________________
૨૪૬
સત્ય.
સત્યતાની દ્રીપતિ જેનાં, ઉર મીરે શાબે છે; તેત્તુ મનુષ્યનાં ગુણગણ ઉપર, દેવ દાનવા લેાભે છે.
:
:
આભાત પ્રકાશ.
પૂર્વ કર્મના સુયોગથી મનુષ્ય જન્મરૂપે અમુલ્ય હીરા પ્રાપ્ત થએલા છે, તે હીરાની કીંમત કરાવવામાં પાસા પાડવાની પ્રથમ જરૂર રહે છે અને પાસાથીજ પૂર્ણ કીંમત મળી શકે છે, પરંતુ તેની કીંમત કરવામાં વિનય, ક્ષમા, આદાતા, દયા, સમતા, અને સત્યાદિ અનેક સુકી રૂપ સદ્ગુણેની સહાયતા લેવી પડે છે. તે તે દરેક ગુણા' સાથે મુખ્યતઃ સત્યને પ્રાધાન્યપદ આપવામાં આવ્યું છે; કારણ કે સત્ય એ આ સૃષ્ટિના વિકાસ ક્રમમાં અત્યુપયેાગી પ્રમલ તત્વ છે. તત્વ છે. સભ્યના આધારે સર્વ પ્રાણીએના જીવન વ્યવહાર સરલ રીતે ચાલી શકે છે, અને અસત્યતાની અ ધારી આંખપર ચડાવવાથી અનેક દુઃખ રૂપ ઝેરી કીડાથી ખદબદતા કુવામાં પડી મરી દુઃખા સહેવા પડે છે; એટલું' નહિં પરંતુ સત્ય વિના જીવન પ્રકાશ નિસ્તેજ જેવુ ગુારવું પડેછે. સત્યવિનાનુ સુખ કોકી વિનાની આંખ જેવુ ફી છે-સત્યની સાડમાં સૂવા માટે આ જીવન સર્જાયેલુ છે. નહિં કે અસત્યતાની આગમાં બળી ભસ્મ થવા માટે, સત્યતાની સુંદર સુખમય વાટીકામાં આનંદથી વિચરવુ, સત્યતાના શીતલ તાપહર નિર્મળ સરાવરનાં મીઠા જલમાં ખેલવુ, સત્યતાની સુંદર સતારનાં મનહર કર્ણપ્રિય ચીત્તદુર ગીતા સુણવા, સત્યતાની સુંદર અવિકારી ચક્ષુથી લક્ષ અલક્ષના અનેક રંગો— નવલી રમત અને સુફ્ળ સ્થાનનું અવલેાકન કરવું એજ મનુષ્ય જીવનના ઉદ્દેશ છે. પરંતુ તેથી ઉલટી રીતે અસત્યતાની તરવાર નીચે માથું નમાવી શિચ્છેદન કરાવી ફાટી આંખે માટીમાં મળી જવું એ પેાતાની કીર્તિને કાળે ડાગ લગાડવા જેવુ છે, માટે સત્યતાની સુરખ ઢાલને હસ્તમાં ધારણ કરી, સ`સાર રણુમાં આવતા દુર્ગાણ રૂપ દુશ્મતાની સામે દ્રઢતાની સમશેરથી ઝુઝવા વીર અની
: :
"#
"
