Prabuddha Jivan 2015 08 Jain Dharm ane Anya Dhrmni Aavashyak Kriyao Visheshank

SR No.: 526085
Original Sutra Author: N/A
Author: Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2015
Total Pages: 172
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 3 MB

Page 42

પૃષ્ઠ ૪૨ પ્રબુદ્ધ જીવન જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ૯ ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૫
પંચ પ્રતિક્રમણમાં આવતાં મુખ્ય વિશેષ સૂત્ર-સાર-સંક્ષિપ્ત
1 ભારતી બી. શાહ ૧.મટ્ટાફનેસુ - સાદુવંર્ણ - સુi – સાધુવન્દ્રન - સૂત્રમ્ સર્વાનુભૂતિ હોય તેમ સંભવે છે.
સાધુ અને સાધુતા પ્રત્યે પૂજ્યભાવ પ્રદર્શિત કરવાના હેતુથી આ સ્તુતિ પર શ્રી વિવેકહર્ષગણિએ તથા શ્રી ગુણવિનયગણીએ ? હું આ સૂત્રની યોજના થયેલી છે તેથી તે “સાધુ-વંદના'ના નામથી ટીકાઓ રચેલી છે. (પ્રબોઘ-ટીકા-ભાગ-૩)માં નીચે મુજબની છું ૬ ઓળખાય છે. સાધુઓ અઢી દ્વીપમાં જ હોય છે. અને તેમાં પણ માહિતી જાણવા મળે છે. એક કિંવદંતી પ્રમાણે તેરમી સદીમાં એક હું 3 અકર્મભૂમિમાં ધર્મનો લાભ કે વિરતિપણાનો સંભવ નહિ હોવાથી બાલચંદ્રસૂરિ થયા છે જેઓ સમર્થ કવિ હતા. અનેક મહાકાવ્ય- 3 ન$ તેમની ઉપસ્થિતિ પંદર કર્મભૂમિઓમાં જ થાય છે. આ પંદર પ્રબંધોના કર્તા એ સમર્થ કવિ હતા તથા મહામંત્રી વસ્તુપાળના હું
કર્મભૂમિઓમાં દ્રવ્ય-લિંગ અને ભાવ-લિંગને ધારણ કરનારા જે માનતા હતા અને શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યના શિષ્ય હતા. પાછળથી ગુરુ છું હું કોઈ સાધુઓ હોય તે વંદનીય છે. તેથી તે બધાને કાયા, વાણી અને સાથે વિરોધ થતાં જુદાં પડ્યા હતા. તેથી તેઓએ બનાવેલી આ છે 5 મનથી વંદના કરવામાં આવે છે.
સ્તુતિનો સ્વીકાર સંઘ તરફથી થયો ન હતો પરંતુ કાળધર્મ પામ્યા ૬ છે સાધુના દ્રવ્ય-લિંગમાં રજોહરણ, ગુચ્છ અને કાષ્ઠ (પાત્રા) વગેરે બાદ તેઓ વ્યતર જાતિના દેવ થયા હતા અને શ્રી સંઘને ઉપદ્રવ 8 છે ગણવામાં આવ્યા છે તે રીતે સ્પષ્ટ રીતે નિગ્રંથ મુનિઓનું સૂચન કરવા માંડ્યો હતો, ત્યારે શ્રી સંઘે દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ-ભાવનો વિચાર છે હું કરે છે અને ભાવ-લિંગમાં પાંચ મહાવ્રત, અઢાર હજાર શીલાંગ કરી આ સ્તુતિનો સ્વીકાર કર્યો હતો. ત્યારથી તે પાક્ષિક, ચાતુર્માસિક 3 ૐ તથા અખંડિત આચાર અને ચારિત્રનો સમાવેશ થાય છે, તે પણ અને સાંવત્સરિક પ્રતિક્રમણ પ્રસંગે બોલાય છે. ૬ નિગ્રંથ મુનિઓનું જ સૂચન કરે છે.
૫. ભવન દેવતા-સ્તુતિ – પ્રાચીન કાળથી પ્રતિક્રમણમાં પાક્ષિક, ૬ ૨. મઝહ જિણાણે સક્ઝાય-શ્રાવક નિત્યકૃત્ય-સ્વાધ્યાય ચાતુર્માસિક અને સાંવત્સરિક પ્રસંગે વૈયાવૃત્યકર દેવોનો કાયોત્સર્ગ ૬ { પ્રતિક્રમણની ક્રિયામાં છ આવશ્યકો થઈ ગયા પછી કરવામાં કર્યા બાદ ક્ષેત્રદેવતા અને ભુવનદેવતાની સ્તુતિ કરવામાં આવે છે. ૩ 18 આવે છે. આ સ્વાધ્યાય પૌષધવ્રત તથા પાક્ષિક, ચાતુર્માસિક અને જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્રની આરાધના સમયે વાતાવરણમાં વિવિધ નg પણ સાંવત્સરિક પ્રતિક્રમણના આગલા દિવસે પ્રતિક્રમણમાં બોલાય છે. પ્રકારના ઉપદ્રવો ન હોય – તે જોવાની જવાબદારી આ દેવતાના હું તેમાં શ્રી જિનેશ્વર દેવના શાસનને માનનારા શ્રાવકે કેવાં કામો શિરે રહે છે. તેથી તેમને યાદ કરી, તેમનું બહુમાન કરવામાં આવે છે. છું કરવા જોઈએ તેનું સંક્ષિપ્ત પરંતુ સમુચ્ચયરૂપ દર્શન કરાવવામાં ૬. સકલાર્ડત-સ્તોત્ર-ચતુર્વિશતિ-જિન-નમસ્કાર-ચૈત્યવંદન. હું આવ્યું છે જેનાથી શ્રાવક ઉત્તરોત્તર પોતાનો આત્મવિકાસ સાધી ચોવીસ તીર્થકરોની સ્તુતિ કરવાના હેતુથી અનેક સ્તવન સ્તોત્રોની છે શકે અને દર્શન, જ્ઞાન તથા ચારિત્રની આરાધના માટે યોગ્યતા રચના થયેલી છે. તેમાં આ સ્તોત્રનું સ્થાન ઘણું ઊંચું છે. સંસ્કૃત છે મેળવી શકે.
મનોહર પદ્ય-રચના તેની પ્રાસાદિક ભાષા, કલામય છે મેં આ સૂત્ર પર તપાગચ્છીય શ્રી વિજયસેનસૂરિના શિષ્ય શ્રી ઉન્મેલા અને હૃદયંગમ શૈલીથી પાઠકના મન પર ચિરસ્થાયી અસર ? ૐ વિનયકુશલે વિ. સં. ૧૬૫૨ની આસપાસ વૃત્તિ રચેલી છે. કરે છે. $ આ સ્વાધ્યાયનું આધારસ્થાન શ્રી ધર્મઘોષસૂરિ શિષ્ય આચાર્ય વિક્રમની ૧૨મી સદીમાં ગૂર્જર ભૂમિને પાવન કરતા કલિકાલ શું 3 શ્રી મહેન્દ્રસૂરિએ રચેલી ‘વિચારસત્તરી’નું અગિયારમું દ્વાર હોય સર્વજ્ઞ હેમચંદ્રાચાર્યે પોતાની અપૂર્વ પ્રતિભાવથી જે ચિરંજીવ રે તેમ જણાય છે અને વિક્રમની તેરમી સદી સંભવે છે.
સાહિત્યનું નિર્માણ કર્યું છે તેમાં ‘ત્રિષષ્ટિશલાકાપુરુષચરિત્ર' શુ ૩. સકલ તીર્થ વંદના-રાઈ પ્રતિક્રમણમાં છ આવશ્યક પૂરા થયા મહાકાવ્યનો પણ સમાવેશ થાય છે. આ મહાકાવ્ય પરમહંત મહારાજા ? હું પછી પ્રભાતમાં વંદન કરવા યોગ્ય – પ્રાતઃસ્મરણીય ત્રણે લોકમાં – કુમારપાળની પ્રાર્થનાથી રચવામાં આવ્યું છે. હું સ્વર્ગ, પાતાળ અને મર્યલોકમાં રહેલા ચૈત્યો, શાશ્વત જિનબિંબો, પાક્ષિક, ચાતુર્માસિક અને સંવત્સરિક પ્રતિક્રમણ વખતે મોટું શું વર્તમાન તીર્થો, વિહરમાણ જિનો, સિદ્ધો અને સાધુઓને વંદન ચૈત્યવંદન કરવામાં તેનો ઉપયોગ થાય છે. તેમાં આબુ, અષ્ટાપદ, છે કરવાના હેતુથી આ સૂત્ર બોલવામાં આવે છે.
કેસરિયાજી, પાટણ, શંખેશ્વર, તારંગા, ગિરનાર, સમેતશિખર આદિ ૪. “સ્નાતસ્યા’–સ્તુતિ – શ્રી વર્ધમાનજિન – સ્તુતિ
તીર્થોને પણ વંદન કરવામાં આવ્યા છે. કે અન્ય સ્તુતિઓની જેમ આ સ્તુતિમાં પણ વિશિષ્ટ જિન, સામાન્ય ૭. અજિત-શાંતિ-સ્તવ – નય ક્ષતિ-થો કે જિન, જિનાગમ અને વૈયાવૃત્યકર શાસનદેવીની અલંકારિક ભાષામાં સ્તુતિ ક્રમને ધ્યાનમાં લેતાં આ સ્તવન ૧૬ ખંડોમાં વહેંચાયેલું છે
સ્તુતિ કરવામાં આવી છે. સર્વાનુભૂતિ યક્ષનો વિશેષ પરિચય પ્રાપ્ત છે. સંપૂર્ણ સંવાદી સ્તવન છે. સ્તુતિના પ્રારંભમાં શ્રી અજિતનાથ $ થતો નથી. પરંતુ શ્રી વર્ધમાન જિનનો માતંગ નામનો યક્ષ જ આ
(વધુ માટે જુઓ અનુસંધાન પાનું ૪૪). જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક 5 જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક 5 જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક 5 જૈન
જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યકક્રિયાઓ વિશેષાંક ક જૈન ધર્મ અને અધ્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક 5 જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યકકિયાઓ વિશેષાંક
" જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યકક્રિયાઓ વિશેષાંક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિરોષક ક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યકક્રિયાઓ વિશેષક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યકકિયાઓ વિશેષાંક