________________
પ્રબુદ્ધ જીવન
પૃષ્ઠ ૨૦ % પ્રબુદ્ધ જીવન : ગાંધીજી : ગઈકાલ-આજ-આવતીકાલ : સદા નિરંતર ૬ ઓક્ટોબર ૨૦૧૬
ને આવતીકાલ
વતીકાલ : સદા નિરંતર ## પ્રબુદ્ધ જીવન : Íધીજી : ગઈકાલ-જ-ઓવતીકાલ : સદા નિરંતર # પ્રબુદ્ધ જીવન : ૬
પ્રોફેસર ટી. કે. શહાણી મળવા આવેલા જેમને ગાંધીજી એ પ્રજામંડળ તરફથી પ્રભાશંકર પટ્ટણીના હાથે ગાંધીજીને માનપત્ર 3 ગોખલેજીના દક્ષિણ આફ્રિકા પ્રવાસ દરમ્યાનના કાર્યની માહિતી અપાયું, જે ઘણો વિશિષ્ટ પ્રસંગ હતો. શામળદાસ કૉલેજમાં કે જે ૪ કલાક સુધી આપી.
ગાંધીજીએ ‘વિદ્યાર્થી ધર્મ વિશે પ્રવચન આપ્યું હતું. રાત્રે કવિ શ ( ૧૩થી ૧૬ તારીખોમાં ગાંધીજીએ લીંબડી, વઢવાણ, ધ્રાંગધ્રા દુલા કાગે ભજનો સંભળાવ્યાં. * વગેરે સ્થળે કાર્યક્રમો કર્યા, રાજવીઓની મુલાકાતો લીધી. ગોખલે તારીખ ૧૦, ૧૧, અને ૧૨ એ ત્રણ દિવસ પ્રભાશંકર જ સ્મારક માટે ફાળો એકત્ર કર્યો.
પટ્ટણીના મહેમાન તરીકે ગાંધીજી ત્રાપજ બંગલે રોકાયા હતા. તે હું ૧૯૧૬ના નવેમ્બરની ૯મી તારીખે વઢવાણમાં શ્રીમદ્ તે દરમ્યાન પ્રભાશંકરની નિયમિત કાંતવા અંગેની શરત તરીકે મેં હું રાજચંદ્રની જયંતીનો કાર્યક્રમ આનંદશંકર ધ્રુવના પ્રમુખસ્થાને ગાંધીજીએ તેમને કાંતતાં શીખવ્યું. ભાવનગર આવીને ૧૩ વર્ષની છું { લીંબડી દરબારના ઉતારામાં યોજાયો. ગાંધીજીએ ભાષણ કર્યું. ઉંમરના રાજવી કૃષ્ણકુમારસિંહજીને ગાંધીજી સામે ચાલીને મળવા નું છે આ વર્ષમાં સૌરાષ્ટ્રનો આ એક જ પ્રવાસ થયો.
ગયા. પોતે અગાઉ શામળદાસ કૉલેજમાં ભણેલા એટલે જૂના @ ૧૯૧૯ના સપ્ટેમ્બરની ૨૫મીએ ગાંધીજી રાજકોટ આવ્યા. સમયના પ્રજાજન તરીકે રાજવીને માન આપ્યું. બાળરાજાના મન છુ B રેવાશંકર જગજીવનના બંગલે સ્વદેશી વિશે ટૂંકું પ્રવચન આપ્યું. પર તેની ઘણી સારી અસર થઈ. હું બીજે દિવસે અંત્યજ શાળાની મુલાકાત લીધી. ૨૭મીએ ગોંડલમાં પછીના મહિને ૧૫ ફેબ્રુઆરીથી ૧૮ સુધી ગાંધીજી રાજકોટ
સ્વદેશી ભંડાર ખુલ્લો મૂક્યો. ૨૮મીએ મોટી મારડમાં ખેડૂત રોકાયા. રાષ્ટ્રીય શાળાના નવા મકાનનું ઉદ્ઘાટન ગાંધીજીના નિ પરિષદનું પ્રમુખપદ સંભાળી સ્વાશ્રય અને સ્વદેશી વિશે ભાષણ હાથે થયું. શું આપ્યું. ધોરાજીમાં મુસ્લિમ એકતા ઉપર બોલ્યા. અંત્યજવાસમાં તારીખ ૧૭મી ફેબ્રુઆરીએ રાજકોટમાં પાટવીકુંવરના હું E સભા થઈ. ગોંડલમાં સ્ત્રીઓની તેમ જ પુરુષોની અલગ અલગ જન્મદિન નિમિત્તે ભરાયેલા દરબારમાં ગાંધીજીએ હાજરી આપી. પણ સભાઓમાં સ્વદેશી ઉપર ભાષણો આપ્યાં.
૧૮મીએ ગાંધીજી પોરબંદર જવા નીકળ્યા. ૧૦મી ઓક્ટોબરે અમરેલીમાં ગાંધીજીએ રેંટિયાવર્ગ ખુલ્લો તા. ૧૯ અને ૨૦ પોરબંદર રોકાઈ ગાંધીજી ૨૧મીએ વાંકાનેર ૨ ૐ મૂક્યો. ૧૨મી તારીખે ભાવનગરમાં સભા થઈ. બોટાદની પણ આવ્યા જ્યાં અંત્યજવાસની જાહેર સભામાં વ્યાખ્યાન આપી ? ૬ મુલાકાત કરી.
વઢવાણ ગયા. હું ૧૯૨૧ના અસહકારના દિવસોમાં ગાંધીજી તિલક મહારાજના બીજી એપ્રિલે ગાંધીજીએ બોટાદ આવી, ખરી વાવડી, ? સ્મારક માટેનો ફાળો એકત્ર કરવા વઢવાણ આવ્યા હતા.૯ જૂનના ખોખરનેસ વગેરે ગામડાની મુલાકાત લીધી. રાણપુર પહોંચી જે દિવસે ગાંધીજીના ભાષણ પછી ફાળા માટેની ઝોળીઓ ફરવા “સૌરાષ્ટ્ર' કાર્યાલયની મુલાકાતે ગયા અને માનપત્ર સ્વીકાર્યું. તે : લાગી જેમાં રૂપિયા પૈસા તથા વીંટી, વાળી, બંગડી આદિ ઘરેણાં જ દિવસે સોનગઢ પહોંચી ચારિત્ર આશ્રમની મુલાકાત લીધી. ૐ પણ મળ્યા હતાં. ઝોળી ગાંધીજીના ચરણ પાસે મૂકવામાં આવી. રેંટિયાશાળા ખુલ્લી મૂકી. છે જેમાંથી જબરો વજનદાર સોનાનો લોડો નીકળ્યો. ગાંધીજીએ ત્રીજી એપ્રિલે મઢડા ગામે શિવજીભાઈના આશ્રમની મુલાકાતે હું # તોડો આપનારને વ્યાસપીઠ પર બોલાવ્યા. બીજી ત્રીજી વારની ગયા અને વ્યાખ્યાન આપ્યું. ચોથી એપ્રિલે પાલિતાણા જઈ શત્રુંજય 38 શું સૂચના પછી જે તેજસ્વી યુવાન ગાંધીજી પાસે આવ્યા તે દરબાર પર્વત ચઢી જૈન મંદિરોમાં જાહેરસભામાં પ્રવચન આપ્યું. તે જ છે ર ગોપાળદાસ. તે ઢસા રામ સાંકળીના રાજવી પછી વિખ્યાત થયા, દિવસે લાઠી જઈ અંત્યજશાળાની મુલાકાત લઈ પ્રવચન આપ્યું. શું હું ગાંધીજીની ચળવળોમાં આગેવાનીભર્યો ભાગ લીધો અને બ્રિટિશ પાંચમી એપ્રિલે અમરેલી મુકામે સુધરાઈ તરફથી માનપત્ર સરકાર સાથે ઘર્ષણ થતાં તેમનું રાજ્ય અને મિલકતો જપ્ત થયાં. આપવામાં આવ્યું. કાઠિયાવાડ રાજકીય પરિષદની કાર્યવાહક ;
ભાવનગર રાજ્યના પૂર્વ દીવાન અને સગીર વહીવટી સમિતિની બેઠકમાં પ્રમુખ તરીકે હાજરી આપી. સમિતિના પ્રમુખ પ્રભાશંકર પટ્ટણીના આગ્રહથી ત્રીજી આઠમી એપ્રિલે માંગરોળમાં ગાંધીજીનું સ્ત્રીઓની સભામાં 3 છે કાઠિયાવાડ રાજકીય પરિષદનું પ્રમુખસ્થાન ૮ અને ૯ જાન્યુઆરી પ્રવચન થયું. ખારવાઓની સભા થઈ. કેશોદની મુલાકાત સાથે ! ક ૧૯૨૫ના દિવસોમાં ગાંધીજીએ સંભાળ્યું હતું. ૮મી તારીખે આ વિસ્તારનો પ્રવાસ પૂરો થયો. કે રાજકોટના ઠાકોર લાખાજીરાજને માનપત્ર આપવામાં આવ્યું. ૧૯૨૫ના ઓક્ટોબર-નવેમ્બરમાં ગાંધીજીએ કચ્છનો પ્રવાસ ? ; તે દરમ્યાન ગાંધીજી ઊભા રહ્યા. કોઈ રાજવીનું આ રીતે પ્રજાકીય કર્યો. તે માટે મુંબઈથી “રૂપમતી’ આગબોટ દ્વારા રવાના થયા. શું સન્માન થયું હોય તેવા લાખાજીરાજ એક જ હતા. બીજે દિવસે દ્વારકા થઈને ૨૨મી ઓક્ટોબરે તેઓ માંડવી પહોંચ્યા. ૪
6 પ્રબુદ્ધ જીવત : ગાંધીજીઃ ગઈકાલ-આજ-આવતીકાલ : સદા નિરંતર # પ્રબુદ્ધ જીવત : ગાંધીજી : ગઈકાલ-અજ-આવતીકાલ : સદા નિરંતર # પ્રબુદ્ધ જીવન : ગાંધીજીઃ ગઈકાલ-જ-આવતીકાલ : સદા નિરંતર # પ્રબુદ્ધ જીવન :
દૂ પ્રબુદ્ધ જીવન : ગાંધીજી : ગઈકાલ-જ-આવતીકાલ : સદા નિરંતર # પ્રબુદ્ધ જીવની : ગાંધીજીઃ ગઈકાલ-જ
પ્રબુદ્ધ જીવત
"Nobody can hurt me without my permission.'
તે આવતીકાલ