Prabuddha Jivan 2015 08 Jain Dharm ane Anya Dhrmni Aavashyak Kriyao Visheshank

SR No.: 526085
Original Sutra Author: N/A
Author: Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2015
Total Pages: 172
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 3 MB

Page 87

ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૫cપ્રબુદ્ધ જીવન જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક પ્રષ્ઠ ૮૭
આવશ્યક ક્રિયાનું ભૌતિક-આધ્યાત્મિક ફળ અને વર્તમાને તેની ઉપયોગિતા
1 પારૂલબેન ભરતકુમાર ગાંધી
જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યકકિયાઓ વિશેષાંક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યકકિયાઓ વિશેષાંક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યકક્રિયાઓ વિશેષાંક ક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યકક્લિાઓ વિશેષાંક
[ બી.એ.માં સુવર્ણ ચંદ્રક સાથે એમ.એ. કરી ઉજ્જવળ શૈક્ષણિક કારકિર્દી ધરાવનાર પારુલબેન જૈન ધર્મના ઊંડા અભ્યાસી છે. ઘણાં સામયિકોમાં લેખો લખે છે અને સાહિત્ય સમારોહમાં શોધ નિબંધો રજૂ કરે છે. પત્રકારત્ત્વના ત્રણ એવોર્ડ મળ્યા છે. અનેક
નિબંધ સ્પર્ધાઓમાં પ્રથમ સ્થાન મેળવી વિજેતા બન્યા છે. ] 9 પ્રાસ્તાવિક :
ષડુ આવશ્યક એ અનુભૂતિનો, માણવાનો વિષય છે. તીર્થકર ભક્તોને કરાવાય છે. આથી તેમને ધર્મ કર્યાનો સંતોષ થાય. આમ હૈ ૐ ભગવંતે કેવળજ્ઞાન-કેવળદર્શનથી જાણ્યું કે અનંત અનંત જીવો કરવાથી સગવડ સચવાય છે અને પેલા હિંસક ઉપકરણોનો ત્યાગ જન્મ-જરા-મરણ-આધિ-વ્યાધિ-ઉપાધિથી પીડાઈ રહ્યા છે. સર્વેને કરવો પડતો નથી તેથી બહુમતી લોકો ધર્મના આવા પ્રકારને તુરત સુખ જોઇએ છે, દુઃખ જોઈતું નથી. પરંતુ તે પરમ સુખને મેળવવાની જ અપનાવી લે છે. જ્યારે સાચી વાત એ છે કે લોકોએ ભગવાને $ ૬ જે ક્રિયાઓ છે તે સમ્યક્ પ્રકારે કરતો નથી. આથી ચાર ગતિમાં બનાવેલી આવશ્યક ક્રિયાઓ સારી રીતે સમજી, તેનું યોગ્ય મહત્ત્વ R ભટકી રહ્યો છે. જીવન જીવવા માટે ખોરાક, પાણી, હવા જરૂરી છે. જાણી, આચરણમાં મૂકવું જોઈએ. વળી જેઓ ભગવાનની આજ્ઞાને હું તેમ આધ્યાત્મિક માર્ગે આગળ વધવા, મુક્તિ મેળવવા જે ક્રિયા કે જ સર્વસ્વ માને છે તેમનો સત્સંગ કરવો જોઈએ. એમ કરવાથી જ
સાધના જરૂરી છે, અનિવાર્ય છે તેને આવશ્યક ક્રિયા કહી શકીએ. આત્મિક સુખ મળે. જેમ ઉડવા માટે પાંખ અને ચાલવા માટે પગ 3 નક ભગવાને આવા છ આવશ્યક કહ્યા છે. જૈન ધર્મ અનાદિથી છે તેથી અનિવાર્ય છે તેમ મોક્ષમાર્ગે આગળ વધવું હોય તો જ આવશ્યકની
આ છ આવશ્યકની ક્રિયા પણ યુગોથી અખંડ, અપરાવર્તિત ચાલી અંતરના ઉલ્લસિત ભાવો સાથેની આરાધના અનિવાર્ય છે. હું આવે છે. પરંતુ આ પંચમ આરામાં આધુનિકતા અને પરિવર્તનના પ્રથમ સામાયિક આવશ્યક – સાવદ્ય યોગ વિરતિ : 5 નામે બુદ્ધિજીવીઓ પ્રાચીન ક્રિયાને બિનજરૂરી ગણવા લાગ્યા છે. “જસ્સ સામણિઓ અપ્પા, નિયમે સંજવે તવે, હું આજે જૈન ધર્મમાં નવા નવા કેટલાયે ફાંટાઓ પડતા જાય છે. તેના તસ્સ સામાઇયં હોઈ, ઈ ઈ કેવલિભાસિયં // ૐ પ્રણેતાઓ જૂની ક્રિયાઓને મહત્ત્વ ન આપતા, નવો ચીલો ચાતરે અર્થાત્ જેનો આત્મા સમભાવમાં વર્તે છે, જેનો આત્મા સંયમ, દે છે. નવી કેડી કંડારે છે. એ રીતે પોતાના અનુયાયીઓને બાકી લોકોથી નિયમ અને તપમાં સ્થિર થયો છે તે સામાયિકમાં છે તેમ કેવલી રે 3 અલગ પાડવા પ્રયત્ન કરે છે. આજે સામાયિક, ચઉવિસંથો, વંદણા, ભગવંતે કહ્યું છે. બીજા શબ્દોમાં સામાયિકને ‘સિદ્ધગતિનું સેમ્પલ',
પ્રતિક્રમણ, કાયોત્સર્ગ અને પ્રત્યાખ્યાન જેવી અમૂલ્ય અને જીવનને ‘સાવદ્યયોગથી નિવૃત્તિ’ અને ‘સમભાવમાં વસવું' પણ કહી શકાય. કે સફળ બનાવનારી આવશ્યક ક્રિયાઓને લોકોએ કોડીની બનાવી સામાયિકનું ભોતિક ફળ : (૧) સામાયિકમાં બેઠેલી વ્યક્તિ છે ૨ દીધી છે. એક એક ક્રિયાનું ભૌતિક-આધ્યાત્મિક ફળ અને વર્તમાન વિભાવથી દૂર થઈ સ્વભાવમાં આવવાનો પ્રયત્ન કરશે. પરિણામે, * તેની ઉપયોગીતા જોઈએ તો પુસ્તક લખી શકાય. આવી દિવ્ય, અલૌકિક, ક્રમશઃ તેના કષાયો ઓછા થતાં જશે કે ક્ષય થશે. (૨) સામાયિકમાં 5 હું અદ્ભુત એવી આત્માનુભિતિની ક્રિયાને લોકોએ નકામી બનાવી તેને બદલે મહદ્અંશે સત્સંગ કે સવાંચન કરવામાં આવે છે. તેના કારણે ૬ આરામપ્રદ, સગવયુક્ત, મનોરંજનયુક્ત અને દેહને જરા પણ કષ્ટ ન હૃદયમાં પ્રેમ, મૈત્રી, કરૂણા, અનુકંપા જેવા સદ્ગુણો ખીલશે. ૬ છે પડે તેવી ક્રિયાઓ કરાવાય છે. જેને કારણે અનુયાયીઓની સંખ્યા વધે છે. ગુણવાન વ્યક્તિ લોકોમાં પ્રિય બનશે. (૩) ગુણવાન વ્યક્તિ હોય હું આવશ્યકની આરાધના કરતી વખતે જૈન ધર્મ જેમાં હિંસા તેને કોઈએ અન્યાય કર્યો હોય કે અપમાન કર્યું હોય તો પણ તે તે હું માને છે તેવા વિજળીથી ચાલતા ઉપકરણો જેવા કે પંખા, લાઈટો, તેના પ્રત્યે માધ્યસ્થભાવ કેળવશે, જતું કરશે. આવી વ્યક્તિના દુશ્મન 3 મેં મોબાઈલ, લેપટોપ, ટીવી વગેરે વાપરી શકાતા નથી. વાસ્તવિકતા કોઈ બનતું નથી. (૪) સામાયિકમાં રહેલી વ્યક્તિ પૃથ્વી, અપ, છું એ છે કે આજે લોકોને આના વિના એક મિનિટ પણ ચાલતું નથી. તેલ, વાઉ, વનસ્પતિ અને ત્રાસ આ છ કાયની દયા પાળે છે, હિંસા 8 આથી આવી ક્રિયા કરવામાં લોકોને રસ રહેતો નથી. એના વિકલ્પ કરતાં નથી. આથી અહિંસાના પાલન સાથે પર્યાવરણનું સંતુલન $ તરીકે આ બધા સાધનોનો ઉપયોગ થઈ શકે તે રીતે બીજી ક્રિયાઓ રહેશે. (૫) અહિંસા અને સમભાવથી વ્યક્તિ નીતિપરાયણ, જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિરોષક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક જૈન
જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિરોષક છ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષક