________________
કાકા :: કાકા કાલા પાકારક તા. ૧ ૬ ઓક્ટોબર, ૨૦૦૬
દરબારમાં બોલાવ્યા-વાત પૂછી. ઋષિ : હું સ્નાન કરી પૂજાનું જળ નહેરુજી નહિ માનેલા અને પરિણામ દર વર્ષે આપણે જોઈએ છીએ.) લઇને જતો હતો. આ કૂતરો બાજુમાં ચાલતો હતો. મને શંકા થઈ કે કરુણા રાખો પ્રભુ સારું ફળ આપશે. અડકશે તો મારે ફરી સ્નાન કરવું પડશે. આથી માર્યો. રામેઃ શંકા (૧) પ્રયાગરાજ-અલ્હાબાદમાં સૂર્યકાન્ત ત્રિપાઠીજી-નિરાલાજી માત્રથી માર્યો? આની સજા ભોગવવી પડશે. ઋષિઃ સજા આપો. દુઃખી માણસને રસ્તે જોયો, ઘરમાં લાવ્યા-ખવડાવ્યું. રોકડ રકમ રામે તે કૂતરાને કહ્યું તું સજા આપ. આનાકાની પછી કૂતરાએ કહ્યું આપી વિદાય કર્યો. મને આજે આ કામનો અતિ આનંદ છે. કે આ ઋષિને કોઈ મઠના મહંત બનાવો. રામે પૂછ્યું આ તે કેવો (૨) રાષ્ટ્રપતિ શ્રી રાજેન્દ્રબાબુએ ડ્રાઈવરને ગાડી લઈને મોકલ્યો ન્યાય, કૂતરાએ કહ્યું, પૂર્વાવતાર હું એક મોટા મઠનો મહંત હતો- તો નિરાલાજીએ કહ્યું, મને રાષ્ટ્રપતિનું કામ નથી તેમને મારું કામ ખૂબ સેવા થતી. મેં મારું કલ્યાણ ન સાધ્યું. શિષ્યો સેવકોનું કલ્યાણ હોય તો મારે ઘેર મળવા આવી શકે છે-કોઈ કવિ કહે છે:ક્યાંથી થાય? હું બીજા જન્મમાં કૂતરો થયો છું. આ ઋષિ પણ મારી કાર્ય કરનારને પરવા હોય શી અંજામની? જેમ બને અને તેમને પણ કોઈ મારે.
રોજ ઉપવન સેંકડો ફૂલો ખિલાવી જાય છે!' બીજો પ્રસંગ છેઃ
જેન મતમાં-જેન સમ્પ્રદાયમાં કર્મના અવાન્તર ભેદ-જીવ દ્વારા એક વખત કાળપુરુષ બ્રાહ્મણનું રૂપ લઈને રામજીને વિનંતિ કરવા કર્મ થાય છે. આવ્યો. બ્રાહ્મણે કહ્યું, રામ મારે આપની સાથે એકાન્તમાં થોડી વાત A જીવ મૌલિક સ્વરૂપ B અને જીવ વિકૃત સ્વરૂપ. જીવાત્મા શુદ્ધ કરવી છે. વિનંતિ એટલી કે આપણે જે ઓરડામાં વાત કરીએ તેનો છે. પરંતુ તે કર્માણુઓથી દબાયેલો છે. જીવ અરૂપ છતાં (૧) દરવાજો આપણે બંધ રાખવાનો અને જો કોઈ તેને ખોલીને અંદર આયુષ્યકર્મ, (૨) નામકર્મ, (૩) ગતિથી, (૪) શરીરથી અને (૫) આવે તો તેને દેહાંત દંડ આપવો.
જાતિ મળવાથી તે રૂપવાળો થયેલો છે. અનાયાસે દુર્વાસાજી પધાર્યાલક્ષ્મણે કહ્યું કે, એક ચર્ચા ચાલે અંતરાય કર્મને કારણે (લીધે) કુપાતા, દરિદ્રતા, પરાધીનતા છે એ થઈ જાય એટલે પહેલું કામ આપની મુલાકાત કરાવી દઉં. અને દુર્બલતાને લીધે જીવાત્માના અનંત ગુણો દબાઈ ગયા છે. દુર્વાસા ન માન્યા. અયોધ્યા બાળવાની ધમકી આપી. લક્ષ્મણે વિવેક –અવાન્તર કર્મભેદની ઓળખાણ તેના ૮ ભેદ છે. જેમ કેવાપર્યો કે અયોધ્યા બળે તે કરતાં હું બળીશ. દરવાજો ખોલ્યો, અંદર (૧) જ્ઞાનાવરણ- (A) મતિજ્ઞાન, (B) શ્રુતજ્ઞાન વગેરે. પ્રવેશ કર્યો તો સામેથી રામ અને કાળપુરુષ-બ્રાહ્મણ વાત પતાવીને (૨) દર્શનાવરણ ચાર ભેદ છેઃ (A) ચક્ષુદર્શનાવરણ (૨) આવતા હતા. બ્રાહ્મણે કહ્યું, “રામજી આપણી શરત પ્રમાણે આપ અચક્ષુદર્શનાવરણ (C) અવધિદર્શનાવરણ અને (૪) કેવલ લક્ષ્મણને સજા આપજો. ગુસ્સો કરી રામે લક્ષ્મણને ઠપકો આપ્યો. દર્શનાવરણ. રાજસભામાં કેસ આવ્યો.
(૩) મોહનીય-બે ભેદ છે. (૧) દર્શન મોહનીય, (૨) ચરિત્ર - બે પક્ષો થયા. એક પક્ષે કહ્યું કે લક્ષ્મણે માત્ર ઔપચારિક ગુનો મોહનીય. *'કર્યો છે તેથી સજા ન થવી જોઈએ. બીજો પક્ષ કહેતો કે ગુનો ગુનો (૪) અંતરાયકર્મ–તેના પાંચ ભેદ છે-(૧) દાનાંતરાય, (૨) જ છે માટે નક્કી થયેલી શરત પ્રમાણે સજા થવી જ જોઈએ. લાભાંતરાય, (૩) ભોગાંતરાય, (૪) ઉપભોગન્તરાય અને (૫)
વશિષ્ટ મહર્ષિએ ન્યાય આપ્યો કે લક્ષ્મણને સજા થવી જ જોઈએ વીર્યાન્તરાય. અને સજા રાજા રામે જ આપવી જોઈએ. સભામાં રામે દુઃખ સાથે (૫) વેદનીય-બે ભેદ (૧) શાતા વેદનીય, (૨) અશાતા વેદનીય લક્ષ્મણને દેહાંત દંડની સજા આપી. લક્ષ્મણ રાજી થયા. સરયૂમાં (૬) આયુષ્ય-ચાર ભેદ જીવની સાથે ચીટકી રહેનારું કર્મ છે. જઈને વિલિન થયા.
(૭) ગોત્રકમબે ભેદ છે (૧) ઉચ્ચ ગોત્ર, (૨) નીચ ગોત્ર. રાજા દશરથ અને શ્રવણના પ્રસંગથી શ્રીરામના વિયોગમાં મૃત્યુ (૮) નામકર્મથવું.
કર્મના અન્ય ભેદમાં-(૧) ઘાતકર્મ અને બીજું (૨) અઘાતી કર્મ. રામના વનવાસ વખતે સીતા કહે છે–મને ખબર છે કે મારા લેક્ષાકર્મના છ ભેદ છે :પ્રારબ્ધમાં વનવાસ છે. નાનપણમાં મેં એક વખત આ વાત સાંભળી (૧) કૃષ્ણ, (૨) નીલ, (૩) કાપોત, (૪) તેજો, (૫) પવા અને છે. કર્મફળ ભોગવી લેવા દો નહિ તો આગળ ભોગવવું પડશે. (૬) શુકલ (તેની વ્યાખ્યા આ પ્રમાણે છે.) અનધિકારનું કંઈ લેવું નહિં,
જેમ કે-(૧) કૃષ્ણલેશ્યા-ફળ માટે વૃક્ષને મૂળમાંથી છેદવું. ઈ. સ. ૧૯૧૯માં વિશ્વવિખ્યાત એન્જિનિયર સ૨ શ્રી એમ. (૨) નીલલેશ્યા-જેમ કે દા. ત. મોટી ડાળીનો છેદ. વિશ્વેશ્વરૈયા અમેરિકા શિકાગોમાં હતા. અમેરિકાના પ્રસિદ્ધ આર્કિટેક (૩) કાપોતલેશ્યા-નાની ડાળીનો છેદ. શ્રી નિકોલસ તેમને સો ડૉલરની ફી નક્કી કરી એક કામ આપ્યું. | (૪) તેજોલેશ્યા-વૃક્ષ ઉપરથી ગુચ્છાનો છેદ કામ થઈ ગયું- કવરમાં ૧૫૦ ડૉલર હતા. તેમાંથી શ્રી વિશ્વેશ્વરૈયાએ (૫) પદ્મવેશ્યા-વૃક્ષ ઉપરથી ફળને ચૂંટવું. ૫૦ ડોલર પાછા આપ્યા.
(૬) શુકલેશ્યા-વૃક્ષ ઉપરથી નીચે પડેલાં ફળ ખાવાં. (પાંચ નદીઓની ચેનલની યોજના તેમણે બતાવી હતી પણ એક ટેક હોવો જોઇએ કે મારું માથું દરેકને ન નમે, યોગ્યને જ