________________
ISSN 2454-7697
RNI NO. MAHBIL/2013/50453
yoa uqa
વિશેષાંક : મંદિરોના શિલ્પ સ્થાપત્ય
YEAR :6 ISSUE :2 MAY 2018 PAGES 108 . PRICE 30/ગુજરાતી-અંગ્રેજી વર્ષ -૬ (કુલ વર્ષ ૬૬) અંક- ૨૯ મે ૨૦૧૮ પાનાં - ૧૦૮ • કિંમત રૂા. ૩૦/
કોનાર્કનું સૂર્યમંદિર એક રથ સ્વરૂપે બનેલ છે. જે ૨૪ રથચક્રોપર સ્થિત છે. આ દરેક ચકોની કોતરણી અત્યંત સુંદર અને જુદીજુદી છે. નિષ્ણાતો ચક્રોનું વર્ણનપ્રતીકાત્મક રીતે જુદીજુદી રીતે કરે છે. સાત અશ્વો અને ૧૨ જોડી ચકો સમયની ધારાનું પ્રતીકગણ્યું છે. કાલચક્ર છે. સાત અશ્વો એટલે સાત દિવસ, બાર જોડી ચક્રો ૧૨ મહિના, ૨૪ ચક્રો ૨૪ ક્લાક અને આઠ આરા એટલે આઠ પ્રહર. કોઈ તેને જીવનચક્રનું પ્રતીકપણ ગણે છે.૧૨ જોડી ચક્રો૧૨ નક્ષત્રો પણ ગણે છે. કોઈ તેને બૌધ્ધ ધર્મનું પ્રતીક કે ધર્મચક્ર પણ કહે છે. અન્ય કર્મચક્ર, જીવનવ્યવહાર નિયંત્રણચક્ર કે નિર્માણચક્રથી ઓળખાવે છે. આ સુર્યરથ ભાવ અને સમજણને વ્યાપ દેનાર, રથપતિઓ અને શિલ્પીઓનું કલાકર્મ-કળાચક્ર છે.
