________________
ગાંધી જીવી
* | ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૫ • પ્રબુદ્ધ જીવન • ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક પૃષ્ઠ ૬૭ અંતિ
ગાંધી
- ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષુક F ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષક F Iધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૬ ગાંધીજીવનનો
૪ અને ઝનૂનપૂર્વક ઈન્કાર કર્યો હતો કે આમાં બીજી કોઈને પણ હતો. જ્યારે તેનું લખાણ સ્ફોટક બનીને પ્રજામાં શાંતિ ટકાવી રાખવા * હું કોઈજ લેવાદેવા ન હતી. હાઈકોર્ટના કાયદા કાનૂન મુજબ ખૂન માટે ભયજનક બની ગયું હતું, ત્યારે સરકારે તેને ચેતવ્યો હતો. હું 3 કેસની અરજીની સુનાવણી બે જજ ધરાવતી Division Branchમાં આટલું પુરતું ન હતું. Press Security Act (મુદ્રણ સલામતી = ૐ થતી હતી. પણ મરણ પામનારની બેજોડ મહાનતાના કારણે જટિલતા કરાર) પ્રમાણે તેની સલામત (Security Deposit) પુંજી જપ્ત કરી હું અને પુરાવાઓની પ્રબળતાના લીધે તેનું મહત્ત્વ અને અગાઉ ક્યારેય લેવાઈ હતી અને નવી પુંજી જમા કરાવવાનું કહેવામાં આવ્યું હતું. હું ઊભો થયો ના હોય તેવો રસ આ કેસમાં ઊભો થયો. તેના લીધે પૈસા ઝડપથી હિન્દુ મહાસભાના સમર્થકો પાસેથી ઉઘરાવવામાં હૈ મુખ્ય ન્યાયાધીશે ગોડસે અને તેના સાથીદારોની અરજીની સુનાવણી આવ્યા હતા. ૨૦ જાન્યુઆરી ઈ. સ. ૧૯૪૮ના દિવસે બનેલો હૈં જે માટે ત્રણ જજની બેંચનું બંધારણ નક્કી કર્યું. જજો હતા જસ્ટિસ બોમ્બનો બનાવ ‘હિન્દુ રાષ્ટ્રમાં મુખ્ય સમાચાર તરીકે અંદર વધારો જૈ પણ ભંડારી, જસ્ટિસ અછોરામ અને ત્રીજો હું. ભારત સરકારે અમારા કરીને ચમકાવવામાં આવ્યો હતો. મથાળું હતું& માટે (મકાનનું નામ) એવી જગ્યા ફાળવી હતી કે જે આઝાદી પહેલાં રોષે ભરાયેલા હિન્દુ શરણાર્થીઓનું શાંતિ માટેની ગાંધીની છે 3 વાઈસરોય માટે ઉનાળામાં રહેવાનું રજવાડી મકાન હતું. આ મકાન રાજનીતિના વિરોધનું પ્રતિનિધિત્વ કરતું કૃત્ય. 3 નવલકથાઓમાં આવતાં વર્ણનો પ્રમાણેનું આફ્લાદક વાતાવરણથી ગોડસેએ ભગવદ્ ગીતાનો અભ્યાસ કર્યો હતો અને એમાંના ૬ ઘેરાયેલું હતું. થોડે દૂર આવેલી હિમાચ્છાદિત શિખરોવાળી ટેકરીઓનું અમુક શ્લોકો તેમના મોઢે હતા. અને તેના હિંસક કૃત્યને પોતાના હું ૬ સુંદર દૃશ્ય દેખાતું હતું. પરંતુ હાઈકોર્ટ માટે ભાગ્યે જ અનુકૂળ પ્રમાણિક અને સાચા ઉદ્દેશને પુરવાર કરવાના પ્રયત્નોમાં આ શ્લોકો શું છું હતું. આખું કાવતરું કેવી રીતે રચાયું તેની કથા કહેતા પહેલાં હું બોલવાનું ગમતું હતું. એનો સ્વભાવ અત્યંત તામસી (ક્રોધી) હતો હૈં * તમને આ લોકોનો પરિચય આપું જેમના ભાગ્યનો ચુકાદો આપવા જેને છુપાવવા એ ઘણું કરીને બહારથી શાંત અને સ્વસ્થ રહેતો હૈ પણ અમને નીમ્યા હતા.
હોવાના દેખાવ માટે પ્રયત્ન કરતો હતો. હું નથુરામ અને ગોપાલ ગોડસે ગામડાના ટપાલીના દીકરાઓ એનો નાનો ભાઈ ગોપાલ એના હિન્દુ આંદોલનમાં કામ કરવા હું ફુ હતા. તે લોકો છ ભાઈ-બહેન હતા, ચાર ભાઈઓ અને બે બહેનો પ્રત્યે એટલો બધો ઝનૂની નહોતો. મેટ્રીકની પરીક્ષા પાસ કરીને તે ૪ નથુરામ બીજા નંબરનું સંતાન હતો. અને ભણવામાં મહેનતુ નહોતો. પણ જ્યાં નથુરામ નોકરી કરતો હતો તે દરજી કામના સંકુલમાં હું ૬ એણે મેટ્રીકની પરીક્ષા આપ્યા પહેલાં જ શાળા છોડી દીધી હતી. જોડાઈ ગયો હતો. તે પરણેલો હતો અને તેને બે દીકરીઓ હતી. ૬ હું એણે કાપડનો નાનો ધંધો શરૂ કર્યો હતો. પણ જ્યારે આમાં કંઈ થોડો સમય હિન્દુ મહાસભા માટે કામ કર્યા પછી તે લશ્કરમાં સ્થાનિક ફુ છે બરકત આવી નહીં ત્યારે દરજી કામમાં જોડાઈ ગયો. ૨૨ વર્ષની કર્મચારી તરીકે જોડાયા અને ત્યાં પૂના નજીકના કિર્ક (Kirkee) ૐ ઉંમરે તે રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘમાં જોડાયો. થોડાં વર્ષ પછી તે ખાતે મોટર ટ્રાન્સપોર્ટ સ્પેર્સ સબ ડેપોના (Store Keeper) તરીકે 9 પૂના ગયો અને હિન્દુ મહાસભાની સ્થાનિક શાખામાં સેક્રેટરી બન્યો. નીમાયો. યુદ્ધ દરમિયાન તે ઈરાન અને ઈરાક ગયો અને ત્યાંથી ? હું તેણે હૈદરાબાદમાં નાગરિક અસહકારની ચળવળમાં ભાગ લીધો માનવ અધિકાર અને સ્વતંત્રતાના મહત્ત્વ વિશે પૂરેપૂરી જાણકારી
જ્યાં હિંદુઓ, નિઝામની સરકાર દ્વારા તેમના હકો છીનવી લેવાય પ્રાપ્ત કરીને પાછો આવ્યો. સાવરકરના ભારતના ભાગલા વિરૂદ્ધમાં હું કે છે, તેવી ફરિયાદ કરતા હતા. નથુરામની ધરપકડ થઈ હતી અને અપાતા ભાષણોથી અત્યંત પ્રભાવિત થયો અને હિંસા કરવાના છે = અમુક મુદતની જેલની સજા થઈ હતી. ત્યારપછી તે હિંદુરાજકારણમાં મતમાં વટલાયો. એના ભાઈ નથુરામે તેને સલાહ આપી કે તું મેં હું ગાઢ રીતે જોડાઈ ગયો હતો. ઇતિહાસ અને સમાજશાસ્ત્ર વિશે પરણેલો છે અને જવાબદારીઓ ને ફરજોમાં બંધાયેલો છે. આ હું
ખૂબ વાંચન કર્યું હતું. એણે કોઈપણ જાતના બંધનમાંથી મુક્ત ભયાનક દિશામાં આગળ જતાં પહેલાં બે વાર વિચાર કરજે. ગોપાલ , દિ રહેવાનું નક્કી કર્યું હતું. લગ્નનું બંધન પણ નહીં. પૂનામાં તે આપ્ટેને આ બાબતે વિચાર કરતા થોડો ખચકાયો પણ આખરે તેણે નથુરામ , રૂ મળ્યો હતો. આટે શાળામાં શિક્ષક હતો. ગોડસેએ અગ્રણી અખબાર સાથે જોડાવાનું નક્કી કરી લીધું. હું શરૂ કર્યું હતું. પાછળથી તેનું નામ બદલાઈને ‘હિંદુ રાષ્ટ્ર’ થયું હતું. નારાયણ દત્તાત્રેય આપે મધ્યમવર્ગીય બ્રાહ્મણ કુટુંબમાંથી હું { ગોડસેએ મહાત્મા ગાંધીની કાર્યપદ્ધતિની (Policy) જે “મુસલમાનને આવતો હતો. એણે B.Sc.ની પદવી લીધી પછી અહમદનગરની છે 8 શાંત પાડવા પ્રત્યે હતી તેનો સખત વિરોધ કર્યો હતો. અને ઝીણાની એક શાળામાં શિક્ષક થઈ ગયો. ત્યાં તેણે રાયફલ કલબ ચાલુ કરી, ૨ ૨ દરેક માગણીઓને માન્ય રાખવાની બાબતની ટીકા કરી હતી. અને હિંદુ રાષ્ટ્રદલમાં જોડાયો. આ સમય દરમિયાન તે નથુરામ છે ૐ મહાત્મા ગાંધીની ઝીણા સાથેની મુલાકાત અને બંગાળના મુસલમાન ગોડસેને મળ્યો અને તેની સાથે મિત્રતા બંધી. ઈ. સ. ૧૯૪૩માં હું = નેતા સુહરાવર્દી સાથેની મિત્રતાથી ગોડસે અત્યંત રોષે ભરાયો એ Indian Airforce માં જોડાયો અને King's Commissions ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષ બીજને ઊગવા માટે તેમ કાર્યને ફળદાયી બનવા માટે સમય જોઈએ. વતનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 5
પક ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૬ ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 5 ગાંધી 4