________________
Licence to post without prepayment No. 37 વર્ષ: (૫૦) +૯૦ અંક: ૮-૯૦
• તા. ૧૬-૯-૯૮૦
Regd. No. MH / MBI-South / 54 / 98 ૦૦૦શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું માસિક મુખપત્ર૦૦૦
પ્ર¢ GUJol
૦૦૦ પ્રબુદ્ધ જીવન પાક્ષિક ૧૯૩૯થી ૧૯૮૯:૫૦ વર્ષ૦૦ વાર્ષિક લવાજમ રૂા. ૮૦૦૦૦
તંત્રી રમણલાલ ચી. શાહ
સતના ભૂતપૂર્વ મંત્રી અને ઉના માટે એક અથવા બી બી
એ સ્નેહસંમેલન ક
સ્વ. ચીમનલાલ જે. શાહ અમારા શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના આધારસ્તંભરૂપ, ચાર અને નિમંત્રિતોનું એક સ્નેહસંમેલન યોજાય છે. એ માટે સૌથી વધુ દાયકા સુધી વિશિષ્ટ સેવા આપનાર, સંઘના ભૂતપૂર્વ મંત્રી અને ઉત્સુક ચીમનભાઈ જ રહેતા. પણ આ વર્ષે એમણે સ્નેહસંમેલન ભૂતપૂર્વ ઉપપ્રમુખ શ્રી ચીમનલાલ જે. શાહનું ૭૮ વર્ષની વયે યોજવા માટે એક અથવા બીજું બહાનું બતાવીને સ્પષ્ટ ના પાડી પર્યુષણ પર્વ દરમિયાન, સોમવાર તા. ૨૪મી ઓગસ્ટના રોજ દીધી હતી. એમના આગ્રહની ઉપરવટ જઈને એ સ્નેહસંમેલન કદાચ હૃદયરોગના હુમલાને કારણે અચાનક અવસાન થતાં એમનાં સ્વજનો જો અમે રાખ્યું હોત તો તે રદ કરવાનો વખત આવત. ઉપરાંત સંઘના સભ્યોએ અને મિત્રો તથા ચાહકોએ શોકની ઘેરી છેલ્લા કેટલાક સમયથી ચીમનભાઈ સંઘના ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ સ્વ. લાગણી અનુભવી છે. મેં મારા એક વડીલ હિતેચ્છુ મિત્ર ગુમાવ્યા ચીમનલાલ ચકુભાઇ શાહના જીવનના અંતિમ દિવસોને વારંવાર
વાગોળતા. ચીમનલાલ ચકુભાઈએ મૃત્યુના બિછાનેથી લખાવેલા અવસાન થયું તેના આગલા દિવસે ચીમનભાઈને ટેકસીનો ત્રણ પ્રેરક લેખ ફરીથી છપાવવા માટે ચીમનભાઇ મને વખતોવખત અકસ્માત નડ્યો હતો. સદ્ભાગ્યે તેઓ બચી ગયા હતા, પણ માથામાં આગ્રહ કરતા અને પર્યુષણ પહેલાં નાની પુસ્તિકારૂપે છપાઈ જાય અને ખાસ તો આંખ પાસે વાગ્યું હતું. આ અકસ્માતથી તેઓ બહુ તો તેઓ મિત્રોને આપવા ઇચ્છતા હતા. એમની ઇચ્છાનુસાર એ - અસ્વસ્થ થઈ ગયા હતા. બીજે દિવસે સવારે વ્યાખ્યાનમાળાના કામ મેં તરત હાથમાં લઈ, પર્યુષણ પહેલાં પુસ્તિકા પ્રકાશિત કરી કાર્યક્રમમાં ન જવા માટે એમનાં પત્ની મંજુલાબહેને તથા પુત્ર શ્રી એથી તેઓ પ્રસન્ન થયા હતા. એમની આ ઉતાવળમાં પણ જાણે નીતિનભાઇએ બહુ આગ્રહ કર્યો હતો, પરંતુ ચીમનભાઈએ એ કોઈ સંકેત રહેલો લાગે છે. માન્યું નહિ, કાર્યક્રમનું સંચાલન કર્યા પછી થાક લાગતાં તેઓ ઘરે બે મહિના પહેલાં ચીમનભાઈએ પોતાનો ફોટો એક્લાર્જ અને વહેલા ચાલ્યા ગયા હતા. સાંજે તેમણે ડૉક્ટરને આંખ બતાવી.
લેમિનેટ કરાવીને પોતાના કબાટમાં મૂક્યો હતો. એ વિશે ઘરનાંને સદ્ભાગ્યે આંખની અંદર કંઈ ઇજા થઈ નહોતી. પરંતુ ડૉક્ટરને કશી ખબર નહોતા. પરંતુ ચીમનભાઈએ પોતાના નાના ભાઈ શ્રી ત્યાંથી પાછાં ફરતાં ચીમનભાઈને રસ્તામાં છાતીમાં દુખવા આવ્યું. આ
* મનુભાઇને કહી રાખ્યું હતું કે પોતાનો ફોટો પોતે પોતાના કબાટમાં દવાવાળાની દુકાને ટેક્સી લેવડાવીને એમણે દવા લીધી, પણ દુખાવો ?
તે મૂકી રાખ્યો છે. ઓછો થયો નહિ, ઘરે પહોંચતાં તો હૃદયરોગનો હુમલો થયો અને
પોતાના મૃત્યુ માટેની આટલી બધી સ્વસ્થતાપૂર્વકની તૈયારી
ચીમનભાઇની ઉચ્ચ મનોદશાનો ખ્યાલ આપે છે. હોસ્પિટલમાં પહોંચતાં પહેલાં એમણે પ્રાણ છોડી દીધા. બે કલાક
સ્વ. ચીમનભાઈ સાથેનો મારો સંબંધ ચાર દાયકાથી અધિક .. પહેલાં હરતાફરતા ચીમનભાઈનો જીવનદીપ અચાનક બુઝાઈ ગયો.
સમયનો હતો. યુવક સંઘની સમિતિમાં એટલા સમયથી અમે સાથે '', - શ્રી ચીમનભાઇને જાણે મનમાં ઊગી આવ્યું હોય તેમ છેલ્લા
હતા. યુવક સંઘનું પ્રમુખપદ ૧૯૮૨ના નવેમ્બરમાં મને સોંપાયું.. ! એક વર્ષથી તેઓ વારંવાર અનેકને કહેતા રહ્યા હતા કે પોતાનું આ
ત્યારથી અમારો સંબંધ સ્વજન જેવો ગાઢ બન્યો હતો. મારા પ્રમુખપદ | છેલ્લું વર્ષ છે. ગયે વર્ષે વ્યાખ્યાનમાળાને છેલ્લે દિવસે પણ બોલ્યા
દરમિયાન પહેલાં મંત્રી તરીકે અને પછી ઉપપ્રમુખ તરીકે મુક હતા કે “આવતે વર્ષે હું હોઉં કે ન હોઉં.' ત્યાર પછી તેઓ વારંવાર ચીમનભાઇએ સંભાળેલી જવાબદારીથી મને ઘણી રાહત રહેતી. એવા શબ્દો ઉચ્ચારતા રહ્યા હતા.
ધ્રાંગધ્રા (સૌરાષ્ટ્ર)ના વતની સ્વ. ચીમનભાઇએ મુંબઈની બાબુ - ચીમનભાઇ પોતાના સ્વજનોને કહેતા કે પોતાના પિતાજી પનાલાલ હાઇકલમાં અભ્યાસ કર્યો હતો. મેં પણ એ જ શાળામાં જેઠાલાલભાઇ પંચોતેર વર્ષે ગયા, એમના કરતાં તો પોતાને ત્રણ અભ્યાસ કર્યો હતો. મારા કરતાં તેઓ પાંચેક વર્ષ આગળ હતા.. વર્ષ વધુ જીવવા મળ્યાં છે. એમના વડીલ બંધુ વાડીલાલભાઈ ૭૮ અમારા તે સમયના સંનિષ્ઠ અને નિષ્ણાત શિક્ષકોને કારણે મુંબઈ વર્ષની વયે ગયા એટલે પોતે પણ ૭૮ વર્ષની વયે જ જશે એમ ઈલાકામાં (કરાંચીથી હુબલી સુધી) ત્યારે તે પ્રથમ નંબરની શાળા કહેતા.
ગણાતી. અમારી શાળાનું મેટ્રિકમાં સો ટકા પરિણામ આવતું અને મૃત્યુ માટે તેઓ મનથી સજ્જ હતા. જગતમાંથી પ્રસન્નતાપૂર્વક કોઈ ને કોઈ વિદ્યાર્થી પહેલા દસમાં આવતો. સ્વ. ચીમનભાઈ સાથે વિદાય લેવા માટે તેઓ વારંવાર એવાં વાક્યો બોલતા. પર્યુષણ શાળાની વાત નીકળે એટલે જનાં સ્મરણો તાજા થાય. પ્રત્યેક શિક્ષકની વ્યાખ્યાનમાળા માટે સંચાલનની જવાબદારી એમને સોંપવાનું ભણાવવાની ખાસિયતો યાદ આવે અને સંસ્મરણો વાગોળાય સામતિના બઠકમાં ઠરાવવામાં આવ્યું તે વખતે પણ તેઓ બાલલા આઝાદી પહેલાં કોંગ્રેસમાં સ્વયંસેવક તરીકે જોડાયેલા અને ઘણાં કે : કે બીજાને એ જવાબદારી સોંપો, હું કદાચ ત્યારે હોઉં કે ન પણ વર્ષો સુધી ખાદી ધારણ કરનાર, સફેદ ગાંધીટોપી પહેરનારી હોઉં. પ્રતિ વર્ષ પર્યુષણ પછીના અઠવાડિયામાં સમિતિના સભ્યો સ્વદેશાભિમાની ચીમનભાઈને પિતાનો વ્યવસાય વારસામાં મળ્યો