________________
ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૫ પ્રબુદ્ધ જીવન જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક પ્રષ્ઠ ૭૭
હું સમર્પણ રૂપી પચ્ચકખાણ
પચ્ચકખાણ કર્યું છે જી?” હે હૈં 5 આવશ્યકથી પ્રારંભ કરે છે. કોઈ છ અવશ્યકરૂપી લક્ષ્મણરેખા જે સાધક નહીં ઓળંગે એનું રોણ,
પરમાત્મા! હે સિદ્ધ ભગવંતો! ૬ | દ્વેષ, મોહ, ઓસક્તિ, અંગ્રહ, અજ્ઞાત, પ્રમાદ, અહંકાર, વિપર્યાય | છે શત્રુ બહાર નથી. આ અંતરંગ
હે ગુરૂભગવંતો! આપની અને સ્વાર્થ રૂપી દશાનનું હરણ નહીં કરી શકે! આ છ આવશ્યક હું શત્રુઓને જીતવા કટિબદ્ધએવું દિવ્ય ઔષધ છે જે દ્રવ્યરોગ અને ભાવરોણ બન્નેનો નાશ |
સાક્ષીએ (કૃપાથી): આત્મા હૈ ૬ સંકલ્પબદ્ધ થયેલા સાધકના | કરી, લૌકિક અને લોકોત્તર લાભ અપાવે છે!
માટે (સ્વ માટે) {સામાયિક કે નિયમ એ એની શ્રદ્ધા અને
આવશ્યક}; તથા લોક માટે ૐ વીર્યોત્સાહનું પ્રતીક છે. જેટલો વિશુદ્ધ અને નિષ્કપટ નમસ્કાર એટલી (અન્ય સર્વ જીવરાશી તથા ચૌદ રાજલોકના સર્વ પદાર્થ દ્રવ્ય (અજીવ 8 છે વધુ પાત્રતા! આધ્યાત્મિક જગતમાં પ્રાપ્તિ સમર્પણતા ઉપર નિર્ભર તત્ત્વ), પ્રત્યેક ક્ષેત્ર, ભૂત, ભવિષ્ય અને વર્તમાન સર્વ કાળ, સર્વ છે હૈ છે! “મારે અશ્રદ્ધા, દુર્ભાવ, મૂઢતા આદિ અંતરંગ શત્રુઓ ઉપર ભાવ તથા સર્વ સંજોગો, પરિસ્થિતિઓ માટે) (ચોવિસત્થો આવશ્યક); ૨ * વિજય પ્રાપ્ત કરવો છે” રૂપી દૃઢ પચ્ચકખાણના પ્રતાપે આરોહણ પારાવાર બહુમાન, નમસ્કાર, પ્રમોદ, અનુમોદન, સમર્પણ, (સંપૂર્ણ ર્ક
થતાં અશુભના નિવર્તનરૂપી કાયોત્સર્ગની શરૂઆત શરણાગતિ) દ્વારા “હું” (વંદણક આવશ્યક); (મારા દ્વારા જે મન, હૈ ૬ ‘પૂઅણવત્તીયાએ' પૂજનની દિવ્ય ભાવનાઓનું પ્રાગટુ કરાવે છે. વચન, કાયા એ ત્રણે યોગની અયોગ્ય સંચાર ક્રિયા, ઉભયપક્ષે થઈ ૬ હૈ વંદન એ વખરીની ભક્તિ છે જ્યારે પૂજન મધ્યમામાં ભક્તિનું હોય (મારા આત્મા પરત્વે અને અન્યજીવો અથવા અજીવો પરત્વે છે 8 પરિણમન સૂચવે છે. હવે આત્મતત્ત્વ જ – અન્ય કોઈ પરપદાર્થ થઈ હોય); ખંડના, વિરાધના થઈ હોય (ખંડના-વિરાધના ચાર ? 8 નહીં', એ રૂપી “સક્કારવીયાએ' દ્વારા સત્કાર ભક્તિથી સાધક, પ્રકારે થાય-પ્રતિસિદ્ધ વસ્તુનું કરવું-એટલે અયોગ્ય કાર્ય કરવું, કરવા ૐ મેં ભાવ પ્રતિક્રમણ (પરપદાર્થથી કાયમી વિરામ) આવશ્યકમાં પ્રવેશ યોગ્ય અનુષ્ઠાન ન કરવું, વીતરાગના વચનની અશ્રદ્ધા કરવી, અને 8 પામે છે. એ ત્રણ ભૂમિકાઓમાં દેહાધ્યાસનું વિસર્જન અને આત્મતત્ત્વ વિપરીત પ્રરૂપણા કરવી), એમાંથી પાછા ફરવા માટે પ્રતિક્રમણ છું ૬ પરત્વે અહોભાવ છે. જ્યારે આગળના ત્રણ આવશ્યકો આત્મતત્ત્વનું આવશ્યક); અને પ્રસારિત, વિસ્તરણ પામેલા અભાવ-અયોગ્ય $ * સંવર્ધન કરાવવામાં સહાયક નીવડે છે. પોતાનામાં જ સત્તાએ રહેલા સ્પંદનોની ‘કાયા'નો ક્ષય-ઉત્સર્ગ-નાશ કરવા માટે (કાયોત્સર્ગ ક સમ્યક દર્શન જ્ઞાન ચારિત્ર તપ અને વીર્યરૂપી આત્મગુણોનું આવશ્યક); તથા આ કાર્ય સંપાદિત કરી, “હું મારા શુદ્ધ, સંપૂર્ણ, કે વૈયાવચ્ચ રૂપી વંદણક આવશ્યક, જે સન્માન ભક્તિ સહજ, અકંપિત, સ્વતંત્ર, આત્મસ્વભાવમાં-પરમાત્મ સ્વભાવમાં રે હું ‘સમ્માણવત્તીયાએ સ્વઆત્મગુણોની અનુમોદના કરાવતાં, ચંચળતા અવ્યાબાધપણે, અક્ષયપણે, અરૂપીપણે, અગુરુલધુપ રહેવા...
ઇત્યાદિ કષાયોનો ઉપશમ/ક્ષય કરાવે છે અને આત્મતત્ત્વમાં “હું છ આવશ્યકનું અત્યંત ભાવથી, હૃદયથી, ઉલ્લાસથી સેવન, હૈ હું શૈર્યતાનો દિવ્ય અનુભવ થાય છે. હવે લોગસ્સ આવશ્યક સાધકને પૂજન, અર્ચન, વંદન, કીર્તન કરું છું !' “બહિલાવિત્તીયાએ” બોધિની પ્રાપ્તિ પમાડનાર, અને સાચા
|
sn
અંતિમ સૂચન: જો સીતામાતાએ લક્ષ્મરેખા ઓળંગી ન હોત શું અર્થમાં આ લોકમાં ઉદ્યોત કરનાર, ધર્મતીર્થનું પ્રવર્તન કરાવનાર, તો
* તો રાવણ એમનું હરણ કરી ના શકત ! આ વર્તમાનના હૂંડા
ય હું જિને. અરિહંત પદનું બિરુદ અપાવનાર બને છે. અંતે સામાયિકનું અવસ
પાલકનું અવસર્પિણીની પાંચમા દુષણ આરામાં પણ છે આવશ્યકરૂપી પરમભાવ પ્રાગટ્ય રૂપી ‘નિરૂવસગ્ગવત્તીયાએ સર્વ પ્રકારના પરના
લક્ષ્મણરેખા જે સાધક નહીં ઓળંગે એનું રાગ, દ્વેષ, મોહ, આસક્તિ, 3 સંયોગરૂપી ઉપસર્ગથી અપ્રતિપાતિપણે મુક્તિ અપાવનાર નીવડે
આગ્રહ, અજ્ઞાન, પ્રમાદ, અહંકાર, વિપર્યાય અને સ્વાર્થ રૂપી દશાનનું રે નĖ છે. મોક્ષ, સિદ્ધાવસ્થા, સિદ્ધ બુદ્ધ મુક્ત દશા પ્રગટાવે છે. આજ તો
હરણ નહીં કરી શકે ! આ છ આવશ્યક એવું દિવ્ય ઔષધ છે જે શું દિવ્ય પરમભાવ શત્રુંજય આરોહણ છે જ્યાં સાધક, ઇંદ્ર ભરાવેલી હત્ય
વિલા દ્રવ્યરોગ અને ભાવરોગ બન્નેનો નાશ કરી, લૌકિક અને લોકોત્તર રે 8 સુવર્ણની ગુફામાં રહેલી પરમાત્માની મણિમય મૂર્તિના (અત્યારે થાય છે
* * * કે લુપ્ત થયેલી) દર્શન સેવન પૂજન કરે છે. તાત્ત્વિકપણે પોતાના જ
(આ લેખમાં લખાયેલી વ્યાખ્યાઓ, સંદર્ભો, વિગતો શ્રી પ્રબોધ હૈ અષ્ટ ઋચક પ્રદેશરૂપી ગુફામાં રહેલા શુદ્ધત્વના દર્શન કરતાં,
ટીકા ગ્રંથમાંથી અને ઉપદેશ પ્રાસાદ ગ્રંથમાંથી ઉદ્ભૂત કરવામાં આવી છે હું અનુભવ કરતાં એનો વિકાસ સાધતાં, સાધકના અસંખ્યાતા
છે. જાણતા અજાણતાં કોઈ પણ ક્ષતિ રહી ગઈ હોય તો ધ્યાન 5 ૬ આત્મપ્રદેશો અપ્રતિપાતીપણે નિર્મળ અને વિશુદ્ધ બની જાય છે.
દોરવા વિનંતિ અને મિચ્છામિ દુક્કડમ્) જુ છ આવશ્યકોનો સમન્વય અને અનિવાર્યતા: ૬ અંતે, પ્રતિક્રમણમાં સૂત્ર આવે છેઃ “ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ૬૨, અમૂલ્ય, ૧૯૫, વાલકેશ્વર રોડ, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૦૬. 8 કે ભગવાન ! સામાયિક, ચૌવિસત્યો, વંદણ, પડુિકમણ, કાઉસગ્ગસ મોબાઈલ : 9821118596.Email : yatrkjhaveri @ gmail.com ૨ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિરોષક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક જૈન
કે જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષક 9 જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક 5 જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક