Prabuddha Jivan 1986 Year 47 Ank 17 to 24 and Year 48 Ank 01 to 16

SR No.: 525971
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramanlal C Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1986
Total Pages: 252
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 27 MB

Page 30

૧૯૨
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા ૧-૨ ૮૬ પશ્ચિમના ગાંધીધેલાઓ જ પરેશ - વૈદ્ય
: જ આપણે ત્યાં ગાંધીજીનું નામ ચલણી નાણું છે તે વાત બહુ
કે પદ્ધતિમાં કયારેક પશ્ચિમ રંગ ભળી જાય વાર કહેવાઈ છે. તેમાં એટલું ઉમેરવા જેવું છે કે એ પણ
ખર–ખાસ કરીને અમેરિકામાં. ત્યાં અહિંસક સત્યાગ્રહ’ની બેટા રૂપિયા જેવું.” બેટે સિકકે વ્યવહારમાંથી બહાર ન જાય,
ખાસ તાલીમ અપાય છે-અને તાલિમનો ગાળો weekendના
બે દિવસ! કેધ જીતવામાં . આખી જિંદગી ઓછી પડે તેવું પણ ઉલટ જલદી જલદી ફરે. તેને પિતા પાસે કેણ રાખે ?
માનીએ એટલે આપણને આ ઝડપ ગળે ન ઊતરે પરંતુ એ તે તે ખેટ જાય. ગાંધીનું એવું જ છે; તે નામ આત્મસાત
યાદ રાખીએ કે તાલીમ દરમ્યાન એ પ્રેકિટસ પણ કરાવાય છે કરવામાં તે દુઃખને વેપાર છે. માત્ર સમાજના વ્યવહારમાં
કે પેલીસ તમને મારે ત્યારે સામા ન કેમ થવું! બે દહાડામાં તેનું નામ રેડવ્યા કરે. એને વટાવનારાઓનાં મનમાં એક
અહિંસા ભલે ગળથુથીમાં ન ઊતરે પરંતુ અહિંસક રીત ઉપરનો. શંકા હંમેશાં હોય છે કે આજના યુગમાં એ ડોસાની સંદર્ભ
તેઓને ભરોસે તે વ્યક્ત થાય જ છે. (આ મુજબ સામાં ન એગ્યતા (Relevance) ખરી? ગાંધીનું નામ ન લેનારાઓને
થવાની વાત ઉપરથી સ્વાભાવિક રીતે જ આપણને ધરાસણુને તે આ બાબત શંકા નથી, ખાતરી જ છે કે પશ્ચિમની સંસ્કૃતિના
સત્યાગ્રહ યાદ આવે. હાથ પણ ઊંચે કર્યા વિના લાઠી ખાનારાપ્રવાહમાં વહેતા સમાજમાં ગાંધીની રીતે હવે ન ચાલે. ગાંધીજીનું એની જિગરથી પત્રકાર મિલર ખૂબ પ્રભાવિત થયા હતા તે વર્તમાન સંદર્ભમૂલ્ય છે. તેમ કહેનારા પણ એ તને ઉપયોગ અમેરિકન જ હેતે !) શાંતિ ૫ર અને અણુશસ્ત્રો વિરુદ્ધ ગીત માત્ર સેમિનારોમાં કહેવા પૂરતો જ કરે છે.
પણ જોડાય છે અને તેની પુસ્તિકાઓ વેંચાય છે, એ પરંતુ હમણુ એક તક મળી પશ્ચિમના લેને મળવાની. તવ પણ ભારતની ગાંધીવાદી ચળવળની રીતની ઘણું જેઓ ગાંધીની રીતમાં માને છે અને તેને વ્યવહારમાં પણ નજીકનું લાગ્યું. અપનાવે છે. પ્રસંગ હો “યુદ્ધ વિરોધી આંતરરાષ્ટ્રિય” (War
કેટલાક લો કે તે અત્યારે એવી પદ્ધતિઓ શોધવામાં વ્યસ્ત Resisters' International) નામે સંરથાનાં ત્રિવાર્ષિક છે કે જે દેશ-દેશ વચ્ચેના ઝઘડને પણ અહિંસક સંરક્ષણ સંમેલનને. સુરત પાસે વેડછી ખાતે સંપૂર્ણ કાતિ વિદ્યાલયના માર્ગે નીપટાવી શકે. અહિંસા પરને તેઓને પૂર્ણ ભરોસે નેજા હેઠળ સ્વરાજ આશ્રમમાં આ નિમિતે ખાસાં સવા- નીચેના ફકરામાંથી વ્યકત થાય છે. આ લખાણ ઈગ્લેન્ડથી • અ પશ્ચિમીઓ આવેલ ભારત તથા પશ્ચિમના પ્રતિનિધિઓમાં
નીકળતી પીક ન્યૂઝ' નામે પત્રિકાની જાહેરાતમાંથી લીધું છે. ત્રીજા ભાગના યુવાન હતા ત્રીસ વર્ષની આસપાસના. “...આપણે આને કાન્તિકારી અહિંસા કહીએ છીએ. વિશ્વને
બધાં આ કોન્ફરન્સ માટે આવેલ તેથી શાંતિચાહકે હતા બદલવા માટે આપણે પસંદ કરેલી પદ્ધતિમાં જ આપણને કેવું તે તે ખરું જ, પરંતુ આપણું સંદર્ભની વાત એ છે કે
વિશ્વ જોઈએ છે તેની દષ્ટિ વ્યકત થઈ જાય છે તેવું અમે તેમાંથી ઘણા એવાં જૂના કાર્યકર્તા હતા, જે શાંતિની
માનીએ છીએ. જે હિંસાના માળખાને પહોંચી વળવું હોય પ્રાપ્તિ માટે અહિંસક સત્યાગ્રહને માર્ગ લે છે. ગાંધીનું નામ
તે સંધર્ષની અહિંસક રીતે જ વિકસાવવી જોઈએ.' બે વાક્યમાં લઈને કે લીધા વિના જ એ લેકે પશ્ચિમમાં પણ ગાંધીનું
આખા ગાંધીને વ્યકત કરી દીધું હોય તેવું ન લાગ્યું ? સામ્પ્રત સંદર્ભમૂલ્ય છે તેવું પુરવાર કરતા લેકે છે. જર્મનીથી
જાલિમ સરકારને કર ન ભરવાનાં ખેડા – બારડેલીનાં આવેલું એક ચાર ઈચનું સ્ટીકર મારા હાથમાં છે. તેના
જેમનું જેડીયુ તાવ પણ ત્યાં છે. અમેરિકાની સરકારી આવકના ઉપર ગાંધીજીને ફેટે છે અને જર્મન ભાષામાં તેઓનું એક
૬૬ ટકા આવકવેરામાંથી આવે છે. અને એ આવકમાંથી અવતરણ છે, “શાંતિને કેાઈ માર્ગ નથી- શાંતિ પિતે જ એક
મોટે ભાગ શસ્ત્ર બનાવવામાં, યુદ્ધની તૈયારીમાં જાય છે. માર્ગ છે. માત્ર શાંતિ સ્થપાય તે પણ વિશ્વના બીજા કેટલાય
માટે યુદ્ધને વિરોધ કરનાર આવકવેરો ન ભરે તે એક પ્રકારને પ્રશ્નો ઉકલી જાય તે બાબત એ લોકેની શ્રદ્ધા આમાં વ્યસ્ત
સત્યાગ્રહ થયે. એક ભઈ ચાન્સની મુલાકાત થઈ જેમણે ૯ થાય છે.
વર્ષથી કુલ મળી ૨૫ હજાર ડોલરને આવકવેરે નથી ભ. યુરોપ અને અમેરિકામાં યુદ્ધના વિરોધનું એક પાસુ
(આવકવેરે. નહી ભરનારા તે અહીં પણ છે, પણ તેને ગાંડાધેલા. [અત્યારે પરમાણુ શને વિરોધ છે, ખાસ કરીને યુરોપ તે
ન કહેવાય, કારણ કે વેરે નહીં ભરવાનાં પરિણામ ભોગવવાની મધ્યમ રેન્જનાં મિસાઈલનું કેન્દ્ર (શસ્ત્રદેડની ભાષામાં થિયેટર)
તૈયારી તેઓમાં નથી હોતી.) એક ઇટાલિયન ભાઈનાં પુસ્તક
આ સબબ જપ્ત થએ તે પુસ્તકે પાછળ બજારમાં ગયાબન્યું છે તેથી આવાં શસ્ત્ર થાણુંઓની સ્થાપના અટકાવવી
લેને એ પુસ્તકે લીલામમાં ન ખરીદવાની વિનંતી કરવા! ૬૦ એ જ ઘણુય જાનું મુખ્ય કાર્યું છે. આ સામે દેખાવે તે
વર્ષ પછી રાસ-બારડોલી ત્યાં પુનર્જિવિત થયાં હોય તેવું આ થતા જ રહે છે. એ અહિંસક રસ્તો ખરો પણ તેને કંઈ
સાંભળતાં લાગ્યું. સત્યાગ્રહ ન ગણાય; અને એની અસરકારકતા પણ ઓછી. ખરું પિતાનાં પગલાનાં પરિણામ ભોગવવાની વાતનું સૌથી દબાણ તે સત્યાગ્રહથી જ આવે. સત્યાગ્રહ એટલે જેમાં ભાગ
મેટું સ્વરૂપ તે મિલીટરીમાં ન જોડાવાના સત્યાગ્રહમાં યુરોપમાં લેનારની સહન કરવાની ભાવના વ્યકત થાય છે. યુરોપના યુવાને
લગભગ બધા જ દેશમાં ફરજિયાત લશ્કરી સેવા નિયમ છે. આ માગે ગયા છે. મિસાઈલ લાવતાં વાહનો નીચે સૂઈ જવું,
જે લેકે અંતરાત્માના અવાજના કારણે યુદ્ધને અનિષ્ટ માની શસ્ત્ર થાણુની આજુબાજુની જમીન ખરીદી લઈ સરકારને
આવી સેવા આપવા તૈયાર ન થાય તેઓને દંડ અને/અથવા સોંપવાની ના પાડવી (કે જેથી થાણુને વિસ્તાર ન થાય) વગેરે પ્રકારે પ્રચલિત છે. આ માટે ભાઈ–બહેને તાલીમ પણ લે છે;
સજાના પણ કાયદા છે. આવા, અંતઃકરણના અવાજને શિબિર પણ કરે છે. આ પાસું આપણે ત્યાં ચાલતી સર્વોદય
કારણે વિરોધ કરનારાઓની આખી જમાત છે જે હસતે પદ્ધતિ જેવું જ ભાસે છે.
(અનુસંધાન પૃષ્ઠ ૧૮૪ ઉપર)
માલિક શ્રી મુંબઈ જન યુવક સંધ, મુદ્રક અને પ્રકાશક : શ્રી ચીમનલાલ જે. શાહ, પ્રકાશન સ્થળ : ૩૮૫, સરદાર વી. પી. રોડ, - મુંબઈ-૪૦૦ ૦૦૪. ટે. નં. ૩૫૦૨૯૬ મુદ્રણસ્થાન : દેડ પ્રિન્ટર્સ, જગન્નાથ શંકર શેઠ રોડ, ગિરગામ, મુંબઈ - ૪૦૦,૦૦૪