________________
| પૃષ્ઠ ૭૪ પ્રબુદ્ધ જીવન જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ૦ ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૫
જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષક
હું છે, જે સ્વાર્થી છે, જેનામાં અત્યંત આસક્તિ, રાગ અને દ્વેષ છે, જે કેવળી ભગવંતોનું કીર્તન કરે છે. મહાત્માઓનો અનુભવ છે કે હૈં
લેશમાત્ર અન્યની ચિંતા કરતો નથી, જે સ્વાર્થી છે તે દ્રવ્યથી લોગસ્સ સૂત્ર એ ગુણસ્થાન ક્રમારોહ કરવામાં અત્યંત સહાયક છે. e સામાયિકમાં હોય તો પણ તેને સામાયિક લેખવામાં આવતું નથી. ચોવીશ તીર્થકરોના નામ એ માત્ર નામ નથી પણ વિશેષણ છે,
| સામાયિક નિરસ કે શુષ્ક ન હોય! એમાં ભારોભાર મૈત્રી, પ્રમોદ, જે ગુણ પ્રાપ્ત કરવો છે એની યાચના છે. સૌ પ્રથમ તથા સર્વોત્કૃષ્ટ હું કરૂણા, માધ્યસ્થ છલકાતા હોય ! જગતના સર્વ જીવો સાથે અબાધિત (ઋષભસ્વામી) પદ પામવા સાધક, ‘અજીતપદ (અજીતનાથ) 3 પરમૈત્રી સંબંધ સ્થાપતાં શંકા, લેશમાત્ર આસક્તિ, મમત્વ, પ્રાપ્ત કરી શકીશ’ એ સંભવિતતાઓ (સંભવનાથ) જોતાં પારાવાર 8 રાગદ્વેષના પંકથી લેપાયા વગર, ઉપસ્થિત થઈ રહેલા વ્યવહારના અપર્વ આનંદ (અભિનંદનસ્વામી) પ્રગટ થાય ! વિવેક (સુમતિનાથ)
સર્વ કાર્યોને નિસ્વાર્થ બુદ્ધિથી, સાત્ત્વિક ચિત્ત પ્રસન્નતાથી, પોતાની જાગૃત થાય. આ સંસારમાં સંકલ્પ અને વિકલ્પો તથા ઈચ્છાઓ, શક્તિ અનુસાર, સ્વાર કલ્યાણ અને મંગળ હેતુને સદા નજરમાં આગ્રહ અને અહંકારની ભરતી-ઓટમાં જળકમળવત્ રહેવા ન રાખીને, કરાયેલું નિરવદ્ય કાર્ય જ ઉત્તમ સ્વાધ્યાય છે, જેનું યથાર્થ (પદ્યપ્રભ), સતત સદનો સહવાસ (સુપાર્શ્વનાથ) (અંતરકરણ& આચરણ સાધકને આત્માનુભવની, સામાયિકની ઉચ્ચ ભૂમિકામાં અનિવૃત્તિકરણ) સાધતાં, પૂર્વે ક્યારેય ન અનુભવેલી ભિન્ન પ્રકારની હૈ $ આરૂઢ કરાવશે!
સાત્ત્વિક નિર્મળતા (ચંદ્રપ્રભ) (અવિરત સમકિતપણું)નો અનુભવ ચઉવિસત્થો (ચતુર્વિશતિ સ્તવ, લોગસ્સ) ચોવીશ તીર્થકરોના થાય! અત્યાર સુધીની અનુભૂતિ, વાસ્તવિક આચરણમાં સદ્ છે હું સદ્ગત ગુણોનું કીર્તન અથવા ચોવીશ તીર્થકરોના ગુણોનું સદ્ગત આચારમાં (સુવિધિનાથ) પરિણમતાં (દશવિરતિપણું), શીતળતા- ઝું ૬ કીર્તન એ લોગસ્સ! મારા પૂજ્ય શ્રાવક ગુરુ શ્રી કિરણભાઈ કહેતા પ્રસન્નતાનો (શીતલનાથ) અનુભવ થાય. આ શ્રેયસ્કારી હૈં
હતા કે શ્રી નમસ્કાર મહામંત્ર એ ધર્મનો સાર છે તો લોગસ્સ એ (શ્રેયાંસનાથ) અનુભૂતિ દ્વારા પોતાનામાં રહેલા સુષુપ્ત અનંત ? છે ધર્મનો સંગ્રહ છે. લોગસમાં ધર્મના સર્વ તત્ત્વો પદાર્થોનું સંકલન ગુણો (વાસુપૂજ્યસ્વામી) ઉપર લાગેલા અનાદિકાળના આચરણો છે 4 કરવામાં આવ્યું છે. આ ચોવીશ તીર્થકરોના નામસ્તવમાં, નામ કહેવા આંશિક દૂર થતાં, વિમળતા (વિમળનાથ) (પ્રમત્ત અને કે જ દ્વારા એમની સ્થાપના, દ્રવ્ય અને ભાવ – એમના અવર્ણનીય અનંત અપ્રમત્તપણાનો ઝુલો) પ્રગટ થાય! જે અનંત આત્મગુણોના છે ગુણોનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે.
(અનંતનાથ) સંપૂર્ણ અને વિશુદ્ધ પ્રાગટ્ય માટે (પાંચ મહાવ્રતના કાઉસગ્ગ કરતી વખતે સૂચના આપવામાં આવે છે કે “એક યથાર્થ પાલન માટે). ધર્મનો (ધર્મનાથ) માર્ગ (ષ આવશ્યક) વધુ $ લોગસ્સનો કાઉસગ્ગ કરો અને ન આવડે તો ચાર નવકાર ગણો.' સ્પષ્ટ અનુભવાતાં, અદમ્ય સમત્વ-મૈત્રી પ્રમોદ કરૂણા અને માધ્યસ્થ ૬ શ્રી નમસ્કાર મહામંત્ર, મહાશ્રુતસ્કંધ હોવા છતાં લોગસ્સ ગણવાનો (શાંતિનાથ) પ્રગટ થાય! જેના ફળ સ્વરૂપે સહજપણે સૂક્ષ્માતિસૂક્ષ્મ
આગ્રહ રાખવામાં આવ્યો છે કારણ કે, શ્રી નમસ્કાર મહામંત્ર જીવમાં (કુંથુનાથ) પણ રહેલા પોતાના સમતુલ્ય આત્માના દર્શન લોકોત્તર મંત્ર છે, જે શુદ્ધત્વ પ્રગટાવવાની ચાવી છે; પરંતુ બાળ થાય (પાંચ સમિતિનું સમ્યગું પ્રાગટ્ય), જે ભાવ, પરંપરાએ જીવોને હજુ અવલંબનની આવશ્યકતા છે, હજુ એમનો શુદ્ધોપયોગની અભિવૃત્તિ પામતાં (અરનાથ), ઉદયમાં આવતા ઉપસર્ગો અને સાધનામાં પ્રવેશ થયો નથી; હજ શુભોપયોગનું પ્રવર્તન થઈ રહ્યું પરિષદોરૂપી મલ્લોને જીતવા (મલ્લિનાથ) માટેનું સૌથી સુંદર સાધન છે તેથી ઉત્કૃષ્ટ શુભ અવલંબન સ્વરૂપે શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માનું (ત્રણ ગુપ્તિનું સભ્ય પ્રાગટ્ય) નીવડે ! આ પ્રમાણે મન, વચન નામસ્મરણ કરી, એમના ગુણોનું કીર્તન કરવામાં આવે છે. કારણકે અને કાયા-એ ત્રણેનું સમ્યક્ વ્રત (મુનિસુવ્રત-સ્વામી) પ્રગટતાં ? 5 ‘જિન ઉત્તમ ગુણ ગાવતાં, ગુણ આવે નિજ અંગ !'
(યથાખ્યાત ચારિત્ર), સાધક ભીષણ રાગદ્વેષ અને મોહરૂપી કર્મોને સામાયિકનો સંબંધ આત્મા સાથે છે. જ્યારે લોગસ્સ સુત્રનો નમાવત (નમીનાથ) થકો, પોતાનામાં રહેલા આત્મસંપદાઓ રૂપી કે ૬ પ્રથમ શબ્દ “લોગસ્સ’ આ ચૌદ રાજલોક, ષઙદ્રવ્યયુક્ત બ્રહ્માંડનું રત્નમય દૈદિપ્યમાન ધર્મચક્રને પામતો (નેમિનાથ) (ક્ષપકશ્રેણિ હૈં સુચન કરે છે. પણ અતિ અદ્વૈત વાત એ છે કે જે સમયે સમજ લોકની આરોહણ), વિશુદ્ધ આત્મતત્ત્વ અનુભવતો (પાર્શ્વનાથ) (કેવલ્યપદશું વાત થઈ રહી છે તે જ સમસમયે પોતાના વ્યક્તિગત લોક (એટલે સયોગીપણું), નિરંતર વૃદ્ધિ પામતું શાશ્વત સુખ, અવ્યાબાધ અરૂપી
સાધકના પોતાના લોક-દેહ)ની વાત પણ સાંકળી લેવામાં આવી અક્ષય અનંત અગુરુલધુપદ તથા સંપૂર્ણ અભેદ અવસ્થાને (વર્ધમાન) ૐ 3 છે. લોકનો ઉદ્યોત કરવા માટે (ઉજ્જો અગરે), એમાં ધર્મતીર્થનું અપ્રતિપાતિપણે (અયોગીપણું-સિદ્ધ બુદ્ધ મુક્તત્વ) પામે ! 3 ૐ પ્રવર્તન કરાવવા (ધમતીન્થયર), વિષયો તથા કષાયો ઉપર જીત આ ચોવીશ નામો ગુણો પણ છે અને ગુણ પ્રાપ્ત કરવા માટે છે 8િ મેળવવા માટે (જિને.) તથા અઘાતીય કર્મો (સર્વકર્મ અને વર્ગણાના સર્વોત્તમ સાધન પણ છે. આ ત્રણ મંત્ર ગાથાઓ સાધકને સર્વ 3 રે સંસર્ગનો સંપૂર્ણ નાશ કરવા (અરિહંતે) સાધક ચોવીશ તથા અન્ય ભૂમિકા ઉપર ઉપયેગી છે. કોઈ એક વિશિષ્ટ તીર્થંકરની સ્તુતિ કરવા ? જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિરોષક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક જૈન
કે જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક : જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક : જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક