત્તિ રાખવી. દિશાએમાં જવાને અમુક હદ સુધી નિયમ કર, અભણ્ય તથા અનંતકાયાદિ વિગેરેથી તથા અપેય પાનથી અને કર્માદાન વ્યાપારથી દૂર રહેવું, વિકથાઓ વગેરેથી થતા અનર્થ દંડથી વિરમવું, સામાયિક, પિષધ અને અતિથિ સંવિભાગ સાધમિવાત્સલ્ય વગેરે શુભ અનુષ્ઠાનમાં આદર કર આ સર્વ બાર વ્ર અનુક્રમે ગૃહસ્થને ગ્ય છે. આ બાર તેને વિસ્તાર ઘણેજ છે. દરેક વ્રતને માટે ભંગાભંગરૂપ અતિચારે છે, જે દર્શાવતાં વિષય વિસ્તૃત થાય તેમ છે. સાધુજનેની ગણનાના મુકાબલા માં ગૃહસ્થને અધિકાર ઘણે અ૯પ હોવાથી તેને પંડિતજનોએ મને લિનારંભી” કહેલા છે. સાધુજને કે જેમણે આરંભ માત્રને ત્યજી દીધેલા છે તેઓ “નિરારંભી” તરીકે મશહૂર થયેલા છે.
સાધુજનોને અધિકારરૂપે પરિપાલનને માટે ચરણસિત્તરી અને કરણસિત્તરી નીચેની ગાથાઓ વડે પ્રદર્શિત થયેલા છે.
वयसमणधम्मसंजम वेयावच्चेच बनगुतिन । नाणातियं तवकोह निग्गहाइ चरणमयं ॥ १ ॥ पिमविसोही समिइ लावणपडिमाय इंदियनिराहो । पमिलहेणगुत्तिन अनिग्गहंचेवकहणंतु ॥ २॥
૫ મહાવ્રત ૧૦ શ્રમણધર્મ ૧૭ સંયમપ્રકાર, ૧૦ વૈયાવચ્ચે ૯ બ્રહ્મચર્ય, જ્ઞાનાદિત્રિક, ૧૨ તપ અને ક્રોધાદિ ચાર કષાયને નિગ્રહ
તથા, ૪ પિંડવિશુદ્ધિ પસમિતિ ૧૨ ભાવના ૧૨ પડિમાં ૫ ઈ. દિયનિધ, ૨૫ પ્રતિલેખના ૩ ગુપ્તિ: અભિગ્રહ,
For Private And Personal Use Only