________________
પ્રબુદ્ધ જીવન
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ-પત્રિકા
(પ્રારંભ સન ૧૯૨૯ થી) વાર્ષિક લવાજમ રૂ. ૩૦૦/
વિક્રમ સંવત ૨૦૭૪ વીર સંવત ૨૫૪૪ જેઠ સુદ વદ -૧૫ મે ૨૦૧૮ વિશેષાંક મંદિરોનાં શિલ્પ સ્થાપત્ય આ વિશેષ અંકના વિદ્વાન સંપાદક : શ્રી કનુ સૂચક
માનદ તંત્રી ડૉ. સેજલ શાહ અંક વિશેષ...
‘શિલ્પ સ્થાપત્ય' વિશેષાંક કરવાનો ભાવ મન પર સતત ઘેરાતો એ દ્રષ્ટિની ખીલવણી કરવી અને ઉત્કૃષ્ટ-બેનમૂન સ્થાપત્યને બોલતાં જતો હતો.
કરવાનો વિચાર આવ્યો. આ સ્વપ્નને સાકાર કરવા માટે કનુભાઈ સૂચક ઉપરાઉપરી બીજો વિશેષાંક!! પ્રબુદ્ધ વાચકો, સંજોગો જ કઈ એવા સિવાય બીજું કોણ સૂઝે? તેઓ હંમેશા કહે કે “આ શિલ્પો બોલતા હોય નિર્માણ થયા કે બંને અંકોને સાથે લીધા. ગત અંક ૨૨ મહિનાની છે, તેનો અવાજ સાંભળો.’ તેમની આંખે સાંભળેલા આ અવાજને શબ્દો મહેનતના ફળ રૂપે હતો, જ્યારે આ અંકના સંપાદક ત્રણ મહિના માટે દ્વારા સંકલિત કરવાનો પ્રયાસ રૂપે આ વિશેષ અંક. અમેરિકા જવાના હોવાથી તરત જ આ અંક લીધો. મનમાં ઘણાં વખતથી અહીં શ્રધ્ધા-ભાવ અને કળાનાં સમન્વયને પ્રાથમિકતા અપાઈ છે. આ વિષય સળવળી રહ્યો હતો અને સમયની રાહ ન જોતાં, આકાર આરંભમાં કળાનાં સ્થાપત્યનો પરિચય કરાવતો લેખ અને પછી આ ક્ષેત્રમાં આપવાનું મુનાસીબ ગયું. પ્રબુદ્ધ
- મહત્વનું પ્રદાન કરનારાં ત્રણ મહત્વના જીવનના પ્રવાસના બે વર્ષ મને પુરાં થયા પાં થયા છે. આ અંકના સૌજન્યદાતા
સંશોધકો વિશેનો લેખ મળે છે. છે અને તમારા સહુ સાથે અનેક વિષયો
| શ્રી સી. કે. મહેતા પરિવાર | તીર્થસ્થાનો પવિત્ર ભાવ જન્માવે છે. પર વાત કરવી છે. આજે આપણે એક
એનો ઈતિહાસ બહુ જ રોચક હોય છે આખી પેઢીથી દૂર થઈ રહ્યા છીએ ત્યારે
| અને સાથે એની રચના પાછળ વૈજ્ઞાનિક . પંન્યાસ ભદ્રંકરવિજયજી મ ભાષા-ધર્મ-સંસ્કૃતિના, આ સંક્રમણ
સત્યો, પર્યાવરણના સત્યો પણ ઉઘડતાં કાળમાં આપણા સહુનો સહિયારો સંવાદ
જાય છે. આજે જો કોઈ ઈમારત હેરીટેજ અને પ્રયાસ આવશ્યક છે, નહીં તો જે હોવાનું આપણે ગૌરવ અનુભવતા હેઠળ જાય તો પ્રવાસીઓ તેને જોવા જાય જ પણ, આપણાં મંદિરો તો હતા તે જ આપણી પાસે નહીં રહે ! પ્રબુદ્ધ જીવન એક માધ્યમ છે. પહેલેથી જ આપણી સંસ્કૃતિના ધરોહર. એમાં કથા ઉપરાંત બીજા સંદર્ભો
આ સામયિકનું પ્રથમથી જ ધ્યેય રહ્યું છે જીવન, સંસ્કૃતિ અને મૂલ્યોનું મળી આવે. સંવર્ધન કરવું. આપણા જીવનના મહત્વનો હિસ્સો ‘યોગ-ધ્યાન’ વિષે કોઈપણ અંક ક્યારેય ૧૦૦ ટકા સંપૂર્ણ કયાંથી બની શકે? આનું વાત કર્યા પછી, જૈન ધર્મના મહત્વના ગ્રંથોનો અભ્યાસ રજૂ કર્યો અને અત્યારે આ ઘડીનું સત્ય આ જ છે. ભવિષ્યમાં આ વિષયક વધુ સંશોધનો, આપની સમજને ચેતનવંતી કરી અને એ પણ માત્ર શ્રુતના અખંડ સાધક વધુ લેખો લખાશે, વંચાશે તો ગમશે. અત્યારે તો આને પ્રવેશદ્વાર જ એવા ગુરુભગવંત પાસે. ત્યારબાદ આજે કળાના પર્યવેષણ રૂપે શિલ્પ- સમજીએ. સ્થાપત્ય વિશેષાંક. પ્રબુદ્ધ જીવન, જીવનના પ્રવાસને સતત સમૃદ્ધ કરતાં પ્રવાસ માત્ર ભાવ અને લાગણીમાં વહી ન જાય અને શિલ્પોના રહેવાનો અને વધુને વધુ ભરપુર કરવાનો એક વધુ નમ્ર પ્રયાસ. સૌંદર્યને મનમાં ભરી શકાય અને શ્રધ્ધા સાથે આકાર પણ અમર બને તે
અનેક તીર્થોના પ્રવાસે જતી, ત્યારે ત્યાં ભક્તિ અને ભાવમાં સૌંદર્યની જ આશા સાથે. અવગણના થતી તે ન ગમતું. આ કળા સૌંદર્ય સહુ સુધી પહોચાડવું અને અસ્તુ
0 સેજલ શાહ • શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ, ૩૩ મહમદી મિનાર, ૧૪મી ખેતવાડી, એ.બી.સી. ટ્રાન્સપોર્ટની બાજુમાં, મુંબઈ - ૪૦૦૦૦૪. ટેલિફોન :૨૩૮૨૦૨૯૬ • ઑફિસ સ્થળ સૌજન્ય : શ્રી મનીષભાઈ દોશી શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનો બૅન્કWc. No. 0039201 000 20260, બેન્ક ઓફ ઇન્ડિયા IFSC:BKID0000039 • Website : www.mumbai-jainyuvaksangh.com email : shrimjys@gmail.com Web Editor : Hitesh Mayani-9820347990 ( મે - ૨૦૧૮.
મંદિરોના શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક - પબદ્ધ જીવન
પુણ્ય સ્મૃતિ