________________
-
પ્રબુદ્ધ જીવન .
તા. ૧૬-૧-૯૪
પ્રાયશ્ચિત પચાસ વર્ષો સુધી કર્યા કર્યું તેમાં આયંબિલ, એકાસણા, કહી શકાય કે ખરા દિલથી કરેલો પશ્ચાતાપ કે કરેલું પ્રાયશ્ચિત અપૂર્વકરણ. ઉપવાસ છઠ્ઠના પારણે છઠ્ઠ કરી માયા રાખી તેથી તે ૮૦ ચોવીસી સુધી સુધી જીવને લઈ જાય છે અને તે દ્વારા પ્રાપ્ત થનાર અપૂર્વ સામર્થ્ય સંસારમાં રખડી; આગામી ઉત્સર્પિણીમાં પ્રથમ તીર્થંકર પદ્મનાભના અને ઉલ્લાસના બળે પાપી જીવ પણ કરેલાં દૂર કર્મોને બાળી કર્મવિહિન સમયમાં મુક્ત થશે. આથી ઉલટું સ્થૂલભદ્ર બાર બાર વર્ષો સુધી કોશાને કક્ષા સુધી પહોંચી કમબદ્ધ ક્ષપકશ્રેણિએ ચઢતાં કેવળજ્ઞાન કે મોક્ષ સુધી ત્યાં રહી પરિણતી થતાં જે રીતે કામ સાધી લીધું તેથી ૮૪ ચોવીસ પહોંચી શકે છે. કૂર, ઘાતકી, હિંસક કૃત્યકલાપો કરનારા પ્રાયશ્ચિતાદિથી સુધી તેમનું નામ અમર કરી ગયા.
પરિશુદ્ધ થઈ કલ્યાણ સાધે છે. પરંતુ પાપનો પરિતાપ ન કરતાં રાજીપો સંક્ષેપમાં જૈન તત્ત્વજ્ઞાનની દૃષ્ટિમાં પાપ કરે તે પાપી નહીં; જે તે રાખે તો તે વ્યક્તિ નરકગામી બને છે. તેના માટે ખરેખરો પશ્ચાતાપ કરી પરિણતી તથા અકરણનિયમ મહાશતકને તેર પત્નીઓ હતી, તેમાંની એક રેવતી હતી. તેને બાર અખત્યાર કરે, ૮૪ લાખ યોનિ કે ૨૪ દંડકમાં ભટકનારા જીવો કર્મને શોકયો હતી. રેવતી તેમાંથી છનો શસ્ત્ર વડે ઘાત કરે છે અને બીજી લીધે સંસાર અટવિમાં ભમ્યા કરે છે. ૧૪ રાજલોકમાં બેની જ સત્તા છને ઝેર આપી મારી નાંખે છે. તદુપરાંત પૌષધવ્રતમાં રહેલા પતિનું ચાલે છે એક કર્મની અને બીજી ધર્મની. કર્મની સત્તા કરતાં ધર્મસત્તા કાસળ કાઢીનાખે છે. તેથી તે નરકે જાય છે. આવી બીજી સ્ત્રી તે પ્રબળ છે. ઉપરનાં ઉધહરણોમાં ભયંકર પૂરતા, ઘાતકી કાર્ય કરનારા - સૂર્યકાન્તા રાણી છે તે પોતાના એક સમયના પ્રાણીપ્રિય પતિને પણ જીવોએ કર્મ તો કર્યા પણ પરિણતી થતાં જે અકરણનિયમ પકડયો અને ઝેર આપી દે છે તથા પ્રેમ કરવાનો ડોળ કરતી હોય તેમ ઝેર આખા તેથી કરેલાં કર્મોને નેસ્તનાબુદ કરવા માટે ધર્મશાસ્ત્રનો જે ઉપયોગ કર્યો છતાં પણ ત્વરિત મૃત્યુ લાવવા પોતાનો છૂટો કેશકલાપ તેના ગળે તેથી કર કર્મો કાપી સંસારનો અંત લાવવા સુધીની કક્ષા સુધી પહોંચી વિંટાળી દઈ ટૂંપો દઈ મારી નાખે છે. આ બંને સ્ત્રીઓના કેવા આત્મકલ્યાણ સાધી લીધું. .
હિંચકારા કૃત્યો સંક્ષેપમાં લખાણમાંથી નવનીત કાઢવું હોય તો આટલું નિશ્ચિત
પાટણમાં નેત્રયજ્ઞા
અહેવાલ: શ્રી એલ. એમ. મહેતા (કાર્યાલય-મેનેજર) શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના ઉપક્રમે ચિખોદરાની હોસ્પિટલ દ્વારા પ્રયાણ કર્યું. રસ્તામાં મહેસાણામાં શ્રી સિમંધરસ્વામીનું દેરાસર આવતાં તાજેતરમાં નેત્રયજ્ઞનું આયોજન પાટણ મુકામે થયું હતું.
દર્શન કરીને પાટણ પહોંચ્યાં. શ્રી મફતભાઈ તથા તેમના પત્ની શ્રી જૂની કહેવતો ધીરે ધીરે ભૂંસાઈ જતી હોય તેમ લાગે છે. પાટણ વિમળાબહેન એક દિવસ વહેલા આવી ગયા હતા. શ્રી મફતભાઇએ જાવ તો પાટણનું પટોળું જરૂર લાવજો. પાટણવાળાને પાટણના પટોળા સૌને આવકાર્યા-ખૂબજ આનંદથી ભેટીને મળ્યાં. જમ્યા પછી અમે વિષે પૂછવામાં આવે તો તેનો જવાબ અહીં કરતાં સૂરત કે મુંબઈમાં રાણકીવાવ જેવા ગયા. ગુજરાત સરકારે ત્રણ માળ સુધીનું ખોદકામ સસ્તાં અને સારાં મળશે. પચાસ કે સાઠ સિત્તેર હજારનું પટોળું લેવું કરીને સિદ્ધરાજ જયસિંહના સમયમાં પથ્થરમાં કોતરેલ દેવદેવીઓની હોય તો વાત કરો. એ પણ આજે ઓર્ડર આપો એટલે આવતા વર્ષે મૂર્તિઓ તથા રામાયણ અને મહાભારતના કથાપ્રસંગો કોતરેલી દિવાલો આ જ તારીખે તમને મળે ! '
તેમજ અન્ય કોતરેલી મૂર્તિઓવાળું આ ઐતિહાસિક સ્થળ જોવાલાયક શ્રી મફતલાલ ભીખાચંદ શાહના પરિવારના સભ્યો અને મિત્રો છે. તરફથી તા. ૨૫-૧૧-૯૩ના રોજ પાટણમાં રાખેલ નેત્રયજ્ઞમાં જવાનો બીજે દિવસે નેત્રયજ્ઞ હતો. નેત્રયજ્ઞના સ્થળે પહોંચ્યા ત્યારે અમને એક સરસ અવસર મળ્યો. અવારનવાર તેમની સાથે નેત્રયજ્ઞમાં ચિખોદરાથી ડૉ. રમણીકભાઇ દોશી સાથેના ડૉકટ, પૂ. રવિશંકર જવાનું થતું. તેમના કુટુંબ તરફથી ચિખોદરામાં પૂ. રવિશંકર મહારાજની મહારાજના પુત્ર ડે. મેઘાવતભાઈ, સહયોગ કુષ્ઠ યજ્ઞ ટ્રસ્ટ તરફથી શ્રી આંખની હોસ્પિટલ મારફત શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ દ્વારા હોસ્પિટલના સુભાષભાઇ તથા પાટણના પ્રતિષ્ઠિત વ્યક્તિઓ ડૉ સેવંતીલાલ વગેરે ડે. રમણીકભાઈ દોશીના નેજા નીચે આજુબાજુના ગામમાં ચાર નેત્રયજ્ઞ આવી ગયા હતા. મોતિયાના ઓપરેશન માટે ૧૦૮ દર્દીઓને દાખલ કરી ચૂક્યાં હતાં. આ વખતનો નેત્રયજ્ઞ તેમના કુટુંબની ભાવના અનુસાર કરવામાં આવ્યા હતાં. પોતાનાં વતન પાટણમાં કરવો તેવો તેમનો આગ્રહ હતો. નેત્રયજ્ઞમાં ભારતીય આરોગ્યનિધિની વિશાળ જગ્યાની વચ્ચે આંખની આવનાર માટે ચાર દિવસનો પ્રોગ્રામ રાખવામાં આવ્યો હતો. નેત્રયજ્ઞ હૉસ્પિટલ હતી. આજુ-બાજુ લીમડાના તથા આંબાના ઘટાદાર વૃક્ષો પૂરો થયા પછી આવનાર વ્યક્તિને પાટણની આજુબાજુના સ્થળો જોવા ઉભેલા હતાં. હૉસ્પિટલમાં જવા માટે એક એક કેડી બનાવવામાં આવી મળે-યાત્રાનો લાભ પણ મળે તેવી ગોઠવણ કરવામાં આવી હતી બાજુમાં સભા સમારંભ માટે મંડપ બાંધવામાં આવ્યો હતો. આંખમાં હતી.આવવા-જવાની ટિકિટનો પ્રબંધ પોતે જ કર્યો હતો. ચાર દિવસ ઝામરવાને તપાસવા માટેનું મશીન શ્રી મફતભાઇ તરફથી ચિખોદરાની માટે મેટાડોર રોકવામાં આવી હતી. આ
હૉસ્પિટલને ભેટ આપવાનું હતું. મશીન ટોનોમીટર પરદેશથી આવવાનું અમે બોમ્બે સેન્ટ્રલ સ્ટેશને પહોંચ્યા ત્યારે શ્રી મફતભાઈના પુત્ર હતું. પ્લેન મોડું પડતાં જે ઠેકટર લાવવાનાં હતાં તે ડૉકટર તેની રાહ શ્રી પ્રવીણભાઇ, બીજા પુત્ર શ્રી મહેન્દ્રભાઈના પત્ની શ્રી રશ્મિબહેન, ન જોતાં મોટર મારફત અમદાવાદથી આવી ગયા હતા. મશીન પાછળથી શ્રી યશોમતીબહેન, શ્રી જયવદનભાઈ મુખત્યાર તથા શ્રી મુંબઇ જૈન આવતાં ચિખોદરા હોસ્પિટલને મોકલી આપવામાં આવ્યું હતું. યુવક સંઘના પ્રમુખ ડે. રમણલાલ ચી. શાહ આવી ગયા હતા.
સ્ટેજ પર નામાંકિત વ્યક્તિઓને બેસાડવામાં આવી હતી. પોતાના અમે સવારે છ વાગ્યે અમદાવાદ ઉતર્યો. પાટણ જવા માટે મેટાડોર તરફથી નેત્રયજ્ઞ હોવા છતાં શ્રી મફતભાઈએ પોતાની બેઠક સ્ટેજ પર ઊભેલી હતી, નેત્રયજ્ઞના સંયોજક અને અમારી સમિતિના સભ્ય શ્રી ન લેતાં નીચે રહીને, હાથ જોડીને બધાંઓને આવકારતા હતાં. પોતે રસિકલાલ લહેરચંદ શાહ ત્યાંથી જોડાવાના હતા. શ્રી પ્રવીણભાઈના પુત્રી વેપારી હોવા છતાં આ સમારંભનું સંચાલન શ્રી મફતભાઈના પુત્ર શ્રી શ્રી સોનલબેન નગરશેઠે ભાવનગરથી હોસ્પિટલને ભેટ આપવા માટે પ્રવીણભાઇએ ખૂબ જ સુંદર અને સરળ રીતે કર્યું હતું. સ્ટેજ પરથી ધાબળાં મોકલી આપ્યાં હતાં. મેટાડોરમાં સમાવેશ કરી પાટણ તરફ બોલનાર મહાનુભાવોએ પ્રસંગોચિત સુંદર વક્તવ્ય રજૂ કર્યા..
માટે
જવાની ટિકેટનો પર્વ ની ગોઠવણ કરવામાં