Prabuddha Jivan 2015 08 Jain Dharm ane Anya Dhrmni Aavashyak Kriyao Visheshank

SR No.: 526085
Original Sutra Author: N/A
Author: Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2015
Total Pages: 172
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 3 MB

Page 120

પૃષ્ઠ૧૨૦ પ્રબુદ્ધ જીવન જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ૯ ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૫
જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક 5 જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક
નાથ સંપ્રદાય વેદમાન્ય સંપ્રદાય છે. નાથ સંપ્રદાયની પરંપરા દ્વારા જ્યારે આ કુંડલિની શક્તિ જાગ્રત થાય છે ત્યારે આ શક્તિનું 5 પ્રધાનતઃ હઠયોગની પરંપરા છે. છતાં મહર્ષિ પતંજલિ પ્રણીત ઊર્ધ્વરોહણ થાય છે. પરિણામે આ ચક્રોનું ભેદન થાય છે અને
રાજયોગ અને ગોરખનાથ પ્રણીત હઠયોગ જોડિયા ભાઈઓ સમાન ચક્રો ખલવા માંડે છે. આ ચક્રો ખૂલવાથી યોગી માટે અધ્યાત્મનો શું છે. નાથ સંપ્રદાયમાં મહાકાળિની ઉપાસનાની પણ પરંપરા છે. ખજાનો ખલી જાય છે. 8 શ્રીનાથ રહસ્ય નામના ગ્રંથમાં નાથ સંપ્રદાયના હજારો મંત્રોનો માનવ દેહમાં ૭૨.૦૦૦ નાડીઓ છે. તેમાં દશ પ્રધાન છે. કે સમ્મચય જોવા મળે છે. આ મંત્રો સંસ્કૃતમાં નથી, પરંતુ સાધુ કડી તેમાં પણ ત્રણ મુખ્ય છે. ૧. ઈડા, ૨. પિંગલા, ૩ સુષુણા. ૐ હિન્દી ભાષામાં છે.
માનવ દેહમાં દશ પ્રાણ છે. તેમાં પાંચ પ્રાણ મુખ્ય છે. ૧. ૐ નાથ સંપ્રદાયમાં શિવ-શક્તિની ઉપાસના છે. નિગુણ, પ્રાણ. ૨. અપાન, ૩. સમાન, ૪. ઉદાન અને ૫. ધ્યાન. 3 અપરિવર્તનીય. સ્વતઃપ્રકાશિત એક ચરમ આધ્યાત્મિક સત્તા છે. માનવદેહમાં સોળ આધાર છે જેવાં કે નાભ્યાધાર, કેઠાધાર, "હું તેને જ શિવતત્ત્વ કહેલ છે. આ શિવતત્ત્વની સાથે તેનાથી અભિસ જિહવામલ, ભૂમધ્યાધાર, કપાટાધાર, લલાટાધાર, આદિ. આ સોળ = તેની જ શક્તિ અવસ્થિત છે. એક જ પરમતત્ત્વ સ્વરૂપમાં પ્રતિષ્ઠિત આધાર શરીરમાં રહેલાં વિશિષ્ટ અને સંપૂર્ણ સ્થાનો છે. આ હું અને નિષ્ક્રિય હોય ત્યારે શિવ કહેવાય છે અને સ્વરૂપમાંથી સ્થાનોમાં ધ્યાન કરવાનું વિશેષ મૂલ્ય અને વિશેષ ફળ છે. (ગુરુગમ્ય અભિવ્યક્ત થવા સક્રિય બને ત્યારે શક્તિ કહેવાય છે.
સાધના છે.) છે આ પરબ્રહ્મ શિવ અનાદિ અનંત, નિત્ય, નિર્વિકારી, અજ માનવ દેહમાં પાંચ વ્યોમ છે. આકાશ, પરાકાશ, મહાકાશ, $ અવિનાશી અને સર્વોપરિ છે. તેનાથી અભિન્ન શક્તિ પ્રકાશદાયિની તત્ત્વાકાશ અને સુર્યાકાશ. આ પાંચ આકાશ પાંચ વ્યોમ છે. આ ૬ અને જ્ઞાનરૂપિણી છે. શિવ જગત્મિતા છે અને શક્તિ જગત્માતા છે. પાંચ વ્યોમમાં ધ્યાનનું વિશિષ્ટ ફળ છે. આ શિવ વિના શક્તિનું કોઈ અસ્તિત્વ નથી અને શક્તિ વિના શિવ માનવ દેહમાં ત્રણ ગ્રંથિ છે. બ્રહ્મગ્રંથિ, વિષ્ણુગ્રંથિ અને રુદ્રગ્રંથિ.
શબવત છે. શિવ અને શક્તિ અભિન્ન હોવા છતાં તેમની વચ્ચે જે અનુક્રમે નાભિ, હૃદય અને ભૂમધ્યમાં અવસ્થિત છે. માનવ દેહમાં 3 ભેદજ્ઞાનનો આભાસ થાય છે જે સર્વ અનર્થનું કારણ છે. સૂર્ય અને ચંદ્ર છે. ચંદ્ર મસ્તકમાં છે અને સૂર્ય નાભિમાં છે. ચંદ્રમાંથી ૬ આ શક્તિ બ્રહ્માંડમાં આદ્યાશક્તિ તરીકે પ્રચલિત છે. જે બ્રહ્માંડમાં અમત ઝરે છે. માનવ શરીરમાં અપરંપાર રહસ્યમય તત્વો છે. ક છે એ પિંડમાં છે એ નાતે પિંડમાં આ શક્તિ કુંડલિની શક્તિ તરીકે માનવ શરીરને છેદવાથી આમાંનું કાંઈ મળે નહીં. આ તો દિવ્ય
પ્રચલિત છે. માનવ દેહમાં સૌથી પ્રધાન કાર્યકારિણી શક્તિ એટલે દૃષ્ટિથી નાથ સંપ્રદાયનું આંતરદર્શન છે. જેનું સ્થાન સૂક્ષ્મ શરીર છે ૬ કુંડલિની શક્તિ જે બ્રહ્માંડમાં વ્યાપ્ત મહાકુંડલિની કે આદ્યાશક્તિનું છે. હૈ જ પિંડગત સ્વરૂપ છે. માનવદેહમાં આ કુંડલિની શક્તિ સુષુપ્ત ગોરખનાથ ગોરક્ષ શતકમાં લખે છેસ્વરૂપે અવસ્થિત છે. આ કુંડલિની શક્તિ કે પ્રાણશક્તિ અપરંપાર
ષટચક્ર ષોડશાધાર ગિલક્ષ્ય યોમપંચકમ્ | ૐ શક્તિઓની અધિષ્ઠાત્રી છે.
સ્વદેહે યો ન જાનન્તિ કર્થ સિદ્ધયન્તિ યોગિનઃ || માનવ દેહ માત્ર રસ, રક્ત આદિ સપ્ત ધાતુઓનો બનેલો નથી. - છ ચક્ર, સોળ આધાર, ત્રણ લક્ષ્ય (ગ્રંથિ) અને પાંચ વ્યોમ – જે રે સપ્તધાતુનું શરીર અન્નમય કોશ છે. મનુષ્ય એટલે આત્મા ઉપર યોગી પોતાના શરીરમાં (સૂક્ષ્મ શરીરમાં) આ તત્ત્વોને જાણતો ન હુ ત્રણ શરીરના આવરણ ધારણ કરનાર વ્યક્તિ. અન્નમયકોશની હોય તે સિદ્ધિ કેવી રીતે પામી શકે ? "અંદર પ્રાણમયકોશ, મનોમયકોશ, વિજ્ઞાનમય કોશ અને આનંદમય
નાથસંપ્રદાય ગહન રહસ્યવાદી સંપ્રદાય છે-જેના રહસ્યપૂર્ણ 3 ન કોશ અવસ્થિત છે.
તત્ત્વો નીચે પ્રમાણે છે૧સ્થળ શરીર-અન્નમય કોશ (પાંચ જ્ઞાનેન્દ્રિયો અને પાંચ ૧. માનવદેહનું રહસ્યપૂર્ણ સ્વરૂપ (ઉપર આલેખન કર્યું છે), હું કર્મેન્દ્રિયોનું સ્થાન)
૨. કુંડલિની અને તેનું જાગરણ, ૩. યોગસાધના, ૪. 8 ૬ ૨. સૂક્ષ્મ શરીર-પ્રાણમયકોશ, મનોમય કોશ અને વિજ્ઞાનમય નાદાનસંધાન પ અજયાજય ૮ સમરસીકરણ અને 9 ટેકઝિટિ છે કોશ. (મન અને બુદ્ધિનું સ્થાન)
(દિવ્ય દેહની પ્રાપ્તિ) છે. ૩. કારણ શરીર-આનંદમય કોશ (જન્મોજન્મના કર્મો, સંસ્કારો, યોગસાધનામાં હઠયોગના ચાર અંગ સમાવિષ્ટ છે. ૧, આરાન. વાસનાઓ, કષાય આદિનું સ્થાન).
૨. પ્રાણાયામ, ૩. મુદ્રા અને ૪. સમાધિ. માનવદેહમાં સાત ચક્રો છે. ૧. મૂલાધાર, ૨. સ્વાધિષ્ઠાન, ૩. નાદાનુસંધાન-અજયજય 8 મણીપુર, ૪. અનાહત, ૫. વિશુદ્ધ, ૬. આજ્ઞા, ૭. સહસાર. સામાન્ય પરમાત્માનું સર્વશ્રેષ્ઠ નામ “ઓમ” અર્થાત્ પ્રણવ છે. સમગ્ર ૬ રીતે આ ચક્રો બંધ હોય છે. મૂલાધાર ચક્રમાં કુંડલિની શક્તિ સાડા સુષ્ટિ નાદમાંથી પ્રગટ થઈ છે. પ્રણવનાદ દ્વારા નાદાનુસંધાન સુધી મેં * ત્રણ ગુંચળાવાળી સર્પિણીની જેમ સુષુપ્ત હોય છે. યોગસાધના પહોંચાય છે અને નાદાનુસંધાન દ્વારા સમાધિઅવસ્થા સુધી પહોચાય જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક 5 જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક 5 જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક 5 જૈન
* જૈન ધર્મ અને અસ્વધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક 4 જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક 5 જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક
વ, જૈન ધર્મ