Page Text
________________
૧ ૨
પ્રબુદ્ધ જીવન
ઑક્ટોબર, ૨૦૧૫
ગાંધી વાચનયાત્રા
‘બિલવેડ બાપુ” એક અનન્ય મૈત્રી-મહાત્મા અને મીરા
luસોનલ પરીખ
(૧) આગમન ગાંધી વાચનયાત્રા શ્રેણી અંતર્ગત ગાંધીવિષયક પુસ્તકોનો સંજોગોનો રસપ્રદ ચિતાર પણ મળે. મહાત્માની હત્યા પછી પણ આસ્વાદ કરાવવાની નેમ હતી, છે. પણ શ્રેણીના આ પહેલા જ મીરાબહેન અગિયાર વર્ષ ભારતમાં રહી ગાંધીકામ કરતા હતાં. મણકામાં માર્ગ જરા ફંટાયો છે.
ત્યાર પછી યુરોપમાં બાવીસેક વર્ષનો એકાંતવાસ ગાળી તેમણે વાત કરવી હતી ત્રિદીપ સુહૃદ અને થોમસ વેબરના સંપાદન ચિરવિદાય લીધી. એનું પણ એક પ્રકરણ આ પુસ્તકમાં છે. બિલવેડ બાપુની. આખું નામ “બિલવેડ બાપુ: ધ ગાંધી- આ પત્રોમાંથી પસાર થતાં મહાત્મા અને મીરાના બાવીસ વર્ષના મીરાબહેન કોરસપોન્ડન્સ.' મહાત્મા ગાંધીના યુરોપીય સહવાસના અનેક રંગ સામે આવ્યા. અત્યંત સરળ છતાં અત્યંત અનુયાયીઓમાં મિસ મેડેલિન તેંડ જેમને ગાંધીજીએ “મીરા' નામ જટિલ વ્યક્તિત્વ ધરાવતી અને વિરાટ કાર્યોમાં ગૂંથાયેલી રહેલી આપેલું તે સૌથી વધુ જાણીતા અને બીજા બધાથી જુદાં છે. તેઓ આ બે અજબ હસ્તીઓના અજબ અનુબંધનાં અંગત, માનવીય, બાપુ સાથે બે દાયકાથી પણ વધુ સમય રહ્યાં છે. તેમની અંગત મનોવૈજ્ઞાનિક અને આધ્યાત્મિક પરિમાણોએ મારા મનોવિશ્વને એવી પરિચર્યા કરી છે અને તેમના નિકટના સાથીઓમાંના એક અન્ય રીતે કબજામાં લીધું કે પુસ્તકને અને પત્રોને સમજતાં સમજતાં હું છે. બ્રિટીશ નૌકાદળના એડમિરલની આ પુત્રીએ બ્રિટીશ શાસન ક્યારે પાત્રો સાથે એકાકાર થઈ ગઈ તેની મને જ ખબર ન રહી. સામે લડતા એક ભારતીય સત્યાગ્રહીના ચરણે જે રીતે પોતાનું પછી વાત વળાંક લઈ ગઈ. મેં મીરાબહેનની આત્મકથા “આ જીવન સમર્પિત કર્યું હતું, તે એક
સ્પિરિટ્સ પિલ્ટીમે જ', તેનો અભુત, આશ્ચર્યજનક અને અનેક
ચૂંથાત્રા
વનમાળા દેસાઈએ કરેલ આછાઘેરા રંગો ધરાવતી ઘટના છે. ઑક્ટોબર-૨૦૧૫ના ગાંધીજયંતીના પવિત્ર મહિનાથી અમે
| ગુજરાતી અનુવાદ “એ ક મહાત્મા ગાંધી અને મીરાબહેને |
સાધિકાની જીવનયાત્રા' અને એ કમેકને લખેલા પત્રો એ | આ લેખમાળાનો પ્રારંભ કરીએ છીએ.
સુધીર કાકરનું “મીરા એન્ડ ધ મહાત્મા ગાંધી વિશે સૌથી વધુ લખાય છે; તેમના વિશે વિશ્વમાં ઉપરોક્ત પુસ્તકનો વણ્યવિષય છે. |
મહાત્મા’ વાંચ્યાં, થોડા બીજા સેંકડો પત્રો, પ૩૫ પાનાં, આઠ સૌથી વધુ વંચાય છે, કારણ કે તેમની પ્રતિભા, જીવન અને
સંદર્ભો મેળવ્યા. મીરાબહેનની પ્રકરણ અને તબક્કાવાર નાની | કાર્યોમાં એક શાશ્વત, નિત્યનૂતન તત્ત્વ છે. આ સાહિત્યનો પ્રતિ
આત્મકથા ૧૯૬૦માં પ્રગટ થઈ માર્ગદર્શક સમજૂતી એ આ માસે આસ્વાદ કરાવવાનો અમારો અભિગમ છે, જે વર્તમાન પ્રવાહને
હતી. તેનો અનુવાદ ૧૯૬૯માં પુસ્તકનો કુલ અસબાબ છે. | ઉપયોગી થાય અને ગાંધીજીવન અને ગાંધીસાહિત્યના જિજ્ઞાસુઓની
પ્રગટ થયો (નવજીવન પ્રકાશન). મીરાબહેને ભારત આવવાનો વાંચનસંતૃપ્તિ કરે.
સુધીર કાકરનું પુસ્તક (પંગ્વિન સંકલ્પ કર્યો ત્યારથી માંડીને | ગાંધીજીવન અને ગાંધીસાહિત્યના અભ્યાસી તેમજ ગાંધીવંશજ
પ્રકાશન) ૨૦૦૪માં અને jધીની ચા થઈ તેના સોનલ પરીખની કલમનો આ કોલમને નિયમિત લાભ મળશે. |
નિયમિત લાભ મળી. | ‘બિલવેડ બાપુ' (ઓરિએન્ટ થોડા દિવસ અગાઉ સુધીના સુદીર્ઘ | તત્વ અને સર્વ રસભરી કે
0 | તત્ત્વ અને સત્ત્વને રસભરી કથાશૈલીમાં પીરસવાની શબ્દકેળા | બ્લે કસ્તાન પ્રકાશન) ૨૦૧૪માં સમય દરમ્યાન લખાયેલા આ આ વિદુષી લાખકામાં કેવી અજબની છે તેની પ્રતી
(ા |આ વિદુષી લેખિકામાં કેવી અજબની છે તેની પ્રતીતિ જિજ્ઞાસુ પ્રગટ થયાં છે.
ગonો સાથે વાચકને અવશ્ય થશે એવી મને શ્રદ્ધા છે, આ લેખમાળા વાંચ્યા નવાઈ લાગે એવી વાત એ છે દેશદુનિયાના ઝડપભેર પલટાતા પછીના મારી આ અનુભૂતિ છે, જે આ કોલમ વાંચનારની પણ | કે પત્રોમાંથી ઉપસતાં મીર પ્રવાહોનો પણ આલે ખ જો વા | બનશે જ. વાચક હોંશે હોંશે હવે પછીના હપ્તાની રાહ જોશે જ.. માત્મા
ચિક હાશ હાશ હવે પછીના હપ્તાના રાહ જારી . મહાત્મા જુદાં છે, આત્મકથામાં મળે. સાથે મીરા-મહાત્માના આવકાર અને આનંદ.
| | જુદાં અને સુધીર કાકરના પુસ્તકમાં બદલાતા જતા સં બં ધો
જુદાં.
| SR No. | 526087 |
| Book Title | Prabuddha Jivan 2015 10 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dhanvant Shah |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 2015 |
| Total Pages | 52 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 2 MB |