________________
તા. ૧૬ ઑગસ્ટ, ૨૦૦૮
પ્રબુદ્ધ જીવન
ભાવમલ-વેના મલિન-દુષ્ટ-પરિણામ. અને સંચારી ભાવ જરૂરી છે. સાહિત્ય સર્જનમાં પણ માનવ ચિત્તમાં ભાવાંક્ષ–જીવાત્માને પ્રાપ્ત થતું કેવળજ્ઞાન. ઉદ્ભવતા તરંગો એ ભાવ સ્વરૂપના છે. તેમાંથી કલ્પના નિષ્ફળ ભાલિંગ-સાધુતાની અંતરંગ દશા-સપ્તમ્ શુકા સ્થાનકે થાય છે. રસ સૃષ્ટિમાં ભાવ રહેલો છે અને તેની ચિત્તમાં અનુભૂતિ રહેલો આત્મા. થાય છે. મનોવિજ્ઞાન માનવીના મનનો અભ્યાસ કરે છે. તેમાં ભાવલયા-કષાયનો ભાવરૂપ અશુભ વૈશ્યા. સ્થાયી ભાવ (sentiment) નો ઉલ્લેખ છે. સંચારી ભાવી અસ્થિર ભાવદ્યુતજ્ઞાન-શાસ્ત્રના સદ્ગુરુના બોધનું પરિણામ ભાવ છે. આ ભાવમાંથી અંતે સ્થાયી ભાવ બને છે. ધર્મની પરિભાષામાં ભાવ એ માનવ ચિત્તની શુભાશુભ સ્થિતિ દર્શાવે છે. તેમાં શુભ ભાવ મહત્ત્વનો ગણાય છે. રસાનુભૂતિ જેવી જ ભાવાનુભૂતિ છે. ભાવ વિશેની માહિતી ભાવ વિશુદ્ધિ અને વૃદ્ધિમાં ઉપકારક બને છે અને અંતે આત્માનું કલ્યાણ થાય છે. ભાવ માટેની જીવાત્માની તાલીમ ફળદાયી નીવડે છે.
શુદ્ધિ.
ભાવસંવર સંયમપાલન દ્વારા રાગાદિકભાવના નિર્દેધ રોકવા. भावेन लभते सर्व भावेन देव दर्शनम् ।
भावेन परमं ज्ञानं, तस्माद् भावलम्बनम् ।।
ભાવ દ્વારા સર્વ પ્રકારના લાભ મળે છે. ભાવ દ્વારા દેવતાનાં દર્શન થાય છે. ભાવથી પરમ જ્ઞાન મળે છે. માટે ભાવનું અવલંબન લઈને કામ કરવું જોઈએ. ભરત મુનિના રચેલા નાટ્યશાસ્ત્રમાં રસનો સંદર્ભ મળે છે. રસનિષ્પત્તિ થવા માટે વિભાવ, અનુભાવ
૨૪ તીર્થંકર ભગવંતની સ્તુતિ
૧. શ્રી ઋષભદેવ
આદિમ પૃથ્વિનાષ-માદિમં નિષ્પરિંગનું ।। આદિમં તીર્થનાથંચ, ૠષભસ્વામિનંસ્તુઃ ।।
૨. શ્રી અજિતનાથ
અર્હતમજિત વિશ્વ-કમલાકરભાસ્કર || અમ્લાનકૈવલાદર્શ, સંકાનજગને સર્વ ૩. શ્રી સંભવનાથ
વિશ્વભવ્ય જનારામ-ધ્યાનુધ્યાયનિનાઃ।। દેશનાસમયે વાચ, શ્રીસંભવજગત્પ ૪. શ્રી અભિનંદન સ્વામી
૧૦૩–સી, બિલ્ડીંગ, જીવન જ્યોત એપાર્ટમેન્ટ, વખારીયા બંદર રોડ, બીલીમોરા-૩૯૬ ૩૨૧.
અનેકાન્તમાંાધિ-સમુલ્લાસનચંદ્રમા || દધાદમંદમાનંદ, ભગવાનભિનંદનઃ |૫. શ્રી સુમતિનાથ કુસન્ક્રિરીશાળાઓ-તેજિતાં પ્રિનખાવલિ ભગવાન સુમતિસ્વામી, તનોવૃત્મિયતાનિ ઃ ।। ૬. શ્રી પદ્મપ્રભુસ્વામી પદ્મપ્રભપ્રભોĚહ–ભાસઃ પુષ્યંતુ વઃ શ્રિયં ।। અંતરંગારિથને, કોપારીપાદિવરૂણા ।। ૭. શ્રી સુપાર્શ્વનાથ શ્રી સુપાર્શ્વજિનેંદ્રાય, મહેંદ્રહિતાંયે || નમૠતુવર્ણ સંઘ-ગગનાભોગભાસ્વતે ।। ૮. શ્રી ચંદ્રપ્રભવામી ચંદ્રપ્રભષોનું-મરીચિનિચોજ્જવલા || મૂતિમૂર્ત્તસિતધ્યાન, નિર્મિતવ શ્રિયેઽસ્તુ વઃ ।।
૯. શ્રી સુવિધિનાથ
૧૭. શ્રી કુંથુનાથ
કરામાવતિનું, લયનું કેવલક્રિયા II
શ્રી કુંથુનાથી ભગવાન: સનાર્થીઽતિશયભિ અચિંત્યમાહાત્મ્યનિધિઃ સુવિધિરર્બોધયેસ્તુ વઃ ।। સુરાસુર-નૃનાથાના-મેકનાથોઽસ્તુ વઃ શ્રિયે ।।| ૧૦. શ્રી શીતલનાથ
૧૮. શ્રી અરનાથ
સત્યાનાં પરમાનંદ-કોદ્ ભેદનવાંબુના સ્યાાા-મૃતનિસ્યંદી, શીતલ પાતુર્વાજિન ૧૧. શ્રી શ્રેયાંસનાથ ભવોગાડર્ન-જંતુના-મગદું કાર-દર્શનઃ।। નિઃશ્રેયશ સ્પા, શ્રેયાંસ-સ્પ્રેઇંડસ્તુ I ૧૨. શ્રી વાસુપુજ્યસ્વામી વિશ્વોપકારીભૂત-તીર્થં કૃત્કર્મ નિર્મિતિઃ। સુરાડસુરનરેઃ પૂજ્યો, વાસુપૂજ્યઃ પુનાતુવઃ ।। ૧૩. શ્રી વિમલનાથ
વિમલસ્વામિનો વાચ, તકદોદ-II જયંતિ બિજિંગમ્મેતો-જલનેર્મષહેતલ || ૧૪. શ્રી અનંતનાથ
સ્વયંભૂરમણ-સ્પર્દિ – કરૂણારસવારિણા।। અનંતજિનંતોષઃ પ્રતુ સુખશ્રિયં || ૧૪. શ્રી ધર્મનાથ
૧૧
કલ્પદ્રુમસધર્માણ-મિષ્ટપ્રાપ્તો શરીરિણાં ।। ચતુર્દ્રાધમ્મ દેષ્ટા૨, ધર્મ નાથમુપાસ્મહે ।। ૧૬. શ્રી શાંતિનાથ સુધાસોદરવાજ્યોજ્ના, નિર્મલીકૃત દિન્મુખઃ ।। મૃગલક્ષ્મા તમઃ શાંત્યુ, શાન્તિનાથજિનોસ્તુ વઃ ।।
અરનાથસ્તુ ભગવાંતુર્થારનારવિઃ। ચતુર્થ પુરુષાર્થ શ્રીવિદ્યાસં વિતોત્ વ।। ૧૯. શ્રી મલ્લિનાથ
સુરાસુર નરાધીશ; મધૂર નથવારિ; II કમર્મદ્રુન્મૂલનેહસ્તિ, મલ્લું મલ્લિમભિષ્ક્રમઃ।। ૨૦. શ્રી મુનિસુતસ્વામી જગન્મઢામોહનિદ્રા, પ્રત્યૂષસમોપમં મુનિસુવ્રતનાથસ્ય, દેશનાવચનં સ્તુમઃ।। ૨૧. શ્રી નમિનાથ
ત્રુહંતો નમતાં મૂર્ત્તિ, નિર્ભીકારકામ ।। વારિાવા ઇવ નર્મ; પરંતુ પાદનખાંશવઃ || ૨૨. શ્રી નેમિનાથ
પદુવંશ સમુદ્ર, કર્મ કતાશન || અરિષ્ટનેમિત્રંગવાનું, ભૂયો રિનાશનઃ || ૨૩. શ્રી પાર્શ્વનાથ
કમઠે ધરશેંદ્રે ચ, સ્વોચિતં કર્મકુર્વતિ।। પ્રભુસ્તુભ મનોવૃત્તિ, પાર્શ્વનાથઃ વિષેઽસ્તવઃ | ૨૪. શ્રી મહાવીરસ્વામી
શ્રીમતે વીરનાથાય, સનાથાયાદ્ભુતશ્રિયા,।। મહાનંદસરો-રાજ-મરાલાયાર્હતે નમઃ।।