________________
| આ અંકના વિદ્વાન સંપાદકી |
સોનલ પરીખ
સોનલબહેન પરીખ : કવિ, વાર્તાકાર, નવલકથાકાર, અનુવાદક, કટારલેખક, અનેક ક્ષેત્ર અને નિષ્ઠા ભારોભાર. સંવેદનથી ભરપુર પણ મક્કમ. તેમનાથી પ્રબુદ્ધ જીવનના વાચક પરિચિત. આ પૂર્વે પણ તેમને ગાંધીજી વિષયક બે વિશેષ અંકોનું સંપાદન કર્યું હતું. પ્રબુદ્ધ જીવનમાં ‘ગાંધી વાચનયાત્રા' દ્વારા ગાંધીજી વિષયક પુસ્તકોનો પરિચય પણ કરાવે છે. નવનીત સમર્પણ, મણિભવન, મુંબઈ સર્વોદય મંડળ પછી જન્મભૂમિમાં કાર્યરત હતા. હવે ફ્રી લાન્સર તરીકે બેંગલોરથી કાર્ય કરે છે. જન્મભૂમિમાં તેમની આવતી નિયમિત કટાર તેમના વિશાળ વાંચનનો ખ્યાલ આપે છે, ઉપરાંત નવચેતન સામયિકમાં પણ નિયમિત લખે છે. મુનશી અને વિદ્યાભવન, ચંપારણ સત્યાગ્રહ, લોકમિલાપ, પત્રકારત્વ આદિ વિષયો પર પરિચય પુસ્તિકા પણ તેમને લખી છે. 'નિશાંત' (ગુર્જરી પુરસ્કૃત) અને 'ઊઘડતી દિશાઓ' આ બે કાવ્યસંગ્રહ અને હાલમાં તેમના બે અનુવાદો, ‘ગાંધી અને મુંબઈ સ્વરાજના પંથે’ અને ‘ગાંધી અને અનસ્પીકેબલ સત્યનો અંતિમ પ્રયોગ' ઉપરાંત ગાંધીજી અને મીરાં બહેન વિષયક પુસ્તક પ્રગટ થયા છે. તેમના અનુવાદના ૧૦થી વધુ પુસ્તકો અને ૩૦૦થી વધારે અવલોકનો પ્રગટ થયા છે. ' પણ એમની સાથેનો મારો સંબધ એ પૂર્વેનો. મણિબહેન નાણાવટી કોલેજમાં એક વિશેષ વ્યાખ્યાન આપવાં તેઓ આવ્યાં હતા ત્યારે તેમનાં સરળ-સહજ અને સૌમ્ય વ્યક્તિત્વનો પરિચય થયો. તેમના જીવનના આદર્શ કોણ તેનો જવાબ આપતાં તેઓ કહે છે કે મને મહાત્મા ગાંધી પારદર્શિતા, મૌલિકતા, નિર્ભયતા માટે ગમે, સાથે શ્રીમદ, બુદ્ધ, ઇસુ, કૃષ્ણ અને શિવ માટે પણ ભાવ. તેમને પોઝેટીવ અને ક્રિએટીવ રહેવું ગમે છે. પોતાના કાર્ય અને પ્રવાસમાં રત સોનલબહેન સતત કોઈને કોઈ નવીન કાર્ય સાથે જોડાયેલા હોય. ગાંધી પરિવારના વંશજ સોનલબેન તેમની કાર્યનિષ્ઠા અને કાર્યદક્ષતાથી આટલું સુંદર કાર્ય કરી રહ્યા છે. પરંતુ આ વ્યસ્તતાની વચ્ચે અંકના સંપાદનનું કાર્ય સ્વીકાર્યું અને મને સાથ આપ્યો, એ માટે જેટલો આભાર માનું તેટલો ઓછો.
સેજલ શાહ
સેજલ શાહ
૧૯ વર્ષથી મણિબહેન નાણાવટી વિમેન્સ કોલેજ વિલેપાર્લેમાં અધ્યાપન કરતા અને ત્રણ વર્ષથી ‘પ્રબુદ્ધ જીવન'નું તંત્રીપદ સંભાળતા ડૉ. સેજલ શાહ એક સૌમ્ય અને સમર્થ વિદૂષી છે. એમના કાર્યમાં સર્જનાત્મકતા, નક્કરતા અને વૈવિધ્ય છે. ‘પ્રબુદ્ધ જીવન'ના એમના તંત્રી લેખોનું પુસ્તક એમની ભીતર ચાલતા આધ્યાત્મિક વહેણોનો સુંદર પરિચય આપે છે. પીએચ.ડી ના મહાનિબંધ માટે એમણે પસંદ કરેલો ‘આંતર કૃતિત્વ' વિષય એમની સર્જનાત્મક ઊંચાઈ દેખાડે છે તો ‘મુઠ્ઠી ભીતર આઝાદી’ ‘જૈન સાહિત્ય વિમર્શ’ કે ‘ગમતાનો કરીએ ગુલાલ' જેવાં સંપાદનોમાં એમની સમાજ અને ધર્મશ્રદ્ધા પ્રત્યેની નિસબત છતી થાય છે. પ્રબુદ્ધ જીવન ને એમણે નવું પરિમાણ આપવા સંનિષ્ઠ પ્રયત્ન કર્યો છે અને સાચવવા, વાંચવા અને વહેંચવા ગમે તેવા વિવિધ અને શ્રદ્ધેય વિશેષાંકો આપ્યાં છે.
સોનલ પરીખ
મે - ૨૦૧૯
)
પ્રબુદ્ધ જીવન :અહિંસા વિશેષાંક