Prabuddha Jivan 2006 Year 17 Ank 01 to 12 - Ank 04 is not available

SR No.: 525991
Original Sutra Author: N/A
Author: Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2006
Total Pages: 318
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 22 MB

Page 61

૧૬ જાન્યુઆરી, ૨૦૦
પ્રબુદ્ધ જીવન
પ્રો. ડૉ. રમણલાલ ચી. શાહ સાહેબને શ્રદ્ધા-સુમન
7 તપસ્વી એસ. નાંદી
આચાર્ય હેમચન્દ્રના વિદ્વાન શિષ્ય આચાર્ય રામચન્દ્રમુકામે સમદર્શી આચાર્ય હરિભદ્રસૂરિ સુવર્ણપદક' એનાયત થયો ત્યારે 'પ્રબન્ધરાŕ' કહેવાતા. પૂ. શાહ સાહેબ સૌથી વધારે ગ્રંથોના રચયિતા એમના પ્રત્યક્ષ દર્શન શ્રવધાનો લાભ મેં લીધો હતો. શ્રીમતી તારાબેન હતા. આ ગ્રંથો અનેક વિદ્યાશાખાઓને સમૃદ્ધ કરનારા છે. આપશ્રીનું પણ ત્યારે ઉપસ્થિત હતાં. હમણાં પૂ. શ્રી તરફથી એક ગ્રંથની નકલ લિખિત સાહિત્ય મારી પહોંચની બહાર છે. આપશ્રી જેટલા દેશોમાં મને મોકલવામાં આવી એ ઉપકાર તો હું ક્યારેય ભૂલી શકીશ નહિ. . કર્યાં અને ત્યાંના વિદ્યારસિકોને સંતોષ્યા એ પણ સુવિદિત છે. બારી બંધ હોય પણ તિરાડમાંથી સૂર્યનાં કિરણો ઓરડામાં પ્રવેશતાં હોય, ત્યાં આંખ રાખીને જોઇએ તો એ તેજોરાશિના દર્શન થઈ શકે, એ રીતે આ બે પ્રસંગો દ્વારા મને પૂ. શ્રી. ના વ્યક્તિત્વ, વિદ્વતાની ઝલક પ્રાપ્ત થઈ હતી. આ તો પ્રત્યક્ષ પ્રમાણ થયું. એ ઉપરાંત મારા ગુરુવર્ય ડૉ. વી. એમ. કુલકર્ણી સાહેબ અને જૈન વિદ્યાના અનેક ધુરંધરી દ્વારા પરોક્ષ રીતે પણ આપશ્રીની પ્રતિભાથી હું રંગાતો રહ્યો છું. આવન છેલ્લા શ્વાસ સુધી વિશ્વપાસના કરનાર આ વિદ્વાનને નમસ્કા૨ ક૨ીને વિ૨મીશ.
આ
મારી વાત કરું તો ફક્ત બે જ વા૨, મારા અધાધિ ૭૧ વર્ષના આયુષ્યમાં, પૂ. શ્રી. ના દર્શન અને શ્રવણનો લાભ મને મળ્યો હતો. એકવાર પાટણ (ઉ. ગુજ.) મુકામે, ઉ. ગુજ. યુનિ. (હાલ આચાર્ય શ્રી હેમચન્દ્રનું નામ તે સાથે જોડાયું છે) માં વર્ષો પહેલા ‘આચાર્ય હેમચન્દ્રના નામે વિદ્યા-સ્થાન (Seat) નિયત થયું ત્યારે એક સેમિનાર થયો હતો. જેમાં ઉપસ્થિત રહી સંશોધન-પત્ર વાંચવાન મને લાભ મળ્યો હતો. બીજી વાર આપશ્રીને જ્યારે તા. ૧૯-૧-૨૦૦૩ના રોજ અમદાવાદ
મોક્ષમાર્ગના મુમુક્ષુ યાત્રી : શ્રી રમણભાઈ શાહ
:
n ડૉ. પૂર્ણિમા મહેતા (અધ્યક્ષ-જૈન વિદ્યા અધ્યયન કેન્દ્ર, ગુજરાત વિદ્યાપીઠ, અમદાવાદ)
શ્રી રમણભાઈ ચીમનલાલ શાહ એટલે શીલ, સૌજન્ય, શિક્ષરા અને સંસ્કારની નખશિખ સંપૂર્ણ પ્રતિભા !
બહુ ઓછી વ્યક્તિઓમાં જોવા અને જાણવા મળે એવા ગુણોથી સભ૨ વ્યક્તિત્વ ધરાવતા રમણભાઈના અવસાનના સમાચાર સાંભળીને દુઃખ થયું..... આઘાત લાગ્યો !
સન્ ૧૯૯૫માં સોલાપુર (મહારાષ્ટ્ર) ખાતેના એક સેમિનારમાં એમના પરિચયમાં આવવાનું સદ્ભાગ્ય મળ્યું હતું. ત્યારબાદ છેલા પાંચ વરસથી આન્ત૨૨ાષ્ટ્રીય જૈન વિદ્યા અધ્યયન કેન્દ્ર, અમદાવાદના ઈન્ચાર્જ તરીકે એમની સાથે સતત સંપર્કમાં આવવાનું થયું, વર્કશોપ, · · પરિસંવાદ, પરીક્ષા વગેરેના કારો અવારનવાર એમને મળવાનું થતું ! દરેક વખતે મારા મન ઉપર એમના સૌજન્યશીલ વ્યક્તિત્વની બહુ ઊંડી છાપ પડતી હતી.
આધુનિક શિક્ષાના ક્ષેત્રે ઉચ્ચ કક્ષાએ પહોંચ્યા પછી પણ પરંપરાગત ધાર્મિક સંસ્કારોનું સુપેરે પાલન એ એમના જીવનની આગવી વિશેષતા હતી. શિક્ષા, ચિંતન અને મનન સાથે મહાસંપન્ન વ્યક્તિત્વ વિકસાવવું એ નાનીસૂની વાત નથી. દરરોજ પૂજા-સામાયિક, સ્વાધ્યાય કેવા ભત નિયમોનું સુવ્યવસ્થિત પાલન કરનારા રમણભાઈ સહુ માટે આદર્શ જીવન જીવી ગયા !
દેશ અને વિદેશમાં એમણે શિા ક્ષેત્રે તો ઠીક પણ જૈન ધર્મના પ્રચાર-પ્રસાર બાબતે પણ અનેરી નામના અને સિદ્ધિ મેળવી હતી.
એમણે પ્રાપ્ત કરેલી સિદ્ધિઓ, ચંદ્રકો, સુવર્ણચંદ્રકો, પારિતોષિકો કે
બહુમાનો પૂરતી મર્યાદિત ન હતી. સમાજમાં બહુમાન્ય સ્થાન અર્જિત કરવાની સાથોસાથ જીવનના અંતરંગને અધ્યાત્મથી રંગવાનો એમનો પ્રયાસ એ બહુ મોટી સંસિદ્ધિ હતી. છેલ્લા વર્ષોનું એમનું સર્જન જેમ કે જ્ઞાનસાર કે અધ્યાત્મસારની વિવેચના એ વરસોના એમના તત્વચિંતન, સ્વાધ્યાય અને શાસ્ત્રાવગાહનના પરિપાકરૂપે સર્જાયું છે.
૬૧
પોતાના લખેલા-સર્જેલા પુસ્તકો ઉપરના ‘કોપીરાઈટ'’ સમાજને અર્પીને એમકો પોતાની નિસંગતા, અલિપ્તતાને વધારે ઉન્નત બનાવી હતી.
સિદ્ધિ-પ્રસિદ્ધિના જુવાળ વચ્ચે તટસ્થતા, સાક્ષીભાવની ઉપાસના એ આંતર જાગૃતિ વગર શક્ય બને નહીં ! વ્યવહા૨ના પરિબળો વચ્ચે પરા નિશ્ચયની એમની પ્રબળતા ખરેખર વંદનીય અને આભાષ પેદા કરનારી હતી.
અનેકવિધ શૈક્ષણિક, સામાજિક પ્રવૃત્તિઓ અને જવાબદારીઓના વહન વચ્ચે પણ એભલે સંવાદિતા, સંતુલન અને સમતા મેળવી હતી. કેળવી હતી એ એમની બહુમૂલ્ય ઉપલબ્ધિ હતી.
તારાબેન સાથેનું એમનું વરસોનું સહજીવન આદર્શ અને ઉમદા ધન્યો ગૃહસ્થાશ્રમનું જીવંત ઉદાહરણ બની રહ્યું છે. કવિકુલગુરુ કાલિદાસની ઉન્નત અને સંપૂર્ણ જીવનની કલ્પના
શૈશવેભ્યસ્ત વિદ્યાના વાર્ધકો પનિવૃત્તિનામ
યૌવને વિષયેષુનામ્ યોગાર્નંગ તનુત્યજાય્
• રમાભાઈના જીવનમાં પૂર્ણરૂપે પ્રતિબિંબિત બને છે. છેલા વરસોનો એમનો આત્મલક્ષી ગ્રંથોનો સ્વાધ્યાય પરિશીલન,
ચિંતનમાં ડૂબીને સાથી મુનિવૃત્તિમાં જીતવાની સાથે સાથે આત્મભાવમાં રાતારૂપ યોગમાં રહીને રમાભાઈએ દેહનો વિયોગ મેળવ્યો છે, શરીરનો ત્યાગ કર્યો છે એ નિશ્ચિતપણે એમની ઉર્જસ્વી જીવનયાત્રાને
સૂચવે છે. આવો આત્મા અસંદિગ્ધપતો મોક્ષમાર્ગે જ આગળ વધે છે એવું અનુભવી શકાય !
જીવન બધા જ જીવે છે, મૃત્યુ બધા જ પામે છે પણ રમણભાઈ જીવનને ભરપૂર જીવી ગયા ! અને મૃત્યુની આંગળી ઝાલીને સહજપણે અનંતની યાત્રાએ ચાલી નીકળ્યા !
ખ્યાતિ અને પ્રસિદ્ધિની સાથે તેઓ અનેકના પ્રેરણાત્ર બન્યા હતા. ધર્મ, શિક્ષણ અને સાહિત્યના ક્ષેત્રે આગળ આવવા માંગતા અનેકો માટે એઓ માર્ગદર્શક અને પ્રોત્સાહક બળપૂરું પાડનારા આત્મીય સ્વજનશૂન્યાવકાશ સર્જાયો છે એ ભરાવો મુશ્કેલ છે.
જેવા હતા.
સમાજમાં આવા શલાસંપન્ન અને પ્રજ્ઞાપૂર્ણ માર્ગદર્શકોની જ્યારે ખરેખર કમી છે, ઉડ્ડાપ છે ત્યારે રમણભાઈની ચિરવિદાયથી જે
એમના મોક્ષમાર્ગગામી આત્માને અનંત અનંત વંદન. * * *