Prabuddha Jivan 2015 08 Jain Dharm ane Anya Dhrmni Aavashyak Kriyao Visheshank

SR No.: 526085
Original Sutra Author: N/A
Author: Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2015
Total Pages: 172
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 3 MB

Page 68

પૃષ્ઠ ૬૮ પ્રબુદ્ધ જીવન જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ૨ ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૫
અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની
હું રહેવાનું છે.
અરે જન્મ અને મરણનું પુનરાવર્તન થયા કરે છે. એ દેહિકભાવ છે હું ૬ ત્રણે મુદ્રામાં શ્વાસોચ્છવાસની લયબદ્ધતા જાળવવાની છે. આથી અને જીવને દેહની આસક્તિના સંસ્કારો આત્મપ્રદેશ સુધી પહોંચ્યા ૬ ૐ વિભાવોમાંથી સાધક સ્વભાવ પ્રત્યે હેજે ટકે છે.
છે. તેના મૂળને દૂર કરવા આ પ્રતિક્રમણના આવશ્યકની ક્રિયા અને હૈ આવા કાયોત્સર્ગની સફળતા માટે તે અગાઉના ઇરિયાવહીથી સૂત્રોનું પુનરાવર્તન કરવાનું છે. વાસ્તવમાં તે પુનરાવર્તન નથી, છે 5 માંડી તસ્સ ઉત્તરીકરણેણ, અન્નત્ય આદિ સૂત્રોથી મનાદિ યોગોને દોષોને દૂર કરવાની પ્રક્રિયા છે. તેં શુદ્ધ અને શાંત કરવાના છે, જે નિર્વાણ સુધીની યાત્રા છે. એક કાળે
સારાંશ: છે એ રાજમાર્ગ હતો. કાળ બળે તે કેડી બની. તેમાં વળી તેના પર ધૂળ આ છ આવશ્યક ક્રિયાનું સાધક જીવનમાં કેવું અગત્યનું સ્થાન હૈ
ચડી ગઈ. વપરાશ ઘટયો, એકલ દોકલ સાધક એ કેડીએ ચઢે તો છે કે એક પછી એક ક્રિયાનો ક્રમ અધ્યવસાય શુદ્ધિનો વિકાસ કરે. કે ચઢે. આ કાયોત્સર્ગ પ્રતિક્રમણ જેવા વ્યવહાર માર્ગથી જરા જુદો છે. છે. છતાં પ્રમત્ત અવસ્થામાં દોષ રહી જવાનો સંભવ છે. જ્ઞાનીજનો ? E પણ લક્ષ્ય સુધી પહોંચાડે છે. એ કાયોત્સર્ગનું માહાભ્ય નિર્વાણ કહે છે એ પણ ચલાવી લેવાનું નથી. આંખમાં પડેલું કણ ખૂંચે તેમ ક્ર ૬ સુધીનું છે.
તે દોષોથી મુક્ત થવા પ્રયત્ન કરવો. રાત્રિ-દિવસ થતી સાવદ્ય ક્રિયાના હું ૬. છઠ્ઠી આવશ્યક ક્રિયા પચ્ચકખાણ છે:
આલોચન માટે પ્રતિક્રમણ છે. આવશ્યક ક્રિયાઓમાં લાગેલા દોષોની શું સાધકે આત્મ સાધનામાં બાધક જણાતા પદાર્થોનો ત્યાગ કરવો પણ ગહ છેવટે સામાઈક-પયજુત્તો સુત્રથી કરવાની છે. જેમાં મનના પણ તે પચ્ચકખાણ છે. તેના વિવિધ પ્રકારો છે. તેમાં સવિશેષ આહારને દશ. વચનના દશ, બાર કાયાના બત્રીસ દોષમાં જે કોઈ દોષ લાગ્યો { લગતું વિધાન છે. જેમાં વૃત્તિસંક્ષેપ કે રસત્યાગ જેવા તપનો સમાવેશ હોય તેની ક્ષમાયાચના કરવાની છે. સામાયિક વ્રતના ઉપયોગમાં કૅ ૬ થઈ જાય છે. વળી ધન ધાન્યાદિ પરિગ્રહમાં આવતા પદાર્થોનો સંક્ષેપ રહેલો સાધક સાધુ જેવો ગણાય છે. આમ પહેલું આવશ્યક જ કેટલું ? શું કરવો. દિશાઓનું પરિમાણ કરવું. મૌન રાખવું. વ્રતાદિનું પાલન કરવું, મહત્ત્વપૂર્ણ છે. જેની વિધિમાં અન્ય સૂત્રોની ગૂઢતામાં રહેલી છે. હું હું તેનો પચ્ચકખાણમાં સમાવેશ થાય છે. આ પચ્ચકખાણના નિમિત્તે ત્યાગની કાઉસગ્ગ કરતાં પહેલાં મનાદિયોગ અને ઉપયોગની શુદ્ધિકરણ 3 વૃત્તિ કેળવાય. સંતોષનો ગુણ આવે. સહનશક્તિ સહજ બને. અંતરંગ તસ્સ ઉત્તરી સૂત્રમાં અજબનું બતાવ્યું છે. વિસ્તારની મર્યાદાથી તેનું રે - નિર્મળતા વધે, જેથી સાધક કથંચિત અલ્પભવી થાય છે.
રહસ્ય જણાવ્યું નથી. ગ્રંથોમાં સંગ્રહિત છે. કોઈ પુણ્યવંત તે તે * સામાન્ય રીતે પચ્ચકખાણને પ્રતિક્રમણમાં નવકારશીથી ગ્રંથોના અભ્યાસ કરે તો આવશ્યક ક્રિયાઓથી વંચિત ન જ રહે તેવું 6 ચઉવિહાર વિગેરે પ્રકારે દર્શાવાય છે. ચૌદ નિયમમાં પણ ઘણાં સામર્થ્ય છે. વિશેષ શું કહીએ ? 5 ત્યાગનો હેતુ સચવાય છે. બાર વ્રતમાં ઘણાં પદાર્થોના ત્યાગરૂપ “મહી પડ્યા તે મહાસુખ માણે, બીજા બેઠા વા' ખાય છે પચ્ચકખાણ હોય છે.
(પરિભ્રમણ પામે.) | સામાન્ય રીતે પચ્ચકખાણની પ્રણાલિ સવારના પ્રતિક્રમણમાં કોઈ જીવોને ક્રિયાનો અભાવ હોય છે તે અજ્ઞાન છે. ક્રિયાની ? મૂસિ નવકારશીથી શરૂ થાય છે. જેમાં ચારે આહારનું સેવન હોય સાચી સમજ મેળવે તો અનાવશ્યક ક્રિયાના પાપો દૂર થાય અને ૨ $ છે. સાંજના પ્રતિક્રમણમાં દુવિહાર, તિવિહાર, ચઉવિહાર એમ જીવનનાવ સાચી દિશામાં ચાલે. ક્રિયા કરનારા સમજ્યા વગર કરે છે 8 પચ્ચકખાણ હોય છે. આહારાદિ સાથે જોડાયેલી ઈચ્છાના નિરોધ છે તેવું નિવેદન પણ અહં સર્જિત છે. જેને એવું લાગે તેણે સદ્ગુરુ ૐ માટે પચ્ચકખાણ કરતાં સાથે અપ્રશસ્ત કષાય, રાગાદિભાવનો સમાગમ સમજીને ક્રિયા કરવી. ચેતના સ્વયં સક્રિય છે તેનો અભ્યાસ ૨ ત્યાગ તથા અવિરતીથી સાવધ રહી જીવન જીવવા પ્રયત્ન કરે અને કરવો અને પવિત્ર જીવન જીવવું. ક સર્વવિરતિ પ્રાપ્ત કરીને અપ્રમત્ત ભાવ પેદા કરવા તે તાત્ત્વિક સર્વનું કલ્યાણ હો. É પચ્ચક્ખાણ નિર્જરાનો હેતુ બને છે.
દિગંબર આમ્નાયમાં સાધકની ચર્ચા માટે આહારાદિ સંયમના સંસ્કાર રહિત જીવ પશુસમાન છે. પશુઓનું
હિત જીવ પશુસમાન છે. પશુઓનું દેવપૂજા ગુરુ પાસ્તિઃ સ્વાધ્યાય સંયમસ્તપ: ૨ પાપરૂપ જીવન હોવાથી તેમને આવો યોગ પ્રાપ્ત થતો નથી. માનવજન્મ દાન ચેતિ ગુહસ્થાણાં ષટ્ કર્માણિ દિનેદિને શુ પામેલા પણ જો પદાર્થોના ત્યાગરૂપ પચ્ચકખાણ ન કરે તો તે વિવેકહીન પાતંજલઋષિએ અષ્ટાંયયોગ દ્વારા અવશ્યકરણીય દર્શાવી છે ૐ જીવન જીવતો પરિભ્રમણ કરે છે. પચ્ચખાણ આવશ્યક દેવોને પણ મળતું બૌદ્ધ ધર્મમાં પંચશીલ જેવી અવશ્વકરણીય દર્શાવી છે. અન્ય દર્શનોમાં 5 ડું નથી. મનુષ્ય જીવનમાં સર્વવિરતિ સુધી અનેક પદ્ધતિના પચ્ચખાણ ભક્તિ આદિનું પ્રાધાન્ય છે. આમ સાધક જીવન જ અવશ્યકરણીય હું પાપભાવના ત્યાગરૂપ ઉત્તમ અધ્યવસાય છે. મહાત્માઓ તે પ્રાણાંતે પાળીને યુક્ત છે. ** હું દુઃખમુક્ત થયા છે, થાય છે અને થશે.
૫, મહાવીર સોસાયટી, એલીસ બ્રીજ, અમદાવાદ-૩૮૦૦૦૭. 3 આપણું જીવન જ પુનરાવર્તનવાળું છે. રોજ ખાવું, પીવું, નહાવું, ટેલિફોન : ૦૭૮ ૬૬ ૩૭૯૫૪ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક 5 જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક 5 જૈન
જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક : જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક : જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક