________________
ગાંધી જીવી
અથ પૃષ્ઠ ૪૦ પ્રબુદ્ધ જીવન ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૯ ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૫ અંતિમ
s' hષાંક પ
બાપુને માથે મોત ભમતું હતું? | nયોગેન્દ્ર પરીખ
ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિરોષક F ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 5 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક F ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાયવિશેષાંક 4 ગાંધી
[ મકરંદ દવે જેમને ‘ઉફરે માર્ગે ચાલનાર’ અને ‘કંઠી તોડનાર' કહે છે તે યોગેન્દ્ર પરીખે ગાંધી વિચારોથી પ્રેરાઈ નાની ઉંમરે જ ! ગામડામાં જઈ સેવા કરવાનું વ્રત લીધું હતું, તે જિંદગીભર સામે પૂરે તરતા રહીને નિભાવ્યું. સાથે શબ્દની ઉપાસના પણ ચાલતી રહી. પ્રસ્તુત લેખ ‘લેટસ કિલ ગાંધી' એ તુષાર ગાંધીના પુસ્તકના યોગેન્દ્ર પરીખે કરેલા સંક્ષેપ અને ગુજરાતી હું અનુવાદનો સંકલિત અંશ છે. ] આ બતાવે છે વધારે પડતા ભલા થવું કેટલું જોખમી છે.” “જો છેલ્લી ઘડીએ મારા હોઠ પર ગુસ્સાનો કે નિંદાનો શબ્દ છું
- જ્યોર્જ બર્નાર્ડ શૉ મારા પર હુમલો કરનાર માટે નીકળે તો મને ઢોંગી તરીકે લખી ‘તેઓ હજુ બાળકો છે. હમણાં તેઓ પરિસ્થિતિને સમજતા નથી. વાળજો. મને તેનાથી સંતોષ થશે.” મારા મૃત્યુ પછી તેઓ કહેશે કે ડોસા બરાબર કહેતા હતા.' | ‘ભૂતકાળમાં મારો પ્રાણ લેવા માટે સાત વાર હુમલા થયા છે.
- ગાંધીજી પણ ભગવાને મને અત્યાર સુધી બચાવ્યો છે અને હુમલો કરનાર છે ‘પ્રાર્થનાને સમયે જ્યારે મેં પોતાને ઈશ્વરના રક્ષણમાં મૂકી હોય પોતાના કૃત્ય બદલ પસ્તાવો કર્યો છે. પણ જો કોઈ એવી માન્યતા 3 ત્યારે મારી શ્રદ્ધાને માણસોના રક્ષણ તળે મૂકાવાનું મંજૂર નથી.” સાથે કે આ દુષ્ટનો નિકાલ કરવા મારા પર ગોળી છોડે તો તે સાચા
- ગાંધીજી ગાંધીને નહિ મારે પણ પેલા દુષ્ટ જણાતા ગાંધીને મારશે.” ‘ભગવાનની કૃપાથી કહેવત મુજબ હું મૃત્યુના જડબામાંથી સાત
– ગાંધીજી ક વાર બચી ગયો છું. મેં કોઈને ઈજા
ગાંધીજીએ મનુને કહ્યું, “જો હું લાંબી ? પહોંચાડી નથી. હું કોઈને મારા શત્રુ ૩૦ મી જાન્યુઆરીની રાત! | માંદગીથી મરું કે સાદી ફોડલીથી, તો તારું છે હું માનતો નથી. તેથી મને સમજાતું નથી કે
કર્તવ્ય એ હશે કે, લોકો તારાથી ગુસ્સે હું હું મારા પ્રાણ લેવાના આટલા બધા પ્રયત્નો
આજે આ રેડિયો સમાચાર કેવા આપે છે ? |
થાય તો ય, દુનિયાને જણાવજે કે હું દાવો હું હું શું કામ થાય છે? મારા પ્રાણ લેવાનો
| મારા અંતરના જાણે ખેંચાય છે તાર.
કરું છું તેવો ભગવાનનો માણસ નથી. કે ગઈ કાલનો પ્રયત્ન નિષ્ફળ ગયો. હજુ
થઈ ગયું હૃદય સ્તબ્ધ, દેહ થયો નિસ્તેજ
જો તું આમ કરશે તો મારા આત્માને હું હું મરવા માટે તૈયાર નથી. હું ૧૨૫
અવનત ગ્રીવે |
શાંતિ મળશે. એ પણ નોંધી લે કે જો હું ૬ વરસનો થાઉં ત્યાં સુધી જીવવાનો છું.’
| વિન શીશે
કોઈ મને ગોળી મારીને કે તે દિવસની -ગાંધીજી તા. ૩૦ જૂન ૧૯૪૬.
સાંભળું છું બેસી.
જેમ બોમ્બથી મારું મૃત્યુ નિપજાવે અને ‘પણ તમને આટલું લાંબું જીવન અનહદ સુખનો અનુભવ કરે આ મન અધીરા
મારા છેલ્લા શ્વાસ વખતે ભગવાનનું નામ જીવવા દેશે કોણ?' જો કોઈ અંધકારભરી નિશા ચીરી ચિત્કારી ઉઠે
લેતો હોઉ તો જ મારો દાવો ખરો ઠરશે.” -નાથુરામ ગોડસેએ ગાંધીજીની ઠેકડી બુઝાયેલ દીપમાં કરી તેજ પ્રગટ્યું, ભર્યો સ્નેહ
બોમ્બ વિસ્ફોટ પછી લેડી માઉન્ટબેટન રે 8 ઉડાડતાં જાહેર સભામાં જવાબ આપ્યો
થઈ રહ્યા
અભિનંદન આપવા આવ્યાં ત્યારે મહાત્મા ? હતો.
| બાપુ પણ
કહે, ‘આ પ્રસંગે મેં વીરતા બતાવી નથી. મેં | ‘આંખ સાટે આંખ લેવાનું અંતિમ
પુન: સજીવ. |
જો મારા પર કોઈ નજીકથી ગોળી છોડે હૈં
કોની બની આસ્થા, નિષ્ઠા, શ્રદ્ધા અને હું હિમ્મત સાથે હૃદયમાં રામનું નામ શું ક પરિણામ દુનિયાને આંધળી બનાવવામાં
તેઓ જીવંત રહ્યા તન-મન-જીવન મહીં કં આવશે.
લેતાં વિદાય થાઉં તો હું તમારા -ગાંધીજી જે જવાથી તેમ ના લાગે સત્વર |
અભિનંદનનો અધિકારી બનીશ.” - “કોઈક પોતાને મારો બેટો ગણાવે
હલી ઊઠી આજ
થોડી વાર પછી મનુએ સૂતેલા બાપુ શું છે અને બીજો પોતાને મારો ચેલો ગણાવે
માનવતાની
જાગ્યા છે કે નહિ તે જોયું, પણ હજી ? છે. પણ મારું હવે કોઈ વધુ સાંભળતું
પુનઃ સુદૃઢ ઈંટ.
બાપુ સૂતા હતા. તેમનાથી થોડેક દૂર એક હૈ રં નથી.’
હિંદી : હરિવંશરાય બચ્ચન
બાજ નજરવાળો યુવાન એમની તરફ - ગાંધીજી, જાન્યુઆરી ૧૯૪૮.
અનુ : પુષ્પા પરીખ એકાગ્ર થઈને જોતો હતો. એ કદાચ હૈં
* ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 5 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષક 5 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૬ ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી ન
ગાંધી જીવતતો અંતિમ અધ્યાય વિશેષ
'બે વિરોધી બાબતો વિશે એક સાથે વિચાર ન થઈ શકે.
|
વતનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક