Prabuddha Jivan 2014 Year 62 Ank 01 to 12

SR No.: 525999
Original Sutra Author: N/A
Author: Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2014
Total Pages: 700
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 19 MB

Page 254

૩૪
પ્રબુદ્ધ જીવન
જૂન ૨૦૧૪
છે. પતિ-પત્નીનો પ્રેમ. માબાપ અને સંતાનોનો પ્રેમ, સહોદરોનો બાબતોમાં સંમતિ વર્તે છે, તેવું સિદ્ધ કરી દીધું છે! ચાર્વાક દર્શન નામના અરસપરસનો પ્રેમ. જ્યારે કરુણા-અનુકંપા નિરપેક્ષ રહી શકે છે. નાસ્તિક દર્શનમાં, આસ્તિકતાને ભાંગી ભૂકો કરનાર નાસ્તિકતાને પુષ્ટ કરનાર
પ્રેમ કરનાર પાસેથી સમર્પિતતાની અપેક્ષા હોય (મીરા-નરસિંહ ઘણી વિપરિત વિચારણા-દલીલો-પ્રરૂપાયેલ છે. આ લખાણમાં એ જ મહેતાના કુષ્ણ પ્રેમ જેમ) તો, જેન કે બુદ્ધ ધર્મમાં આવી સમર્પિતતાની અંશો વર્તાઈ રહ્યા છે. અપેક્ષા નથી. એ પણ કારણ હશે.
આપે જે બૌદ્ધિકોને નિમંત્રણ આપ્યું છે, તે રૂએ, આ લેખના મુદ્દાઓ ખેર, એ જે હોય તે પરંતુ એટલી અભ્યર્થના કે શ્રી શાંતિલાલભાઈ સંબંધી વિચારણા આપી શકવા સમર્થ છું, પરંતુ શરત એટલી છે કે તે મારા જેવાના પ્રતિભાવો પ્રેમપૂર્વક-કરુણાપૂર્વક–અનુકંપાપૂર્વક વાંચે. વ્યક્તિનું ધાર્મિક જ્ઞાન અથવા સામાન્ય માન્યતા શું છે? તે બાબતની
1 કીર્તિચંદ શાહ જાણકારી મને હોય! ૧૩, ઋષભ મહાલ, ઑફ હાજી બાપુ રોડ જેમ સાચી વ્યક્તિની માન્યતા એને માટે સત્ય છે, તેમ અસત્યનો મલાડ પૂર્વ-મુંબઈ-૪૦૦ ૦૯૭ આશરો લેનાર માટે અસત્ય પણ એનું જ સત્ય છે. સન્માર્ગ એ મોક્ષ (૩)
ગમનમાર્ગ છે, તો ઉન્માર્ગ પણ માર્ગ જ છે. પણ સંસારમાં રઝળાવનાર મારા મિત્ર ડૉ. વિનોદભાઈ પાસેથી “પ્રબુદ્ધ જીવનનો માર્ગ માર્ગ! મિથ્યાત્વ એ પણ મૂઢ જીવો માટે એક માત્ર દૃષ્ટિકોણ છે, જે મહિનાનો અંક વાંચનાર્થે સાંપડ્યો. આપના જ માર્ગદર્શન હેઠળ અપૂર્ણ છે–અધુરો છે! છપાયેલ વિવિધ રચનાઓમાંની એક “મતમતાંતરનો અખાડો' શીર્ષક આપને જો મારી બાબતમાં શ્રદ્ધા થતી હોય, તો આ પત્ર અવશ્ય હેઠળ છપાયેલ લખાણ વાંચી હું એકદમ જ હતપ્રભ થઈ ગયો! સામાન્ય પ્રગટ કરશો તેવી આશા રાખું છું ! પ્રત્યુત્તરની અપેક્ષા સહ... માનવી પણ આસ્તિક-ભગવાન તથા તેમના ધર્મને માનનારો તથા વિશેષ : શ્રી જિનશાસનનો પાયો જ સિદ્ધાંત ‘ાવા’ છે. સ્થાત્ નાસ્તિક-ભગવાન તથા તેમના ધર્મને ન માનનારોના ભેદને સ્પષ્ટ અર્થાત્ હોવુ; આ વ્યુત્પત્તિ અર્થે તેના ૭ ભાંગા થાય છે. શ્રી પણે કહી શકે છે. પ્રસ્તુત “પ્રબુદ્ધ જીવન', ધર્મ પુષ્ટિ અર્થે છપાય અને જિનશાસનની ૧૪ ગુણસ્થાનકની વ્યવસ્થા, સમગ્ર મોક્ષમાર્ગ, આ જ વંચાય છે. આપના ધાર્મિક જ્ઞાન બાબત મને કંઈ પણ જાણકારી નથી. સિદ્ધાંતને આધારે સમજવા સુલભ બને છે. જે શ્રુતને ચાદ્વાદથી સમજે પરંતુ શ્રી શાંતિલાલ સંઘવીના લેખને વાંચી કોઈ પણ ધર્મને માનનાર તે જ મોક્ષમાર્ગનો મુસાફર બની શકે છે. આ સ્યાદ્વાદ અર્થથી ખુદ શ્રી વ્યક્તિ તરત જ ઉદ્ગાર કાઢે કે આ વ્યક્તિને ધર્મ સાથે સ્નાન-સૂતકનો તીર્થંકર પરમાત્માએ પોતપોતાના કેવલજ્ઞાનીના પર્યાયમાં પ્રરૂપ્યું, તથા વ્યવહાર નથી! તદ્દન ધર્મ વિરૂદ્ધ બેફામ લખાણને આપે કયા દૃષ્ટિકોણથી એને સૂત્રબદ્ધ કરનારા છે ગણધર ભગવંતો! જગતનું સર્વશ્રેષ્ઠ ઉત્સાહથી વધાવી, છાપવા માટે મંજુર કર્યું હશે; જ્ઞાની જાણે! પરંતુ પરમ-મહાન તત્ત્વ જ સ્યાદ્વાદ છે. આટલી મહાન વસ્તુનું આ જ આ વિષમ કળીકાળમાં જ્યાં અધર્મનું જ પ્રભુત્વ વધતું વર્તાઈ રહ્યું છે, અંકમાં છપાયેલ પૃષ્ઠ નં. ૧૮ના લેખમાં અવમૂલ્યન થયેલું છે એ તેવામાં આ પ્રકારની જાહેરમાં કરાયેલ આ લખાણ વાંચનની પ્રવૃત્તિમાં સમજાયું નથી લાગતું! તે પણ એક પંન્યાસપદવી (!) ધરાવનાર નિમિત્ત બની, આપે કદાચ અનેકાનેક અશુભ અનુબંધોની પુષ્ટિ કરી વ્યક્તિના હાથે ? આ લેખમાં વાંચનારને કયું તત્ત્વ હાથમાં આવ્યું હશે; હશે! અત્રે કોઈ રમત-ગમતના વિષયની ચડસાચડસી હોય, તેમાં તેના સ્પષ્ટીકરણની પણ કૃપા કરશોજી! કોણ ચડિયાતું સાબિત થાય, તેની હરીફાઈ ભિન્ન વસ્તુ છે! પરંતુ પ્રસ્તુત લખાણમાં કોઈના પણ દિલને દુભવવાનો લેશ માત્ર પણ વત્તે ઓછે અંશે, ત્રણ કાળમાં ધર્મ જ સર્વોપરિ હોય છે, એવી શ્રી આશય ન હોવા છતાં જો તેમ થવામાં હું નિમિત્તભૂત બન્યો હોઉં, તીર્થંકર પરમાત્માની અમોઘ વાણી સાચી કે ખોટી? એવું નક્કી કરવાની અથવા શ્રી વીતરાગ પરમાત્માની આજ્ઞા વિરૂદ્ધ કોઈ પણ પ્રયત્ન જાણતાતૈયારીપૂર્વક આપે તે વાણીને-પરમાત્માના વચનોને જ–તદ્દન જ નિમ્ન અજાણતાં થઈ ગયો હોય; તો ત્રિવિધ ત્રિવિધ મિચ્છામિ દુકકડમ્ ! કક્ષામાં ધકેલવાની ધૃષ્ટતા દાખવી છે, જે ધર્મરૂચિ ધરાવનાર આત્માઓ ભાષાકીય ક્ષતિ હોય, તો સુધારી લેવા વિનંતિ! જ્ઞાનની આશાતનાથી માટે અત્યંત આઘાતજનક છે!
અવશ્ય બચશો.ગુરુ ચરણરજ જે વ્યક્તિને ખુદને એક સારા માર્ગદર્શકની જરૂર છે, તે વ્યક્તિને
1 શ્રીકાંત શાહ જ આપે જાહેરમાં પીઠબળ આપી દીધું છે! “પ્રબુદ્ધ વાચકની મૂંઝવણ’ શિવદર્શન-૨, સી-૫૦૨, એસ. વી. પી. રોડ,શંકર ગલી, શબ્દની માયાજાળમાં અવ્યક્ત રૂપે આપને પણ એ લખાણની સર્વ કાંદિવલી (વેસ્ટ), મુંબઈ-૪૦૦૦૬૭.મો. : ૯૩૨૪૯૨૦૯૮૮.
પ્રકીર્ણ : ભાવ-પ્રતિભાવ (૪)
સમાધાન ચોક્કસ થાય છે. આમ પ્રબુદ્ધ જીવન' એ આત્મિક ઉર્જા પ્રબુદ્ધ જીવનના દરેક અંકને જીવનમાં સાચવી રાખવા જેવા છે. પ્રદાન કરનાર વિશેષ અંક છે. જાત અનુભવે આ વાત આપની સમક્ષ અને વારંવાર અભ્યાસ, ચિંતન, મનન કરવાથી ઘણીવાર મનની રજૂ કરું છું. મારા જીવનમાં મેં વાંચનને અગ્રતા ક્રમ આપેલ છે. જ્યાં હતાશા, વ્યગ્રતા, નિરાશા, તત્ત્વ પ્રત્યેની ગૂઢ સમજ, મૂંઝવતા પ્રશ્નોનું જાઉં ત્યાં “મેકઅપ'ની કીટ ના હોય તો કંઈ જ વાંધો નહિ પરંતુ ચોપડી