________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્મજ્ઞાનને સરલ–શુદ્ધ માર્ગ.
૮૧
છે અને જે નિરંતર છકાય જીવની હિંસા કરનારા છે, તેવા મારા ગુરૂ નથી, એમ નિશ્ચય દષ્ટિવંત ભવ્ય જીવને સમ્યકત્વ હોય છે.
તેથી સર્વમાં વિરતિ પ્રમાણભૂત છે. વિરતિભાવ વિના ગુરૂ પણું પણ તાર્ય તારકપણાને અગ્ય છે તે વિષે કહ્યું છે કે –
કુનિવિ વિષયારા કુત્રિવિ ધાંગા सीस गुरू समदोसा तारिज नणसु को केण" ॥१॥
ગુરુ અને શિષ્ય બંને વિષયમાં આસકત છે, બંને ધન તથા ધાન્યના સંગ્રહથી યુકત છે, તેથી બંને સરખા દેષવાલા છે તે તેમાં કોણ કેને તારે? તે કહે.” ૧
જેથી અઢાર દુષણવાળા અને રાગદ્વેષ યુક્ત જે હોય તે જેમ દેવગણતા નથી તેમ જેમની આરંભમાં પ્રવૃત્તિ છે, છકાય જીવની વિરાધનાથી જે વિરામ પામ્યા નથી અને ઉત્તમ જ્ઞાનવાન નથી તેમને પ્રરૂપેલ ધર્મ પણ પ્રમાણભૂત નથી. કારણ કે તેઓ સર્વ જ્ઞના વચનને અનુસારે ધર્મને કહેતા નથી, જે સર્વાના વચનને અનુસારે કહેવામાં આવે તે જ ધર્મ ગણાય છે તેથી કેવલી પ્રરૂપિત ધર્મજ શ્રેષ્ઠ છે, આ પ્રમાણે સમ્યક પ્રકારની શુદ્ધ રૂચિ-શ્રધા હોય તે વ્યવહાર સમ્યકત્વ કહેવાય છે, કારણ કે વ્યવહારનયને મત પણ પ્રમાણ છે.તે વ્યવહારનયના બળથી જ તીર્થની પ્રવૃત્તિ છે. જો તે નયને પ્રમાણભૂત ન માનીએ,તે તીર્થને ઉછેદ થઈ જાય. શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે " जइ जिणमयं पवजह, तामा ववहार निच्चयं मुयहा ववहारननच्छए तिथ्थुच्छेओ जनवस्समिति" ॥१॥
જે તમારે જિનમત અંગીકાર કરવો હોય તે તમે નિશ્ચય અને વ્યવહાર બંને નયને છેડશે નહીં. તેમાં વ્યવહારનયને છોડવાથી અવશ્ય તીર્થને ઉચછેદ થાય છે.
હવે સમ્યકત્વ બે પ્રકારે પણ શાસ્ત્રકારે બનાવેલું છે તે કહેવામાં આવશે.
અપૂર્ણ.
For Private And Personal Use Only
